Wypracowaliśmy w ministerstwie finansów koncepcję, która ma sprawić, że dochody Jednostek Samorządu Terytorialnego będą bardziej stabilne i mniej narażone na cykliczność - powiedział PAP wiceminister finansów Sebastian Skuza. Dodał, że rozwiązania dotyczące samorządów, które pojawią się w Polskim Ładzie są w finalnej fazie przygotowań i są szeroko konsultowane z JST.
"Monitorujemy sytuację JST i jesteśmy świadomi, że zmiany, które niesie Polski Ład przełożą się na samorządy. Dlatego wypracowaliśmy w ministerstwie finansów koncepcję, która ma sprawić, że dochody JST będą bardziej stabilne i mniej narażone na cykliczność" – powiedział wiceminister finansów Sebastian Skuza. Wskazał, że samorządy będą mieć przewidywalne dochody z tytułu PIT i CIT, co zasadniczo będzie ułatwiać im planowanie oraz realizowanie budżetów. Dodał, że rozwiązania dotyczące samorządów, które pojawią się w Polskim Ładzie są w finalnej fazie przygotowań i są szeroko konsultowane z JST.
Wiceminister przedstawił też założenia reformy opracowywane obecnie w resorcie finansów. "Oparcie mechanizmu korekcyjno-wyrównawczego na bieżących wpływach z PIT i CIT zapewni lepsze dopasowanie wysokości subwencji i wpłat janosikowego do aktualnej sytuacji finansowej jednostki a sam mechanizm będzie mniej podatny na wahania koniunktury" – tłumaczył wiceminister i podkreślał, że dzięki temu system będzie bardziej elastyczny. Także zapowiadana już przez resort finansów subwencja inwestycyjna ma przyczynić się do poprawy sytuacji JST. "Wprowadzenie nowej części subwencji ogólnej zapewni samorządom stałe wsparcie w obszarze inwestycyjnym i zasadniczo podniesie ich potencjał inwestycyjny" – podkreślił Skuza.
Zaznaczył, że kluczowe jest jednak dobre wykorzystanie środków pochodzących z subwencji. "Efektywne wykorzystanie tych pieniędzy, zmniejszenie biurokracji podczas realizowania projektów i akcent na dobre, przemyślane inwestycje także przełożą się na poprawę sytuacji samorządów, która jest naprawdę stabilna" – zaznaczył.
Wskazał, że Ministerstwo Finansów obserwuje sytuację finansową samorządów m.in. w oparciu o dane ze sprawozdań sporządzanych przez JST oraz dane w zakresie udziałów w PIT oraz subwencji ogólnej, przekazywanych przez MF na rachunki poszczególnych samorządów. Z danych resortu wynika, że w latach 2010–2019 dochody JST z tytułu udziału w podatku PIT wzrosły ponad dwukrotnie z 26,9 mld zł do 56,1 mld zł. Podobny wzrost dotyczy udziału w CIT, który w 2010 roku wyniósł 6,1 mld zł a w 2019 roku już 10,9 mld zł. Samorządy na koniec 2020 r., mimo epidemii COVID-19, zamknęły swoje budżety nadwyżką budżetową w kwocie 5,7 mld zł, a na rok 2021 szacuje się, że dochody JST z tytułu PIT i CIT będą wyższe łącznie o 7,3 mld zł od kwot planowanych przez samorządy.
Wiceminister Skuza zwrócił także uwagę na fakt prowadzenia przez resort finansów prac w obszarze działań doraźnych rekompensujących samorządom ubytek z tytułu udziału w PIT w związku z Polskim Ładem w 2022 r. "Działania te będą oparte na dwóch filarach – finansowym, tworzącym bufor na potencjalne ubytki w dochodach oraz systemowym - zwiększającym elastyczność w działaniach w ramach budżetu JST. Niebawem przedstawimy stronie samorządowej szczegółowe rozwiązania" – dodał Skuza.
Zaznaczył, że wyjście z kryzysu gospodarczego, ale też znaczące reformy sytemu podatkowego powinny opierać się na zasadzie sprawiedliwego i proporcjonalnego podziału kosztów pomiędzy społeczeństwo, przedsiębiorców i państwo, którego samorządy są częścią. "Pamiętajmy, że gdy wprowadzamy zmiany w podatkach na korzyść przedsiębiorców, czy indywidualnych podatników, to nawet jeśli te zmiany przejściowo spowodują obniżenie dochodów, w dłuższej perspektywie wzmocnią jednak również finanse JST, bo dzięki temu firmy będą się rozwijać, powstaną nowe miejsca pracy oraz nastąpi wzrost konsumpcji" – powiedział Skuza.