Kluczowa jest tu weryfikacja warunków pracy, które wynikają ze skierowania. Pracownika nie trzeba wysyłać do lekarza medycyny pracy, jeżeli ryzyko występujące w starym i nowym miejscu pracy są tożsame.
Częste zmiany pracy przez pracowników coraz częściej powodują sytuacje, w których kolejny pracodawca nie chce przeprowadzać badań wstępnych, lecz woli przejąć badania od poprzedniego pracodawcy. Przepisy umożliwiają to od lat, określając warunki niezbędne w tym zakresie, do których należy:
1) przerwa pomiędzy zatrudnieniem wynosząca do 30 dni,
2) aktualność orzeczenia lekarskiego od poprzedniego pracodawcy, oraz
3) potwierdzenie przez nowego pracodawcę, że warunki opisane w skierowaniu na badania lekarskie od jego poprzednika odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy.
Wyjątkiem od powyższej reguły jest zatrudnianie pracowników do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych, gdyż w takich przypadkach zawsze istnieje konieczność przeprowadzenia badań wstępnych.
Biznes chce imigrantów. W 2020 roku Europę czeka wzmożona walka o pracowników z zagranicy
Biznes chce imigrantów. W 2020 roku Europę czeka wzmożona walka o pracowników z zagranicy

Zobacz również
Ze względu na coraz bardziej specjalistyczne nazwy stanowisk i różne zasady obowiązujące w poszczególnych organizacjach pojawiło się w praktyce pytanie, czy powyższa procedura dotyczy tylko przypadków, gdy orzeczenie lekarskie przyniesione przez pracownika potwierdza zdolność do wykonywania pracy na stanowisku dokładnie o takiej samej nazwie, jakie będzie teraz zajmował, czy też nazwy stanowisk pracy mogą się różnić. W odpowiedzi na tak postawione pytanie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zajęło stanowisko elastyczne, dopuszczające różnice w nazwach, kładąc jednocześnie nacisk na warunki pracy panujące na danym stanowisku. Resort podkreśla, że jest to dobrowolna decyzja pracodawcy, a więc pracownik nie może odmówić odbycia badań wstępnych, gdyby pracodawca jednak podjął decyzję o przeprowadzeniu badań mimo ciągle ważnych badań na analogicznym stanowisku przyniesionych od poprzedniego pracodawcy. [przykład]

PRZYKŁAD

Decyduje pracodawca

Pracodawca chce zatrudnić pracownika na stanowisku recepcjonistki. W trakcie rekrutacji zostaje wyłoniona osoba, która wykonywała pracę u poprzedniego pracodawcy na stanowisku sekretarki. Porównanie warunków określonych w skierowaniu pozwala na przejęcie badań, ale zgodnie z wewnętrzną procedurą, określoną przez kierownika działu bezpieczeństwa i higieny pracy, badania wstępne są wykonywane, jeśli ważność dotychczasowego orzeczenia jest krótsza niż 12 miesięcy. Specjalista ds. bhp wydaje więc osobie przyjmowanej do pracy skierowanie na badania, gdyż poprzednie tracą ważność po upływie dziewięciu miesięcy od zatrudnienia.

MRPiPS w swoim stanowisku podkreśla, że porównanie warunków pracy powinno objąć przede wszystkim treść skierowania na badania wstępne wydanego przez poprzedniego pracodawcę. Jednak możliwe jest także dokonanie szerszej analizy, np. na podstawie porównania opisów stanowisk pracy czy informacji uzyskanych od osoby przyjmowanej do pracy w trakcie rozmowy dotyczącej zatrudnienia.

Stanowisko MRPiPS z 10 grudnia 2019 r. w sprawie wstępnych badań lekarskich wydane dla DGP

Zgodnie z art. 207 kodeksu pracy (kp) pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy oraz jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Ponadto na pracodawcy ciąży obowiązek oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko.

W tym roku zezwolenia na pracę dla cudzoziemców bez zbędnej zwłoki
W tym roku zezwolenia na pracę dla cudzoziemców bez zbędnej zwłoki

Zobacz również

W przypadku zatrudnienia u innego pracodawcy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy pracownik może być zwolniony ze wstępnych badań lekarskich przez nowego pracodawcę, jeżeli przedstawi mu aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Jednakże samo orzeczenie o zdolności do pracy nie informuje przyszłego pracodawcy o warunkach i szkodliwych czynnikach, jakie występowały na danym stanowisku.

Dlatego porównanie warunków panujących na byłym i przyszłym stanowisku pracy powinno nastąpić na podstawie skierowania na badania lekarskie, stanowiącego podstawę do wydania aktualnego orzeczenia. To na jego podstawie pracodawca powinien stwierdzić, czy warunki pracy opisane w skierowaniu odpowiadają tym, w których pracownik ma pracować.

Jednakże pracodawca powinien każdorazowo rozważyć zebranie dodatkowych informacji dotyczących warunków panujących na poprzednio zajmowanym stanowisku, zawartych m.in. w opisie stanowiska pracy lub uzyskanych w trakcie rozmowy od osoby przyjmowanej do pracy. Zgodnie bowiem z przepisami przywołanymi na wstępie to pracodawca podejmuje decyzję, czy informacje zawarte w skierowaniu na badania lekarskie osoby przyjmowanej do pracy są wystarczające do oceny przez niego warunków pracy na nowym stanowisku z warunkami panującymi na poprzednim stanowisku oraz czy powinien zwolnić daną osobę z obowiązku wykonania wstępnych badań lekarskich.

Jednocześnie należy pamiętać, iż zgodnie z art. 229 par. 11 pkt 2 kp osoby przyjmowane do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych nie podlegają zwolnieniu z odbycia wstępnych badań lekarskich.

Pracodawca zobowiązany jest więc porównać nie nazwy stanowisk pracy, ale warunki na nich panujące.

Należy podkreślić, iż od 1 kwietnia 2015 r. pracodawca ma obowiązek sporządzić i wydać pracownikowi skierowanie na badania profilaktyczne w dwóch egzemplarzach. Jeden z nich pracownik przekazuje lekarzowi medycyny pracy, a drugi zachowuje dla siebie, aby móc przedstawić go innemu pracodawcy w razie ewentualnej zmiany pracy w trakcie ważności przeprowadzonych badań.