Przepis stanowiący, że skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej, jest zgodny z konstytucją – twierdzi rzecznik praw obywatelskich.
Chodzi o art. 87 par. 1 ustawy o SN (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1093 ze zm.), któremu niezgodność z ustawą zasadniczą zarzuciła Krajowa Rada Sądownictwa. Jej zdaniem przepis ten może naruszać art. 178 ust. 1 konstytucji, zgodnie z którym sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko konstytucji i ustawom. W opinii KRS nadanie uchwale mocy zasady prawnej jedynie przez skład siedmiu sędziów SN nie może być uznane za nadzór judykacyjny sprawowany przez SN, gdyż zgodnie z brzmieniem art. 183 ust. 1 konstytucji winien być on sprawowany in pleno, co jest podyktowane w szczególności normatywnym charakterem zasad prawnych. Wniosek KRS do Trybunału Konstytucyjnego został potraktowany przez część środowiska sędziowskiego jako próba odebrania tzw. starym sędziom SN prawa do wyrażania poglądu prawnego. Po uznaniu przez TK zakwestionowanego przepisu za niezgodny z ustawą zasadniczą o zasadzie prawnej można byłoby mówić dopiero po wyrażeniu zdania przez pełen skład izby SN.
Teraz stanowisko w postępowaniu toczącym się przed TK przedstawił prof. Marcin Wiącek. Jego zdaniem zaskarżona regulacja z ustawy o SN jest zgodna zarówno z przepisem konstytucji mówiącym o niezawisłości sędziowskiej, jak i z tym, który stanowi, że SN sprawuje nadzór nad działalnością sądów w zakresie orzekania. Na razie RPO nie uzasadnił swojego stanowiska – ma ono zostać przekazane TK w późniejszym terminie.©℗
