Nakaz wypłacenia świadczeń wynikających ze stosunku pracy może dotyczyć nie tylko osób aktualnie zatrudnionych przez pracodawcę, ale także tych, którzy już zakończyli zatrudnienie (o ile ich roszczenie nie przedawniło się).
Trudna sytuacja ekonomiczna firmy nie może wpływać na decyzję inspektora w tym zakresie. Tak wynika z pięciu wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego oddalających skargi kasacyjne firmy z woj. kujawsko-pomorskiego, która zalegała z wypłatą świadczeń należnych byłej pracownicy za łączny okres pięciu miesięcy.
Sprawy, którymi zajmował się NSA, dotyczyły nakazów wypłaty wynagrodzenia wydanych przez inspektora pracy w sierpniu 2013 r. Pracodawca odwołał się od nich do okręgowego inspektora, powołując się m.in. na trudną sytuację ekonomiczną przedsiębiorstwa (zaznaczając, że pomimo tych problemów należne świadczenia są stopniowo wypłacane). Decyzje zostały jednak utrzymane w mocy. Zatrudniający wniósł więc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy. Wskazywał, że zaskarżonymi nakazami objęta została była pracownica. Tymczasem z art. 11 pkt 7 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 640 ze zm.) wynika, że nakazać można wypłatę wynagrodzenia oraz innych świadczeń należnych pracownikowi.
Zdaniem pracodawcy chodzi o osoby aktualnie zatrudnione, a nie byłych podwładnych (ci drudzy – według firmy – mogą domagać się zaległych pensji jedynie przed sądem). WSA stwierdził jednak, że decyzja inspektora była zgodna z prawem, w związku z czym skarga pracodawcy nie zasługuje na uwzględnienie. Podkreślił, że skoro kwestią bezsporną była okoliczność, iż pracodawca zalegał z wypłatą wynagrodzenia byłemu pracownikowi (które miały charakter wymagalny i których wysokość nie została zakwestionowana przez stronę), to tym samym istniały podstawy do wydania nakazu. Nie ma przy tym znaczenia, że w momencie wydania decyzji pracownica nie była już zatrudniona w firmie (jak podkreślił WSA była pracownicą w okresie, którego dotyczą nakazy, a więc od grudnia 2012 r. do kwietnia 2013 r.). Również problemy ekonomiczne pracodawcy nie wpływają na zasadność wydania nakazu. Pracownik jest bowiem słabszą stroną stosunku pracy i firma nie może przerzucać na niego ryzyka związanego z prowadzeniem działalności.
Pracodawca złożył skargi kasacyjne do NSA, ale ten je odrzucił. Wskazał, że sąd I instancji dokonał prawidłowej wykładni przepisów. Nakaz może bowiem dotyczyć należnego wynagrodzenia. Nie można ograniczać jego wydawania jedynie do przypadków osób, które nadal są zatrudnione w firmie. Jednocześnie NSA podkreślił, że trudna sytuacja finansowa przedsiębiorstwa nie mogła mieć wpływu na wydanie decyzji przez inspektora pracy. Z przepisów wynika bowiem, że przysługuje jej rygor natychmiastowej wykonalności. Inspektor nie może zatem np. odraczać wykonania nakazu, nawet jeśli sytuacja finansowa zatrudniającego jest trudna.
ORZECZNICTWO
Wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 listopada 2015 r. (sygn. akt I OSK 1729/14, I OSK 1730/14, I OSK 1731/14, I OSK 1732/14, I OSK 1733/14). www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia