Trzeba pomóc osobom z ograniczoną zdolnością czytania. Tak w skrócie można określić cel projektu nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który został właśnie opublikowany przez ministerstwo kultury.
Artykuł 331 obecnie obowiązującej ustawy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1191) określa, że wolno korzystać z już rozpowszechnionych utworów dla dobra osób niepełnosprawnych, jeżeli to korzystanie odnosi się bezpośrednio do ich upośledzenia, nie ma zarobkowego charakteru i jest podejmowane w rozmiarze wynikającym z natury upośledzenia.
Ogólnikowa regulacja jednak stwarza problemy w interpretacji, gdy chodzi o osoby niewidome, słabowidzące i z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem.
MZ: niepełnosprawni bez kolejki do świadczeń, niekoniecznie w tym samym dniu

Zobacz również
Efekt? „Szacuje się, że dostępność książek (…) wynosi między 7 proc. a 20 proc. (w zależności od badania – red.) pomimo faktu, że technologia cyfrowa znacznie ułatwia publikowanie w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym” – przyznaje resort kultury w uzasadnieniu. I dodaje, że trzeba jednoznacznie zapewnić określonym organizacjom o charakterze niezarobkowym możliwość wykorzystywania materiałów objętych prawami autorskimi wydawców w ramach dozwolonego użytku.
Upoważnione ustawowo podmioty będą mogły m.in. zwielokrotniać utwory w celu wykonania kopii w dostępnych formatach oraz rozpowszechniać kopie utworów w dostępnych formatach – sporządzone samodzielnie bądź otrzymane od innego upoważnionego podmiotu – pośród beneficjentów z ograniczoną zdolnością czytania.
Nic nie będzie stało na przeszkodzie, by fundacja zajmująca się osobami niedowidzącymi „przerobiła” książkę tak by druk był duży, lub stworzyła książkę mówioną ze specjalną nawigacją cyfrową.
Rodzima ustawa będzie implementacją unijnej dyrektywy 2017/1564 z 13 września 2017 r. Podstawowym celem unijnego aktu jest wyrównywanie szans w dostępie do określonych dóbr kultury dla osób niepełnosprawnych, mających trudności z zapoznaniem się z drukiem. Przepisy dotyczą nie tylko osób z upośledzeniem wzroku lub postrzegania, lecz także z niepełnosprawnością fizyczną, która uniemożliwia np. trzymanie książki.
Etap legislacyjny

Przekazano do konsultacji.