Kiedy można ubiegać się o rozwód w Polsce?

Podstawowym warunkiem dopuszczalności rozwodu w polskim prawie jest stwierdzenie trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Oznacza to, że między małżonkami muszą zostać zerwane więzi duchowe, fizyczne i gospodarcze.

Sama zdrada, alkoholizm, czy przemoc domowa nie są wystarczającymi podstawami do orzeczenia rozwodu, jeśli rozkład pożycia nie jest zupełny. W takich przypadkach sąd musi zbadać, czy w danym małżeństwie doszło do trwałego rozkładu pożycia.

Trwały i zupełny rozkład pożycia

Rozkład pożycia małżeńskiego uznaje się za zupełny, jeśli małżonkowie nie utrzymują żadnych więzi, zarówno emocjonalnych, jak i fizycznych czy gospodarczych. Zdarza się, że małżonkowie wciąż mieszkają razem z powodów ekonomicznych, ale jeśli nie są już w stanie żyć razem jako para, sąd może orzec rozwód.

Natomiast, aby rozkład był uznany za trwały, musi upłynąć wystarczająco długi czas, by można było uznać, że małżonkowie nie będą już w stanie kontynuować wspólnego życia.

Kiedy sąd nie orzeknie rozwodu w Polsce?

Pomimo stwierdzenia zupełnego i trwałego rozkładu pożycia, sąd może nie orzec rozwodu w następujących sytuacjach:

  • Jeżeli rozwód miałby negatywnie wpłynąć na dobro małoletnich dzieci, np. pogorszyć ich sytuację materialną lub psychiczne,
  • Jeśli rozwód żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, a drugi małżonek nie zgadza się na rozwód i jego odmowa jest uzasadniona zasadami współżycia społecznego,
  • Gdy rozwód byłby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, np. w sytuacji, gdy jeden z małżonków jest ciężko chory i nie ma kto się nim zaopiekować.

W takich przypadkach sąd może uznać, że żądanie rozwodu jest nieuzasadnione.

Gdzie złożyć pozew rozwodowy?

Aby rozpocząć postępowanie rozwodowe, należy złożyć pozew rozwodowy do sądu okręgowego. Właściwy sąd to ten, który znajduje się w okręgu, w którym małżonkowie ostatnio mieszkali razem. Jeśli mieszkają w różnych miejscach, pozew składa się do sądu okręgowego, w którym mieszka strona pozwana. Pozew należy wnieść w dwóch egzemplarzach, dołączając do niego odpis aktu małżeństwa oraz aktów urodzenia wspólnych dzieci, jeśli są małoletnie.

Opłaty sądowe za rozwód

Opłata od pozwu rozwodowego wynosi 600 zł. Jeśli sprawa dotyczy alimentów lub podziału majątku, mogą być dodatkowe opłaty. W przypadku, gdy małżonkowie zgodnie żądają rozwodu bez orzekania o winie, możliwe jest obniżenie kosztów postępowania.

Proces rozwodowy. Jak przebiega?

W trakcie rozprawy sąd bada wszystkie okoliczności, które doprowadziły do rozkładu pożycia, w tym również sytuację dzieci małżonków. Małżonkowie są przesłuchiwani, a sąd może nakłaniać ich do pojednania. Jeśli jednak do rozwodu dojdzie, sąd może orzec:

  • Kto ponosi winę za rozkład pożycia,
  • O władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi,
  • O alimentach na rzecz dzieci,
  • O podziale majątku wspólnego,
  • O sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania, jeśli małżonkowie będą w nim nadal mieszkać.

Alimenty na rzecz współmałżonka

W trakcie postępowania rozwodowego jeden z małżonków może ubiegać się o alimenty od drugiego, jeśli rozwód pogorszy jego sytuację materialną. Alimenty mogą być zasądzone, jeśli małżonek nie ponosi winy za rozkład pożycia, a jego sytuacja materialna wymaga wsparcia.

Zmiana nazwiska po rozwodzie

Osoba, która zmieniła nazwisko po zawarciu małżeństwa, ma prawo do powrotu do swojego poprzedniego nazwiska. Wystarczy, że w ciągu 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego złoży odpowiednie oświadczenie w urzędzie stanu cywilnego.

Trwały i zupełny rozkład pożycia

Rozwód to poważna decyzja, która wiąże się z wieloma konsekwencjami prawno-materialnymi. Wymaga spełnienia określonych warunków, takich jak trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Warto pamiętać, że rozwód może wiązać się z koniecznością uregulowania kwestii alimentów, podziału majątku i władzy rodzicielskiej nad dziećmi. Zanim zdecydujemy się na ten krok, warto rozważyć inne opcje, takie jak separacja, które mogą pomóc w podjęciu ostatecznej decyzji.