W dniu 15 lutego 2024 roku weszły w życie przepisy wprowadzające standardy ochrony małoletnich przed przemocą. Na dyrektorów szkół i placówek nałożono nowe obowiązki, na których wdrożenie mają 6 miesięcy – do 15 sierpnia 2024 roku.

Skąd wynikają nowe obowiązki?

Obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich przed przemocą został wprowadzony ustawą z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw.

Nowe przepisy weszły w życie w dniu 15 lutego 2024 roku.

Na kim spoczywa obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich przed przemocą?

Obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich przed przemocą ma każdy:

  • organ zarządzający jednostką systemu oświaty, o której mowa w art. 2 pkt 1-8 ustawy - Prawo oświatowe oraz inną placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni,
  • organizator działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich.

Wśród jednostek systemu oświaty zobowiązanych do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich przed przemocą należy wymienić:

  • przedszkola,
  • szkoły,
  • placówki oświatowo-wychowawcze,
  • placówki kształcenia ustawicznego,
  • placówki artystyczne,
  • poradnie psychologiczno-pedagogiczne,
  • młodzieżowe ośrodki wychowawcze,
  • placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.

Za wdrożenie standardów ochrony małoletnich przed przemocą w szkołach i placówkach odpowiada dyrektor.

Czym są standardy ochrony małoletnich przed przemocą?

Opracowane na piśmie standardy mają być dostosowane do charakteru i rodzaju placówki lub działalności oraz określać między innymi:

  • zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub organizatora,
  • zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego,
  • procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”,
  • osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia,
  • sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

W standardach należy określić także:

  • wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi,
  • zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet,
  • procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie,
  • zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

W standardach uwzględnia się sytuację dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Muszą one być też zrozumiałe przez osoby małoletnie.

Co najmniej raz na dwa lata należy dokonywać oceny standardów w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami.

Jaki jest czas na wprowadzenie zmian przez podmioty wymienione w ustawie?

Od dnia 15 lutego 2024 roku podmioty wymienione w ustawie mają sześć miesięcy na dostosowanie swojej działalności do nowych przepisów. Termin ten upłynie w dniu 15 sierpnia 2024 roku.

Jakie sankcje grożą za niewdrożenie standardów ochrony małoletnich przed przemocą?

Zgodnie z przepisami, kto, będąc obowiązanym do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich nie wykonuje tego obowiązku, podlega karze grzywny do 250 zł albo karze nagany. W razie ponownego stwierdzenia niewykonania obowiązku wprowadzenia standardów ochrony małoletnich, sprawca, podlega karze grzywny nie niższej niż 1.000 zł.