Pierwsza połowa 2022 r. przyniosła samorządom dobre wyniki finansowe - podsumowywało półroczne statystyki lokalnych budżetów Ministerstwo Finansów, prezentując zbiorcze dane. Wynika z nich, że łączne dochody JST wyniosły prawie 171 mld zł, a wydatki ogółem przekroczyły 156 mld zł.
DGP przyjrzał się szczegółowym danym samorządów. W porównaniu z poprzednimi latami sytuacja wyraźnie się pogorszyła. Świadczy o tym odsetek jednostek samorządu terytorialnego (JST), które już po pierwszych sześciu miesiącach tego roku były na minusie. Od 2017 r. ten odsetek nie przekraczał 13 proc. W tym roku deficyt na półrocze zaraportowało 22 proc. samorządów. Dotyczy to zwłaszcza gmin.
Nadwyżka operacyjna - bieżące dochody minus bieżące wydatki - wyniosła w pierwszej połowie tego roku 20,5 mld zł. Była o 2,6 mld zł mniejsza niż rok wcześniej. W ub.r. nadwyżką z bieżącej działalności mogło się pochwalić 98 proc. samorządów. Teraz - 96 proc.
Problem każdej grupy JST to wyraźnie wolniejszy niż w poprzednich latach wzrost dochodów, któremu towarzyszą większe wydatki. Inflacja, która pomaga kasie państwa, nie wpływa pozytywnie na dochody budżetów lokalnych. Przekłada się natomiast na ich wydatki. W niemal wszystkich typach jednostek wypływy rosną w tempie przekraczającym 10 proc. Wyjątkiem są duże miasta.
W sumie sektor samorządowy wykazał 14,4 mld zł nadwyżki. To jednak o 36 proc. mniej niż w ub.r. (który na tym etapie był pod tym względem wyjątkowo udany). Niemal połowa nadwyżki jest skoncentrowana w samorządach województw i dużych miast. Wynik półrocza nie przesądza o tym, jak zakończy się rok. Zwykle ostatnie miesiące przynoszą przyśpieszenie w wydatkach. Planowany na cały rok wynik sektora samorządowego to 48,8 mld zł deficytu.
W pierwszym półroczu samorządy zrealizowały wydatki majątkowe o wartości 16,7 mld zł. Na II kw. przypadły inwestycje o wartości 11,3 mld zł. Na koniec czerwca zrealizowane było nieco ponad 17 proc. całorocznego planu. Oznacza to wynik zbliżony do pierwszego półrocza 2021 r. i słabszy niż w dwóch poprzednich latach. Najbardziej zaawansowane z wykonaniem planów inwestycyjnych są duże miasta.
