Reprezentantem dziecka w postępowaniu cywilnym może być adwokat lub radca prawny podlegający obowiązkowemu przeszkoleniu, zaś wysłuchanie dziecka ma przebiegać w sposób odformalizowany – przewidują dwa projekty rozporządzeń ministra sprawiedliwości. Konieczność wydania obu aktów wynika z ubiegłorocznej nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego.
Pierwszy projekt reguluje procedurę wyznaczania reprezentanta dziecka w sytuacji, gdy nie może tego czynić żadne z rodziców. Przewiduje, że co do zasady reprezentantem dziecka powinien być adwokat lub radca prawny, a tylko wyjątkowo inna osoba – zwykle bliska dziecku. Listy reprezentantów dziecka będą ustalane przez prezesów sądów w oparciu o wykazy corocznie przedstawiane przez okręgowe rady adwokackie oraz rady okręgowych izb radców prawnych. Obecność na listach będzie dobrowolna i będzie wiązała się z obowiązkiem uczestnictwa w szkoleniach w wymiarze nie mniejszym niż 24 godziny rocznie. Samorządy prawnicze będą mogły albo organizować szkolenia we własnym zakresie, albo zwrócić się o ich przeprowadzenie do rzecznika praw dziecka, jednostek naukowych, organizacji lub instytucji zajmujących się prawami dziecka. Adwokaci i radcowie prawni za reprezentację dziecka będą wynagradzani jak za urzędówki.
Drugi projekt dotyczy sposobu przygotowania i przeprowadzenia wysłuchania dziecka oraz warunków, jakim mają odpowiadać pomieszczenia przeznaczone do przeprowadzania takich wysłuchań. Zakłada, że przed podjęciem decyzji o zaproszeniu dziecka na wysłuchanie sąd ustali, czy stan zdrowia dziecka, stopień jego dojrzałości, poziom rozwoju i specyfika sytuacji rodzinnej umożliwiają przeprowadzenie tej czynności. Samo wysłuchanie należy wyznaczyć w innej dacie niż termin rozprawy (aby uniknąć zbędnego napięcia). Sędzia przeprowadzający tę czynność nie będzie używał stroju służbowego, a w pomieszczeniu należy zapewnić „dostosowane do potrzeb dziecka materiały ułatwiające rozmowę, w szczególności kredki, papier, zabawki antystresowe, rysunki lub inne pomoce wizualne”.©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Projekty skierowane do uzgodnień, konsultacji i opiniowania