Stwierdzenie, czy państwowe fundusze gwarancyjne odpowiadają we Wspólnocie za zobowiązania niewypłacalnych firm ubezpieczeniowych, zażądał sąd, przed który pięć osób pozwało węgierskie państwo. Gábor Csonka, Tibor Isztli, Dávid Juhász, János Kiss i Csaba Szontágh domagali się uznania nieprawidłowej transpozycji do węgierskiego porządku prawnego dwóch dyrektyw w sprawie zbliżania ustawodawstw odnoszących się do ubezpieczenia OC za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych.
Towarzystwo MAV, w którym wykupili ubezpieczenie, nie zapłaciło w 2008 r. za skutki spowodowanych przez nich wypadków drogowych. Stało się tak, bo wskutek cofnięcia zezwolenia ubezpieczyciel stał się niewypłacalny. W tej sytuacji skarżący zwrócili się do organu gwarancyjnego. Wtedy okazało się, że i on nie wypłaci poszkodowanym ani grosza. Przed 2010 r. należało się ono bowiem wyłącznie, kiedy sprawca wypadku nie miał obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, był nieznany lub gdy samochód czy motocykl został wycofany z ruchu. Dopiero od trzech lat nowy węgierski fundusz gwarancyjny pokrywa wierzytelności, jakie poszkodowani na drogach mają wobec firm ubezpieczeniowych poddanych procedurze upadłościowej.
Trybunał w odpowiedzi przypomniał, że przepisy prawa europejskiego nakazujące państwom członkowskim podjąć wszelkie środki przymuszające do objęcia ubezpieczeniem OC wszystkich pojazdów na ich terytorium, muszą być interpretowane nie tyle wprost, ile w kontekście konkretnych sytuacji. Wszak nawet dwie dyrektywy precyzowały obowiązki państw Unii stopniowo.
Najpierw ważne było, by każdy posiadacz samochodu i motocykla musiał wykupić ubezpieczenie gwarantujące pokrycie szkód przynajmniej w granicach prawa europejskiego. Potem wprowadzono obowiązek tworzenia krajowych instytucji gwarancyjnych, wypłacających odszkodowania za szkody majątkowe i uszkodzenia ciała. Chodziło jednak o sytuacje ostateczne, czyli takie, w których nie da się ustalić sprawcy wypadku, lub kiedy nie miał on ubezpieczenia.
TS podkreślił, że dla złagodzenia obciążeń finansowych funduszy gwarancyjnych państwa członkowskie mają prawo wyłączyć ich obowiązki w innych sytuacjach. Dlatego w węgierskim przypadku państwo nie ponosi winy za wprowadzenie do wewnętrznego porządku prawnego dyrektyw w taki sposób, że pominęło wypłacanie przez instytucję gwarancyjną odszkodowań ofiarom wypadków, gdy ubezpieczyciel sprawców zbankrutował.
W niektórych przypadkach można złagodzić obowiązki funduszy gwarancyjnych
ORZECZNICTWO
Wyrok w sprawie C-409/11.