Sąd Najwyższy uznał, że wręczenie wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy nie może prowadzić do zwolnienia pracownika objętego ochroną przedemerytalną.
S. był zatrudniony od wielu lat na stanowisku radcy prawnego w przedsiębiorstwie, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Firmie nie wiodło się najlepiej, dlatego była zmuszona zlikwidować etat, który zajmował. Prawnik otrzymał wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy – zaproponowano mu stanowisko administracyjne. Pracownik jednak odmówił, bowiem w jego ocenie nowe warunki byłyby niezgodne z zawodem radcy prawnego. Argumentował także, że skoro jest w wieku przedemerytalnym, to przysługuje mu ochrona z art. 39 k.p.
Sprawa ostatecznie trafiła na wokandę. Sąd rejonowy zasądził odszkodowanie za wypowiedzenie umowy z naruszeniem przepisów prawa i oddalił powództwo o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach.
Wyrok ten utrzymał w mocy sąd okręgowy. W uzasadnieniu podkreślił, że sąd pierwszej instancji trafnie przyjął, że wobec faktycznej likwidacji stanowiska radcy prawnego niemożliwe stało się przywrócenie S. do pracy na dotychczasowych warunkach. Dlatego na podstawie art. 45 par. 2 k.p. prawidłowo zasądzono od pracodawcy odszkodowanie.
Powód zaskarżył ten wyrok skargą kasacyjną, a Sąd Najwyższy przyznał mu rację.
W uzasadnieniu wskazał, że problem sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy wręczenie zgodnego z prawem wypowiedzenia zmieniającego pracownikowi w wieku przedemerytalnym powoduje, że sąd ma prawo wybrać za niego zamiast roszczenia o przywrócenie do pracy, roszczenie o odszkodowanie.
W ocenie SN, art. 45 par. 3 k.p. ma zastosowanie nawet wtedy, gdy roszczenie pracownika o przywrócenie do pracy dotyczy dopuszczalnej prawem czynności pracodawcy, takiej jak np. wręczenie wypowiedzenia zmieniającego.
Funkcja ochronna i stabilizacyjna art. 39 k.p. polega bowiem na tym, że jego zastosowanie ma doprowadzić do sytuacji, w której objęty tym przepisem pracownik będzie mógł bez przeszkód uzyskać uprawnienia emerytalne, nie musząc szukać zatrudnienia u innego pracodawcy.
ORZECZNICTWO
Wyrok SN z 24 stycznia 2017 r. (sygn. akt I PK 126/16).