Brakuje przepisów, które określałyby zasady wykorzystywania kamer w placówkach dla małych dzieci. Podobnie jest w przypadku podmiotów pieczy zastępczej.
Na ten problem zwraca uwagę Jan Nowak, prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO). W wystąpieniu skierowanym do Marleny Maląg, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, wskazuje, że wpływają do niego prośby od samorządów sprawujących nadzór nad żłobkami i klubami dziecięcymi o wyrażenie opinii co do zgodności wykorzystywania nagrań z monitoringu z przepisami o ochronie danych osobowych. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy rodzice dzieci przebywających w placówce opieki chcą uzyskać dostęp do nagrań w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa przez opiekunkę.
W ustawie z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 326 ze zm.) nie ma jednak przepisów regulujących zasady wykorzystywania monitoringu wizyjnego w żłobkach i klubach dziecięcych. Dlatego w praktyce jego stosowanie opiera się na przepisach wewnętrznych, na podstawie których funkcjonują takie placówki, w tym głównie regulaminu. Tym samym warunki wykorzystywania nagrań nie są jednolite i budzą wiele wątpliwości.
UODO zwrócił się więc do minister Marleny Maląg z wnioskiem o rozważenie przygotowania nowelizacji ustawy żłobkowej i stworzenie przepisów, które określiłyby zasady wykorzystywania w opiece nad małymi dziećmi nagrań z monitoringu. Proponuje wskazanie m.in. obszarów w placówce, które mogłyby zostać objęte zasięgiem kamer, celu wykorzystywania nagrań oraz okresu przechowywania zgromadzonego materiału. Konkretne, adresowane do żłobków i klubów dziecięcych przepisy pozwoliłyby rozwiać pojawiające się pytania co do legalności i zakresu możliwości stosowania takiego narzędzia.
Jan Nowak z analogicznym wnioskiem wystąpił do resortu rodziny również w stosunku do ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 821). W tym przypadku powołał się na pismo Mikołaja Pawlaka, rzecznika praw dziecka, który uważa, że wykorzystywanie monitoringu wizyjnego w mieszkaniu niezawodowej rodziny zastępczej może stanowić bezprawną ingerencję w życie dziecka, o której mowa w art. 4 ust. 7 ustawy o pieczy zastępczej.
Aby sprawdzić, jak wygląda sytuacja w poszczególnych placówkach pieczy, UODO we współpracy z MRPiPS zgromadził informacje ze wszystkich województw. Ich analiza przyniosła takie same zastrzeżenia, które dotyczyły placówek dla dzieci do lat trzech, i zaowocowała pismem do minister Marleny Maląg o zmianę przepisów ustawy o pieczy zastępczej. Jan Nowak podkreśla, że jednym z celów jej uchwalenia było zapewnienie ochrony praw i wolności, jakie przysługują dzieciom przebywającym w pieczy. Jednym z nich powinno być zagwarantowanie wychowankom prawa do jasnych i przejrzystych zasad przetwarzania ich danych osobowych.
