Czy w przypadku, gdy pracodawca (w związku z planowaną reorganizacją) wypowiada umowę o pracę jednemu z większej liczby pracowników zatrudnionych na takich samych stanowiskach pracy, jest zobowiązany przedstawić kryteria doboru do zwolnienia, którymi się kierował?
Wojciech Ostrowski radca prawny, Kancelaria Rachelski i Wspólnicy / Dziennik Gazeta Prawna
Przekształcenie struktury organizacyjnej pracodawcy prowadzące do likwidacji stanowiska pracy co do zasady stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia stosunku pracy osobie, która je zajmuje. Sytuacja się jednak komplikuje, gdy firma w związku z planowaną reorganizacją zamierza wypowiedzieć umowę o pracę z powodu likwidacji jednego z większej liczby takich samych stanowisk. W takim przypadku wątpliwości budzi kwestia, czy wystarczające jest wskazanie w wypowiedzeniu, jako jego przyczyny, tylko likwidacji danego stanowiska, czy też pracodawca zobowiązany jest podać także kryteria doboru konkretnego podwładnego do zwolnienia.
Stanowisko Sądu Najwyższego nie jest w tej kwestii jednoznaczne. W wyroku z 7 kwietnia 2011 r. (sygn. akt I PK 238/10) SN stwierdził, że pracodawca nie ma obowiązku podania w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy, jakimi kryteriami kierował się przy wyborze pracownika przewidzianego do zwolnienia, gdy deklarowana przyczyna redukcji etatu polega na trudnej sytuacji ekonomicznej. Tymczasem w wyroku z 25 stycznia 2013 r. (sygn. akt I PK 172/12) przedstawiono pogląd, że w sytuacji gdy rozwiązanie umowy dotyczy pracownika wybranego przez firmę z większej liczby zatrudnionych na takich samych stanowiskach, przyczyną tego wypowiedzenia nie są tylko zmiany organizacyjne lub redukcja zatrudnienia, ale także określona kryteriami doboru sytuacja danego zatrudnionego. Sąd uznał, że pracodawca zobowiązany jest, wskazując przyczynę wypowiedzenia, nawiązać do zastosowanego kryterium doboru podwładnego do zwolnienia (może to być np. najkrótszy staż pracy).
Stanowisko zaprezentowane w powyższym orzeczeniu znalazło również potwierdzenie w wyroku SN z 1 kwietnia 2014 r. (sygn. I PK 244/13). Zgodnie z nim w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z powodu likwidacji jednego z analogicznych stanowisk pracy powinna być wskazana przyczyna wyboru pracownika przewidzianego do zwolnienia (kryteria doboru), chyba że jest ona oczywista lub znana pracownikowi.