Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Artykuł 635 kodeksu cywilnego nie przewiduje jako przesłanki odstąpienia od umowy braku winy po stronie zamawiającego, akcentując jedynie, że warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest opóźnienie przyjmującego zamówienie w jego realizacji w stopniu tak znaczącym, iż rodzi wysokie prawdopodobieństwo nieukończenia dzieła w czasie umówionym.
Sygn. akt VIII Ga 60/14 WYROK SĄDU OKRĘGOWEGO W BYDGOSZCZY z 20 listopada 2014 r.
STAN FAKTYCZNY
B.K. i R.W., prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i spółki jawnej, zlecili M.K. na podstawie czterech umów o dzieło przygotowanie systemu elektronicznej obsługi klienta oraz telewizji przemysłowej. Systemy miały działać w siłowniach prowadzonych przez B.K. i R.W. (dalej: zamawiający). Dzieło miało być zrealizowane przez M.K. (dalej: wykonawca) do 24 listopada 2008 r. Z powodu opóźnienia w realizacji systemu elektronicznego zamawiający odstąpili od dwóch umów w tym zakresie. Wezwali też wykonawcę do zwrotu zaliczek. Ten odmówił. Dlatego w czerwcu 2010 r. wnieśli do sądu powództwo przeciwko wykonawcy. Ten wskazał, że zrealizował w całości system telewizji przemysłowej, za co nie otrzymał wynagrodzenia. Zamawiający argumentowali, że telewizja miała być częścią składową elektronicznego systemu. Z uwagi na to, że nie została wykonana, cały system jest dla zamawiających bezużyteczny.
Sąd I instancji uznał roszczenie za zasadne. Wykonawca orzeczenie to zaskarżył do sądu II instancji. Ten uznał apelację w części za uzasadnioną.
UZASADNIENIE
Biegły W.B. wskazał, że wykonany przez M.K. system telewizji przemysłowej stanowi całkowicie niezależny – od elektronicznego systemu obsługi klienta – system, w ramach którego zamawiający mogli korzystać ze zdalnego monitoringu. Sąd uznał, że zamawiający powinni uiścić wynagrodzenie M.K. za system telewizji przemysłowej.
M.K. wskazał, że nie wykonał umów w terminie z przyczyn leżących po stronie zamawiających. Dlatego uznał, że odstąpienie od umowy było bezskuteczne. Pogląd ten w ocenie sądu nie jest prawidłowy, ponieważ art. 635 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.; dalej: k.c.) nie przewiduje jako przesłanki odstąpienia od umowy braku winy po stronie zamawiającego. Przepis stanowi: „Jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła”. Przepis ten zatem akcentuje jedynie, że warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest opóźnienie wykonawcy w realizacji umowy w stopniu tak znaczącym, iż rodzi wysokie prawdopodobieństwo nieukończenia dzieła w czasie umówionym. W świetle art. 635 k.c. nie są istotne przyczyny, dla których wykonawca opóźnia się z wykonaniem dzieła, w tym w szczególności czy są konsekwencją okoliczności przez niego zawinionych. Ponadto M.K. nie wykazał w trakcie postępowania, że wyłączną przyczyną zaistnienia opóźnienia po jego stronie było zawinione przez zamawiających działanie lub zaniechanie.
