Obawiasz się, że nie dasz sobie rady z emocjami związanymi z rozwodem i nie będziesz w stanie rozmawiać z małżonkiem w trakcie postępowania sądowego? W takiej sytuacji warto zwrócić się do bezstronnego i neutralnego mediatora, przed którym łatwiej jest wyrazić obawy i przedstawić swój punkt widzenia.

W sprawie o rozwód często należy przedstawić sytuację ze swojej perspektywy. Jednocześnie każdy z małżonków dąży do ustalenia dla siebie jak najlepszych warunków związanych z dalszym funkcjonowaniem po rozwodzie.

Przed sądem najczęściej należy ustalić następujące kwestie:

  • warunki rozwiązania małżeństwa,
  • w jaki sposób małżonkowie będą sprawować opiekę nad dziećmi,
  • w jaki sposób małżonkowie będą łożyć na utrzymanie dzieci,
  • który z małżonków będzie na bieżąco podejmować decyzje dotyczące dzieci,
  • czasami trzeba ustalić sposób, w jaki małżonkowie będą korzystać ze wspólnego mieszkania lub domu.

Dużą pomocą może okazać się mediacja. Pozwala sprawnie i bez zbędnych emocji mimo nieporozumień między małżonkami ustalić powyższe warunki.

Radczyni prawna i mediatorka Justyna Gruszka-Jeleń z kancelarii Jaroch Pakos we Wrocławiu w poniższej rozmowie z Gazetą Prawną tłumaczy najważniejsze kwestie dotyczące mediacji.

W jaki sposób można zainicjować spotkanie przed mediatorem?

Istnieją dwie możliwości rozpoczęcia mediacji. Mediacja sądowa i umowna, czyli pozasądowa.

Pierwsza z nich rozpoczyna się od skierowania stron do mediacji przez sąd, o ile obie wyrażą na to zgodę. Takie skierowanie może odbyć się na każdym etapie postępowania.

Mediacja umowna natomiast jest wszczynana pomiędzy stronami na ich wniosek, zarówno przed, jak i w trakcie postępowania sądowego.

Jakie są korzyści mediacji? W przypadku gdy chcemy przekonać małżonka, abyśmy spotkali się z mediatorem, jakie argumenty warto podać?

Mediacja daje możliwość swobodnego ustalenia kwestii związanych z życiem małżonków po rozwodzie. Odbywa się inaczej niż w sądzie, bo spotkania przed mediatorem nie są tak sformalizowane. Strony mogą czuć się nieskrępowanie i swobodniej niż w sądzie formułować swoje żądania, ale też obawy. Mediacja daje szansę, aby strony podejmowały rozmowę, swobodnie ustalając terminy spotkań. Może okazać się sprawnym i szybkim sposobem rozwiązania sporu.

Ile trwa mediacja?

To ile trwa mediacja, zależy od potrzeb małżonków. Liczba zaplanowanych spotkań z udziałem mediatora jest uzależniona od tego, czy strony współpracują w celu wypracowania wspólnego rozwiązania. Najczęściej jednak już na pierwszym spotkaniu wiadomo, czy strony będą potrzebowały 1-2 spotkań, czy raczej 3-4.

Czy są tematy, które warto wcześniej poruszyć z małżonkiem i już wstępnie wskazać obszary, w których jesteśmy w stanie wspólnie się porozumieć i takie, w których zupełnie nasze zdania się rozmijają – czy lepiej jednak tego nie robić i pozostawić te kwestie mediatorowi?

Strony nie muszą spotykać się jeszcze przed rozpoczęciem mediacji. Pierwsze spotkanie przed mediatorem jest spotkaniem przygotowawczym, na którym strony porządkują swoje oczekiwania i przedstawiają wzajemnie stanowiska.

Jakie są koszty mediacji?

Jeśli chodzi o odpłatność postępowania mediacyjnego w przypadku mediacji umownej, stawka jest ustalana przez mediatora w zależności od tego, co miałoby być przedmiotem mediacji. Przeważnie strony ponoszą koszty związane z mediacją po połowie, chyba że umówią się w tej kwestii inaczej.

Przykład

Małżeństwo chce skorzystać z usługi mediatora i ustalić następujące kwestie: warunki rozwiązania małżeństwa, w jaki sposób małżonkowie będą sprawować opiekę nad dziećmi, w jaki sposób małżonkowie będą łożyć na utrzymanie dzieci, który z małżonków będzie na bieżąco podejmować decyzje dotyczące dzieci. Ile zapłacą?

Każdorazowo koszty ustalane są indywidualnie i zależą od liczby zaplanowanych spotkań. Orientacyjna cena za taką sprawę przed mediatorem wraz ze sporządzeniem ugody i wnioskiem o jej zatwierdzenie przez sąd to kwota 2000 zł-4000 zł.

Co do mediacji, która odbywałaby się w ramach postępowania sądowego, wynagrodzenie i wydatki mediatora są z góry określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości.

Przykładowo w sprawach niemajątkowych, czyli także w sprawie o rozwód, stawka za pierwsze posiedzenie to 150,00 zł netto (184,50 zł brutto), za każde kolejne posiedzenie 100,00 zł netto (123,00 zł brutto). Łącznie nie więcej jednak niż 450,00 zł netto (553,50 zł brutto).

Jeśli sprawa w jakimkolwiek zakresie dotyczy majątku, naliczana jest stawka w wysokości 1 proc. wartości przedmiotu sporu, nie mniej niż 150,00 zł netto (184,50 zł brutto) i nie więcej niż 2000,00 zł netto (2460,00 zł brutto) za całość postępowania mediacyjnego.

Co można realnie zyskać na skutek pomyślnego przebiegu mediacji?

Niewątpliwie korzystnym zakończeniem mediacji dla stron jest moment, w którym strony zawierają ugodę.

Ugoda zawarta przed mediatorem jest traktowana na równi z wyrokiem, jeśli jest zatwierdzona przez sąd. Taka ugoda może także być podstawą do wszczęcia egzekucji, jeśli sąd nada jej walor wykonalności.

Ważne

To oznacza, że gdyby mimo zawartej ugody któraś ze stron nie chciała wykonywać wypracowanych postanowień, ugoda zawarta przed mediatorem może stanowić postawę do egzekucji przed komornikiem.

Mediacja to alternatywny sposób rozwiązywania sporów. Pozwala na zachowanie dialogu i relacji z drugą stroną sporu. Jest to z pewnością szybszy i tańszy sposób na dojście do porozumienia. Przy wsparciu profesjonalnego i bezstronnego mediatora można osiągnąć konsensus, który zadowoli obie strony sporu.

Centrum Mediacji Jaroch Pakos – Zespół doświadczonych prawników i mediatorów stawiających na praktyczne rozwiązania, profesjonalizm i doświadczenia życiowe w prowadzeniu mediacji w postępowaniu cywilnym, pracowniczym, gospodarczym czy w sporach szkolnych i rówieśniczych.