Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą nowe rozwiązania dotyczące postępowania wobec najmłodszych sprawców przestępstw. Większość przepisów wejdzie w życie 1 września 2022 r. Utraci natomiast moc obecnie obowiązująca ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. z 2018 r. poz. 969), która została uchwalona jeszcze w latach 80.
Nowa regulacja po raz pierwszy ustala minimalną granicę wieku (10 lat), od której małoletni mogą stanąć przed sądem za czyny stanowiące przejaw demoralizacji lub naruszające porządek prawny. Zostaną utworzone okręgowe ośrodki wychowawcze, w których znajdą się nieletni sprawcy przestępstw, którzy ukończyli 13. r.ż., oraz ci, którzy co prawda nie popełnili jeszcze czynu karalnego, ale wykazują wysoki stopień zdemoralizowania. W obu tych przypadkach decyzję o umieszczeniu w placówce będzie musiał podjąć sąd rodzinny.
Zmienią się zasady przebywania w zakładach poprawczych. Sprawcy najcięższych przestępstw – takich jak zabójstwo – trafią do nich obowiązkowo. Sąd zyska prawo do przedłużenia pobytu w poprawczaku osób, które nie zareagowały prawidłowo na próby resocjalizacji. Do tej pory sprawcy przestępstw mogli przebywać w zakładach do ukończenia 21. r.ż. Nowe przepisy wydłużają tę granicę nawet do ukończenia 24 lat.
Jedną z nowości jest możliwość nakazania prac porządkowych na rzecz szkoły, gdy popełniane przez nieletniego czyny nie są na tyle poważne, by kierować sprawę do sądu. Decyzję podejmie w tym przypadku dyrektor szkoły. Ustawa kompleksowo reguluje też procedurę przed sądami, wprowadza również nowe zasady przyznawania obrońcy z urzędu dla nieletniego.
Prawnicy od dawna wskazywali na konieczność zastąpienia przestarzałych regulacji nową ustawą, jednak w toku opiniowania część proponowanych rozwiązań wzbudzała wątpliwości. O odrzucenie w całości wnioskował również Senat, posłowie nie wyrazili jednak na to zgody. W ostatnich dniach o zawetowanie nowej ustawy apelowały do prezydenta m.in. organizacje pozarządowe związane z oświatą.
Etap legislacyjny
Ustawa podpisana przez prezydenta
