Izby wraz Krajową Radą tworzą niezależny samorząd rolniczy. Ma on na celu wspieranie działalności rolniczej, rynku rolnego i rozwoju wsi.

Izb rolniczych jest 16, tyle ile województw. Podstawą ich działania jest ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (tekst jednolity - Dz.U. 2014 poz. 1079) oraz statuty. Ich zadaniem jest reprezentowanie interesów zrzeszonych rolników oraz firm i spółdzielni zajmujących się produkcją rolną. Do izby należy z mocy prawa każdy, kto opłaca gruntowy podatek rolny, płaci PIT z działów specjalnych produkcji rolnej lub ma wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Izby nie mogą prowadzić działalności gospodarczej, mogą za to tworzyć fundacje, być wspólnikiem sp. z o.o. lub akcjonariuszem spółki akcyjnej. Izby mogą ponadto wspierać stowarzyszenia rolnicze oraz zakładać związki takich stowarzyszeń.

Zobacz, jakie podatki płacą rolnicy w UE>>

Zadania izby rolniczej

Sieć izb przede wszystkim analizuje sytuację i proponuje zmiany w zakresie działania rynku rolnego, działań na rzecz wsi i rolnictwa. W tym zakresie izby, reprezentowane przez Krajową Radę Izb Rolniczych, to jeden z głównych podmiotów doradczych i opiniodawczych ministerstwa rolnictwa oraz samorządowych wydziałów ds. rolnictwa. Izby analizują koszty i opłacalność produkcji rolnej oraz doradzają w tym zakresie. Izby prowadzą ponadto rejestry rzeczoznawców (m.in. w sprawach maszyn, chowu, uprawy roślin, ekonomiki, łowiectwa czy chemii rolniczej).

Są już propozycje zmian w podatkach polskich rolników>>

Zadaniem izb jest ponadto udział w kształceniu przyszłych rolników (np. współorganizowania praktyk i współpraca ze szkołami rolniczymi), wspieranie polskiego eksportu artykułów rolnych.

Organy izby rolniczej

Zgodnie z ustawą organami izb rolniczych są: walne gromadzenie, zarząd, komisja rewizyjna i rady powiatowe. W skład rad powiatowych wchodzą osoby wyłonione w wyborach. W każdej gminie danego powiatu wyłania się w ten sposób jednego lub dwóch członków rady (zależnie od powierzchni użytków rolnych w danej gminie). Tak wybrana rada powiatowa wybiera ze swojego grona przewodniczącego oraz delegata na walne zgromadzenie danej izby. Przewodniczący i delegaci rad powiatowych tworzą walne zgromadzenie izby rolniczej. Szczegóły wyborów do rad powiatowych i do walnego zgromadzenia określa Krajowa Rada Izb Rolniczych.

Mniej zasiłków dla rodzin rolników>>

Finanse izby rolniczej

Swoje działania każda z izb rolniczych finansuje z ośmiu możliwych ustawowo źródeł dochodów. Przede na konta izb trafia 2 proc. z pobieranego przez gminy podatku rolnego. Jeśli izba realizuje ponadto zadania zlecone przez samorząd lub administrację rządową - otrzymuje na to adekwatne środki. Ponadto dochodami izb są m.in.: składki członkowskie, dochody z majątku (np. wynajem lokali izby), dochody ze świadczonych usług, darowizn, dotacji, itp. Oczywiście wszystkie dochody, wydatki i majątek podlegają przepisom o rachunkowości i sprawozdawczości.

Dzik lub inne zwierzę zniszczyło ci uprawę? Zobacz, jak uzyskać rekompensatę>>

Krajowa Rada Izb Rolniczych

Reprezentację krajową wszystkich izb stanowi Krajowa Rada Izb Rolniczych. Składa się ona z prezesów i delegatów z izb z poszczególnych województw. Rada opiniuje wszelkie projekty ustaw i rozporządzeń z zakresu rolnictwa, rozwoju wsi oraz rynków rolnych. Rada opiniuje także założenia polityki rolnej państwa oraz reprezentuje izby wobec sejmu, senatu i rządu. Ponadto Rada, kierowana przez zarząd, pomaga izbom w ich zadaniach i zarządza wybory do ich walnych zgromadzeń. podstawowym dochodem Rady jest część kwoty, którą izby w województwach otrzymują z pobranego podatku rolnego.

Rada jest nadzorowana przez ministra rolnictwa, natomiast izby są nadzorowane przez właściwych wojewodów.