Możliwość organizowania zdalnych i hybrydowych posiedzeń organów samorządu zawodowego oraz surowsze kary za bezprawne posługiwanie się tytułem „radca prawny” – m.in. te propozycje znalazły się w samorządowym projekcie zmiany ustawy o radcach prawnych.

Nad projektem nowelizacji ustawy regulującej zasady wykonywania zawodu radcy prawnego oraz organizację samorządu zawodowego pracuje Krajowa Rada Radców Prawnych. Ostatecznymi propozycjami będzie się starała zainteresować podmioty uprawnione do inicjatywy ustawodawczej.

Dotychczasowe działania zaowocowały stworzeniem projektu ustawy, datowanego na 16 marca 2024 r. i firmowanego przez Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji (OBSiL) KRRP. Dokument, niedawno przekazany do szerszych wewnątrzsamorządowych konsultacji, został opublikowany na stronie internetowej Okręgowej Izby Radców Prawnych w Lublinie. Jak tłumaczy prezes KRRP Włodzimierz Chróścik, zawiera on jedynie część z około 20 zdefiniowanych wcześniej obszarów wymagających zmian ustawowych – te, co do których istnieje najpilniejsza potrzeba procedowania.

Projekt przewiduje możliwość odbywania zdalnych i hybrydowych posiedzeń okręgowych i krajowych organów samorządu zawodowego: zjazdów i zgromadzeń, rad, komisji rewizyjnych, sądów dyscyplinarnych oraz prezydiów. Dopuszcza też możliwość podejmowania uchwał w trybie zdalnym lub obiegowym. Tryb procedowania oraz głosowania będzie wybierał przewodniczący danego gremium lub organu uprawnionego do zwołania posiedzenia.

„Wprowadzenie projektowanych rozwiązań jako stałych elementów proceduralnych ujętych w ustawie o radcach prawnych pozwoli na ich stosowanie w każdym przypadku, gdy właściwe organy uznają to za potrzebne dla efektywnego wykonywania swoich zadań, niezależnie od epizodyczności regulacji stosowanych w związku z epidemią COVID-19” – czytamy w uzasadnieniu.

W tej wersji projektu nie ma mowy o likwidacji komisji rewizyjnych ani zgromadzeń OIRP – a takie pomysły pojawiały się w toku wcześniejszych dyskusji i wywołały kontrowersje w środowisku.

W dokumencie znalazła się natomiast propozycja zaostrzenia odpowiedzialności za posługiwanie się w sposób nieuprawniony tytułem zawodowym „radca prawny”. Autorzy uzasadnienia zauważają, że obecnie za przywłaszczenie tytułu grozi – na podstawie art. 61 par. 1 kodeksu wykroczeń – grzywna do 1 tys. zł albo kara nagany. Postulują, by możliwymi sankcjami były kara ograniczenia wolności albo grzywny do 50 tys. zł. Jak argumentują, podobne przepisy już znajdują się w ustawach dotyczących doradców podatkowych oraz biegłych rewidentów.

Projekt dotyczy też ubezpieczenia OC. Zakłada, że umowę takiego ubezpieczenia będzie zawierać na rzecz wszystkich członków korporacji zawodowej Krajowa Izba Radców Prawnych. Jak czytamy w uzasadnieniu, nie jest to nowość, lecz stworzenie jednoznacznej podstawy prawnej dla stosowanego już rozwiązania. Radca prawny, który zdecyduje się na polisę indywidualną, będzie mógł złożyć oświadczenie skutkujące wyłączeniem go spod ubezpieczenia grupowego.

Projekt określa ponadto status aplikanta radcowskiego w okresie od podjęcia uchwały o wpisie na listę radców prawnych do czasu ślubowania. Część zaproponowanych przepisów dotyczy przetwarzania danych osobowych zarówno przez samych radców prawnych, jak i przez organy ich samorządu. Przewiduje m.in., że co do zasady administrator danych, zamiast przechowywać je przez sztywno określony okres, co pięć lat miałby dokonywać przeglądu w celu określenia, czy w świetle odrębnych przepisów istnieje niezbędność dalszego przechowywania.

– Prace nad pozostałymi zdefiniowanymi wcześniej obszarami są obecnie na etapie konsultacji wewnętrznych na poziomie KRRP i OBSiL – dodaje prezes Chróścik.

Obecna wersji projektu nie obejmuje zapowiadanych wcześniej propozycji, dotyczących m.in.: umożliwienia wykonywania zawodu radcy prawnego w formie spółki kapitałowej czy też zastrzeżenia tylko dla podmiotów kwalifikowanych nazwy „kancelaria prawna” i „kancelaria radcy prawnego” (odpowiednio „spółka”).©℗