Jego zdaniem, nawet jeśli 33 miesiące zatrudnienia na czas określony miną w trakcie wypowiedzenia, nie trzeba ani podawać przyczyny zwolnienia, ani konsultować się ze związkami.
W listopadzie po raz pierwszy minie maksymalny, 33-miesięczny okres obowiązywania umów na czas określony. Termin ten liczymy bowiem od wejścia w życie zmian do kodeksu pracy, które wprowadziły powyższy limit, czyli od 22 lutego 2016 r. Dotyczy on umów, które były zawarte jeszcze przed zmianą przepisów i trwały w chwili wejścia w życie nowelizacji. W efekcie umowy te 22 listopada 2018 r. z mocy prawa przekształcą się w bezterminowe.
W związku z tym pojawił się problem, co w sytuacji gdy pracodawca wypowie wcześniej taką umowę, a automatyczne przekształcenie nastąpi w okresie biegnącego wypowiedzenia. Czy wówczas rozwiązanie umowy nie powinno być poprzedzone wskazaniem przyczyny wypowiedzenia i skonsultowaniem zamiaru zwolnienia z zakładową organizacją związkową? O wyjaśnienia poprosiliśmy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Resort wskazuje, że decydujące znaczenie ma tutaj dzień wypowiedzenia – i jeśli w tym dniu umowa miała charakter terminowy, to nie jest konieczne dopełnienie wymogów dla umów bezterminowych. Co ciekawe, inne stanowisko zajęli nasi eksperci („Zbliża się przekształcenie umów terminowych w bezterminowe. Czas więc przyspieszyć zwolnienia” – DGP z 28 czerwca 2018 r., nr 124). Ostatecznie kwestię tę rozstrzygną zapewne sądy.
Stanowisko MRPiPS z 31 lipca 2018 r.
Zgodnie z art. 251 par. 1 Kodeksu pracy w brzmieniu nadanym przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1220), które weszły w życie z dniem 22 lutego 2016 r. – okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech. Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dłuższy niż 33 miesiące uważa się, że pracownik, od dnia następującego po upływie okresu 33 miesięcy jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 251 par. 3 k.p.). Do umów o pracę na czas określony trwających w dniu wejścia w życie powołanej wyżej ustawy zmieniającej (tj. w dniu 22 lutego 2016 r.) stosuje się przepis art. 251 k.p. w obecnym brzmieniu, z tym, że do 33-miesięcznego okresu terminowego zatrudnienia, o którym mowa wyżej, wlicza się okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, przypadający od dnia wejścia w życie ww. ustawy zmieniającej (art. 14 ust. 4 tej ustawy).
W świetle powyższego, jeżeli np. okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony zawartej przed dniem 22 lutego 2016 r. (w której strony przewidziały możliwość jej rozwiązania za 2-tygodniowym wypowiedzeniem), trwającej w ww. dniu, upływa po dniu 21 listopada 2018 r., to z dniem 22 listopada br. umowa ta ulega przekształceniu z mocy prawa w umowę o pracę na czas nieokreślony.
Kodeks pracy wymaga wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (art. 30 par. 4 k.p.). Zatem z przepisu tego wynika, że przyczyna wypowiedzenia powinna być wskazana już w piśmie pracodawcy, w którym zawarte jest wypowiedzenie umowy. W tym miejscu warto również dodać, że w wyroku z dnia 17 listopada 1998 r. (I PKN 331/98, OSNP 1999/21/690) Sąd Najwyższy orzekł, iż podanie przez pracodawcę przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę (art. 30 par. 4 k.p.) może nastąpić w odrębnym piśmie, jednakże tylko doręczonym pracownikowi wcześniej lub równocześnie z pismem zawierającym wypowiedzenie umowy.
Jak wynika z treści przepisu art. 30 par. 4 k.p., wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony nie wymaga wskazania przyczyny uzasadniającej to wypowiedzenie. Dopóki więc wypowiadana jest umowa o pracę na czas określony, nie ma, zdaniem MRPiPS, podstaw prawnych do wymagania od pracodawcy wskazania przyczyny wypowiedzenia ani konieczności zawiadamiania na piśmie reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej o zamiarze jej wypowiedzenia.
Innymi słowy, w opinii resortu, dla istnienia obowiązku wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie, jak również obowiązku konsultowania zamiaru dokonania tego wypowiedzenia z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową istotny jest dzień wypowiedzenia – jeżeli wówczas umowa jest umową na czas określony, to nie jest konieczne wskazywanie przyczyny wypowiedzenia, jak również przeprowadzania konsultacji, o których mowa w art. 38 k.p. Natomiast w przypadku przyjęcia, że przekształcenie się z mocy prawa umowy o pracę na czas określony w umowę o pracę na czas nieokreślony w okresie wypowiedzenia skutkowałoby obowiązkiem wskazania przyczyny wypowiedzenia po dokonaniu przekształcenia umowy – dochodziłoby do automatycznego naruszenia art. 30 par. 4 k.p. […].