Obecnie art. 22 ust. 6 ustawy zakłada, że w przypadku dwukrotnej odmowy przyjęcia przez dyplomatę zawodowego propozycji dyrektor generalny obniża mu dodatek służby zagranicznej do wysokości 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej. Taki stan utrzymuje się do czasu przyjęcia przez dyplomatę zaproponowanego stanowiska.
Nowelizacja zaostrza tę sankcję i zakłada, że stosunek pracy takiego dyplomaty wygaśnie. Autorzy projektu przekonują, że przyczyni się to do większej mobilności dyplomatów zawodowych, szczególnie potrzebnej w czasach wyzwań geopolitycznych.
Kolejna projektowana zmiana dotyczy dodatkowej weryfikacji osób ubiegających się o pracę w służbie zagranicznej. Zostaną wprowadzone przepisy umożliwiające weryfikację kandydatów do pracy w tej służbie pod kątem potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa. Ta weryfikacja ma dotyczyć osób studiujących na uczelniach mających siedzibę w krajach spoza kręgu państw sojuszniczych. Taki sam mechanizm będzie obejmował również członków służby zagranicznej.
Dodatkowej weryfikacji nie będą podlegać osoby, które kształciły się wyłącznie w państwach członkowskich UE, państwach sygnatariuszach Traktatu Północnoatlantyckiego niebędących państwami UE oraz państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) będących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Konfederacji Szwajcarskiej.
Projekt zakłada też zniesienie stopnia dyplomatycznego attaché w służbie zagranicznej. Najniższym stopniem będzie III sekretarz. Rozwiązanie to dostosowuje katalog stopni dyplomatycznych do systemów przyjętych w innych krajach demokratycznych, w których dyplomaci nie posługują się stopniem dyplomatycznego attaché.
Etap legislacyjny
Projekt przyjęty przez rząd