Wynagrodzenia dla adwokatów. Kolejny wyrok TK kwestionuje urzędówki

Zróżnicowanie stawek wynagrodzeń dla adwokatów z urzędu i z wyboru za wykonywanie tych samych czynności narusza gwarancje równej ochrony praw majątkowych w związku z zasadą równego traktowania przez władze publiczne – orzekł Trybunał Konstytucyjny.

TK kolejny raz stwierdził niezgodność z ustawą zasadniczą przepisów o urzędówkach. We wtorek uznał za niekonstytucyjny cały mechanizm wynagradzania, wynikający z par. 2 pkt 1 w zw. z par. 4 ust. 1 rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2631).

We wcześniejszych orzeczeniach TK kwestionował wysokość opłat za poszczególne czynności adwokatów z urzędu (sygn. akt SK 78/21 oraz SK 83/19), a także mechanizm wyliczania urzędówek przewidziany w analogicznym rozporządzeniu dotyczącym radców prawnych (sygn. akt SK 53/22) oraz we wcześniejszym, nieobowiązującym już rozporządzeniu „adwokackim” (sygn. akt SK 66/19). Wiele sądów, powołując się na tamte orzeczenia, przyznawało adwokatom z urzędu wynagrodzenia jak dla pełnomocników z wyboru, choć były też wyjątki. Wtorkowe orzeczenie TK powinno zakończyć te rozbieżności.

– Niniejszy wyrok powoduje, że od dnia jego publikacji przy zasądzaniu kosztów pomocy prawnej udzielanej przez adwokata z urzędu zastosowanie będą mieć stawki minimalne, określone w odpowiednich rozdziałach rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 ze zm. – red.) – mówił sędzia sprawozdawca Wojciech Sych. – Trybunał ponownie przypomina, że na ustawodawcy ciąży obowiązek kompleksowego i spójnego uregulowania tej kwestii – dodał.

Przypomnijmy, Ministerstwo Sprawiedliwości obecnie prowadzi prace nad projektami zrównującymi stawki dla pełnomocników z urzędu i z wyboru. Adwokaci i radcowie prawni oczekują dalej idących zmian – przede wszystkim urealnienia stawek.©℗

orzecznictwo