Nie tylko przybywa firm planujących zwolnienia, lecz także rośnie liczba osób, którym są wręczane wypowiedzenia. W 11 województwach firmy zwolniły od początku roku już ponad 10 tys. pracowników. To o kilka procent więcej niż przed rokiem.
Tak wynika z sondy DGP przeprowadzonej w wojewódzkich urzędach pracy. Na tym nie koniec złych informacji. Urzędy sygnalizują, że do zwolnienia jest przewidziane dalsze kilka tysięcy osób. Co więcej, z nadesłanych danych wynika, że deklaracje zakładów pracy dotyczące redukcji często nie pokrywają się z faktyczną ich skalą. Na przykład w Lublinie, gdzie liczba osób wskazanych przez firmy do zwolnień grupowych wyniosła w tym roku 701, pracę tak naprawdę straciło już niemal 2200 pracowników. Podobnie jest w Kielcach czy Warszawie, gdzie te różnice są jeszcze większe. W stolicy do zwolnienia wskazano 1284 osoby, a wypowiedzenia otrzymały już niemal 4000. Do tego, jak zauważają eksperci, w lokalnych mediach pojawiają się kolejne doniesienia o redukcjach. Starachowicki zakład MAN Truck, ze względu na planowane zmniejszenie mocy produkcyjnych, będzie zmuszony zmniejszyć zatrudnienie aż o 860 etatów. Podobne sygnały płyną od producenta okien Velux. Łącznie w polskich spółkach należących do tej grupy pracuje ok. 4790 osób. W tej chwili trwają negocjacje ze związkami zawodowymi w sprawie skali zwolnień. Informacji o tych zamiarach próżno jednak jeszcze szukać w urzędach pracy.
Jednocześnie, jak wynika z danych Grant Thornton, od maja 2022 r. liczba nowych ofert pracy utrzymuje się poniżej poziomu z roku poprzedniego. W październiku pracodawcy opublikowali o 12 proc. mniej ogłoszeń o pracę niż rok wcześniej. Rośnie za to liczba ich poszukujących.
Spowolnienia na rynku pracy spodziewa się również NBP. W najnowszej projekcji eksperci banku szacują, że w końcówce tego roku zatrudnienie przestanie rosnąć, a w przyszłym zacznie się obniżać. Będzie to najbardziej dotkliwe na przełomie lat 2023 i 2024. Wtedy roczne tempo spadku może przekraczać 1,5 proc.
Firmy zwalniają pracowników
Kolejne firmy mniej lub bardziej otwarcie mówią o konieczności redukcji etatów. A ruch ten tłumaczą spowolnieniem gospodarczym. Niedawno do tego grona dołączył producent
autobusów. Co istotne, informacje z komunikatów i doniesień medialnych nie znajdują jeszcze odzwierciedlenia w oficjalnych statystykach.
- Do 14 listopada do WUP nie wpłynęła żadna
informacja na temat planowanych zwolnień grupowych w Spółce MAN Truck & Bus Polska w Starachowicach - podkreśla Anna Jastrzębska z Wydziału Badań i Analiz Rynku Pracy WUP w Kielcach. Do września 2022 r. w tutejszych zakładach pracy zwolniono 316 osób, natomiast w analogicznym okresie 2021 r. - 152 osoby.
W danych kieleckiego WUP widać również, że o ile w pierwszych miesiącach tego roku zakłady zwalniały od kilku do kilkunastu pracowników, to we wrześniu było to już 158 osób (z branży ceramicznych materiałów budowlanych).
Jakie branże zwalniają?
Małgorzata Majka-Ciepły z dolnośląskiego WUP opisuje, że zgłoszenia o zwolnieniach napływają głównie z branż: produkcja,
sprzedaż hurtowa i detaliczna, usługi (naprawa maszyn i urządzeń, agencji reklamowych, sprzątanie). Od stycznia do października tego roku 22 zakłady zgłosiły do zwolnień 1547 osób. Ostatecznie w 30 firmach zwolniono ich 1580. W analogicznym okresie 2021 r. były to 32 zgłoszenia dotyczące 1184 osób. Ostatecznie w 32 placówkach prace straciło wtedy 1249 osób. - Można więc mówić o tendencji wzrostowej - zaznacza.
Podobne informacje słyszymy od Marka Kuny, rzecznika WUP w Lublinie, gdzie napływ osób zarejestrowanych w urzędach pracy od stycznia do października 2021 r. z przyczyn zakładu pracy wynosił 2034 bezrobotnych. W tym - 2193 osoby.
Tu wśród ostatnich zgłoszeń zakładów pracy o zwolnieniach składanych od lipca do października 2022 r. najwięcej pochodziło z branż: produkcji łożysk tocznych i ich elementów, finansów i bankowości, produkcji mebli tapicerowanych. W tym samym czasie dokonane
zwolnienia dotyczyły, poza wspomnianymi branżami, także transportu samochodowego.
Marek Kuna opisuje, że zwolnieniami są najczęściej objęte osoby, które po utracie pracy będą miały zabezpieczenie materialne w postaci świadczeń, czyli emerytury lub renty. A zakłady starają się, by nie zwalniać jedynych żywicieli rodziny, samotnie wychowujących dzieci do lat siedmiu oraz dzieci z niepełnosprawnościami.
- Ostatnie trzy lata są niezwykle trudne z punktu widzenia przedsiębiorców. Ograniczenia w prowadzeniu działalności wynikające z pandemii, później agresja Rosji na Ukrainę i jej konsekwencje, rosnące koszty prowadzenia działalności, niezwykle wysoka w naszym kraju inflacja oraz przedłużający się czas oczekiwania na środki europejskie z KPO miały i mają istotny wpływ na kondycję przedsiębiorstw - ocenia z kolei Wojciech Okupski, wicedyrektor WUP w Szczecinie, który cyklicznie bada nastroje zachodniopomorskich pracodawców. I tak w 2020 r. (w szczycie pandemii) do zwolnień zakłady zgłosiły aż 2140 osób. W całym 2021 r. było ich jedynie”92. Jednak w tym, do października, to już 425. W tym czasie liczba pracowników, która faktycznie pożegnała się z pracą w ramach zwolnień grupowych to odpowiednio: 800, 302 oraz 149. Trzeba jednak pamiętać, że terminy zwolnień w zgłoszeniach z sierpnia, września i października są wyznaczone na listopad i grudzień tego roku, a także na I połowie 2023 r.
Z WUP w Toruniu także płyną niewesołe informacje. - Do 11 listopada do PUP województwa kujawsko-pomorskiego zgłoszono 12 zwolnień grupowych na łączną liczbę 565 osób. Finalnie zwolnień dokonało 14 firm, obejmując zwolnieniami łącznie 232 osoby. Miesiącem szczególnego wzrostu był październik 2022 r., kiedy to zgłoszono pięć zwolnień grupowych dotyczących 320 osób. Patrząc na istotny wzrost dynamiki, spodziewamy się dalszych wzrostów w końcówce tego roku - wylicza Maciej Smolarek, rzecznik urzędu.
Jolanta Babiarczuk, kierownik wydziału polityki rynku pracy WUP w Poznaniu, mówi z kolei, że do października zwolniono w tym regionie 817 osób, natomiast kolejnych 1284 zostało zgłoszonych do zwolnienia (z działów zajmujących się produkcją części do pojazdów silnikowych, transportu i przetwórstwa owocowo-warzywnego).
Liczba nowych ofert bez zmian
Jednocześnie, jak wynika z danych Grant Thornton od maja 2022 r., liczba nowych ofert pracy utrzymuje się poniżej poziomu z roku poprzedniego. Do sierpnia ogłoszeń było mniej więcej tyle, ile rok wcześniej. We wrześniu jednak liczba nowych ofert się obniżyła. Było ich 313 tys. wobec 323 tys. w 2021 r. Eksperci zwracają uwagę, że aktualny wynik jest też dużo wyższy niż jeszcze trzy lata temu (297 tys.), a więc przed kryzysami gospodarczymi mającymi wpływ na polski rynek pracy. Eksperci portalu Praca.olx.pl informują jednak, że październik przyniósł kolejny spadek. Według nich pracodawcy opublikowali o 12 proc. mniej ogłoszeń o pracę r/r i o 10 proc. mniej w stosunku do września. Rośnie za to liczba poszukujących i liczba odpowiedzi na ogłoszenia. Tych ostatnich w minionym miesiącu było o 20 proc. więcej w ujęciu r/r.
Agnieszka Zielińska, dyrektor Polskiego Forum HR, zwraca uwagę na efekt wysokiej bazy w ubiegłym roku. Po 2020 r., kiedy nikt nie myślał o rekrutacji, w ubiegłym roku nastąpił jej wystrzał.
- Z drugiej strony może niepokoić fakt, że przedsiębiorcy ograniczają skalę planowanych inwestycji. Bo to oznacza tylko jedno: mniej nowych miejsc pracy - zaznacza.
Nie powinno to być zaskoczeniem w sytuacji, gdy wskaźnik PMI dla przemysłu spada. W październiku wyniósł 42 pkt wobec 43 pkt miesiąc wcześniej. Zdaniem ekspertów przemysł będzie borykał się w najbliższym czasie z brakiem nowych zamówień i spadkiem produkcji. Zamówienia z zagranicy spadają już ósmy miesiąc z rzędu.
Prawdopodobnie zaczynają się też obawy o brak możliwości dalszego przekładania wzrostu kosztów działalności na cenę produktów i usług. Mimo tego, że popyt konsumpcyjny nie słabnie tak, jak można było tego oczekiwać, pracodawcy zaczynają podchodzić do tej sytuacji bardziej pragmatycznie. Wstrzymywane są rekrutacje oraz blokowane zakupy nowych towarów - wyjaśnia Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan. ©℗
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw
/
Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe
Subskrybuj nas na Youtube
