Działalność gospodarcza, etat, a może zlecenie? O tym, co jest bardziej opłacalne po korekcie Polskiego Ładu, decydują m.in. kwota przychodu, koszty uzyskania przychodów i stawki. Od pewnego poziomu przychodów i kosztów atrakcyjniejsza od etatu staje się działalność gospodarcza.

Tak wynika z porównania różnych form opodatkowania przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Zasadniczo po nowelizacji PIT, która wejdzie w życie 1 lipca, a więc po wprowadzeniu pakietu Niskie Podatki (korekta Polskiego Ładu), dochody netto osób fizycznych wzrosną w porównaniu do Polskiego Ładu.
- Dobrą informacją jest to, że na zmianach co do zasady nikt nie powinien stracić, a wiele osób zyska - przyznaje Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy i dyrektor w Vialto Partners, która opracowała porównanie.
Zestawiamy jednak nie tylko Niskie Podatki z Polskim Ładem, pokazujemy również, jak Niskie Podatki mają się do wynagrodzeń otrzymywanych w 2021 r. Tu sytuacja jest bardziej zróżnicowana.
Prezentujemy wyliczenia dla etatowców, etatowców, którym częściowo (w połowie) przysługują autorskie koszty uzyskania przychodów, zleceniobiorców oraz przedsiębiorców opodatkowanych skalą PIT, liniowym PIT lub ryczałtem (stawki 12 proc. lub 8,5 proc.). Założyliśmy, że koszty przedsiębiorcy wynoszą 20 proc. przychodów. Porównujemy przychody tych wszystkich osób dla czterech poziomów brutto: 40 tys. zł, 80 tys. zł, 120 tys. zł i 200 tys. zł.
Jak zaznacza Joanna Narkiewicz-Tarłowska, takich wariantów w praktyce może być bardzo wiele, a każdy powinien dokonać analizy dotyczącej jego indywidualnej sytuacji.

Kiedy atrakcyjniejsza skala PIT…

Z analizy wynika, że do poziomu ok. 120 tys. zł przychodów brutto od 1 lipca wzrośnie atrakcyjność opodatkowania według skali PIT, a więc m.in. etatowców oraz osób prowadzących działalność gospodarczą płacących daninę w ten sposób. Wynika to z kilku czynników - przede wszystkim z obniżki stawki PIT z 17 proc. do 12 proc., a także z wyższej kwoty wolnej od podatku (30 tys. zł) oraz podniesienia progu skali do 120 tys. zł (oba rozwiązania obowiązują od początku roku).
- Dużo zależy tu również od wysokości kosztów uzyskania przychodów - zastrzega Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Dodatkowo podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych mogą skorzystać z różnych preferencji, takich jak wspólne rozliczenie małżonków i ulga na dzieci.
Trzeba również pamiętać, że na wynagrodzenie netto niekorzystnie wpływają nowe zasady rozliczania składki zdrowotnej. Przypomnijmy, że w przypadku etatowców i prowadzących działalność opodatkowanych skalą PIT składka wynosi 9 proc. dochodu bez możliwości odliczenia jej od podatku. Niższe składki zdrowotne płacą przedsiębiorcy na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych (płacą składki zryczałtowane) i liniowcy (płacą składki w wysokości 4,9 proc. dochodu). Do tego od 1 lipca Niskie Podatki dadzą ryczałtowcom możliwość odliczenia od przychodu połowy zapłaconej składki, zarówno za siebie, jak i za osoby współpracujące. Liniowcy z kolei zaliczą do kosztów uzyskania przychodu składkę zapłaconą za siebie i za osoby współpracujące - do łącznej wysokości rocznego limitu (8700 zł).

…a kiedy lepsza działalność

Po porównaniu sytuacji etatowców i przedsiębiorców okazuje się, że już powyżej 80 tys. zł przychodów brutto korzystniejsza jest działalność gospodarcza opodatkowana według skali PIT niż etat. Będzie tak jednak przy założeniu, że przedsiębiorca ma koszty na poziomie 20 proc. przychodów. Trzeba pamiętać, że w tabelach podajemy jedynie przykładowe wyliczenia, przy określonych założeniach.
Dodajmy również, że w wyliczeniach pokazujemy skutki dla określonych poziomów przychodów brutto, a nie podstawy opodatkowania. To istotna różnica. Próg skali PIT (wynosi 120 tys. zł), po którego przekroczeniu stosuje się wyższą 32-proc. stawkę podatku, odnosi się bowiem do podstawy opodatkowania. Wyliczamy ją, odejmując od przychodu m.in. koszty uzyskania oraz składki na ZUS. W praktyce podatnik może więc osiągnąć przychody brutto przekraczające 120 tys. zł, ale podstawa opodatkowania (po odjęciu kosztów i składek) będzie poniżej tego progu.
Z naszych kalkulacji wynika również, że powyżej 120 tys. zł przychodu brutto skala PIT dla etatowców staje się coraz mniej atrakcyjna. Na tym poziomie przychodów najkorzystniej opodatkowana jest działalność gospodarcza na skali PIT przy założeniu, że przedsiębiorca ponosi koszty na poziomie 20 proc. rocznych przychodów (czyli 24 tys. zł).
Powyżej 120 tys. zł, wraz ze wzrostem przychodów brutto, coraz bardziej atrakcyjny staje się ryczałt.©℗
Skarbówka zmienia zdanie: Ekwiwalent za ładowanie samochodu zwolniony z podatku
Skarbówka zmienia zdanie: Ekwiwalent za ładowanie samochodu zwolniony z podatku

Zobacz również
O możliwości zmiany formy opodatkowania od 1 lipca czytaj w dodatku dla prenumeratorów Podatki i Księgowość
Porównanie różnych form opodatkowania
Kolor zielony - najbardziej opłacalna forma opodatkowania w danym wariancie
Kolor czerwony - najmniej opłacalna forma opodatkowania w danym wariancie
Wariant 1. Roczny przychód brutto - 40 tys. zł
Założenia:
Umowa o pracę - standardowe koszty uzyskania przychodu
Osoby na etacie z autorskimi kosztami - autorskie koszty stanowią 50 proc. przychodu
Działalność gospodarcza - roczny udział kosztów uzyskania przychodu w wysokości 20 proc. przychodów
WYNAGRODZENIE NETTO* 2021 r. Polski Ład Niskie Podatki Różnica: Polski Ład a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a Polski Ład
Umowa o pracę 29 251,56 31 151,56 31 227,56 1900,00 1976,00 76,00
Umowa o pracę z autorskimi kosztami uzyskania przychodu 30 718,56 31 409,56 31 409,56 691,00 691,00 0,00
Umowa zlecenie 29 915,56 31 409,56 31 409,56 1 494,00 1 494,00 0,00
Działalność gospodarcza - opodatkowana skalą PIT 22 510,12 22 213,77 22 213,77 −296,35 −296,35 0,00
Działalność gospodarcza - podatek liniowy 22 510,12 18 895,77 19 512,77 −3614,35 −2997,35 617,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 12 proc. 22 510,12 18 377,34 18 619,34 −4132,78 −3890,78 242,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 8,5 proc. 22 510,12 19 268,34 19 440,34 −3241,78 −3069,78 172,00
* W przypadku działalności gospodarczej wykazywane kwoty netto nie uwzględniają poniesienia faktycznych wydatków (kosztów). Tak więc kwoty netto to przychody pomniejszone jedynie o ustawowe obciążenia z tytułu składek ZUS, NFZ i podatku.
Wariant 2. Roczny przychód brutto - 80 tys. zł
Założenia:
Umowa o pracę - standardowe koszty uzyskania przychodu
Osoby na etacie z autorskimi kosztami - autorskie koszty stanowią 50 proc. przychodu
Działalność gospodarcza - roczny udział kosztów uzyskania przychodu w wysokości 20 proc. przychodów
Ile wyniesie wynagrodzenie netto
WYNAGRODZENIE NETTO* 2021 r. Polski Ład Niskie Podatki Różnica: Polski Ład a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a Polski Ład
Umowa o pracę 57 469,12 57 471,12 58 495,12 2,00 1026,00 1024,00
Umowa o pracę z autorskimi kosztami uzyskania przychodu 60 402,12 60 405,12 60 566,12 3,00 164,00 161,00
Umowa zlecenie 59 306,12 58 531,12 59 792,12 −775,00 486,00 1261,00
Działalność gospodarcza - opodatkowana skalą PIT 58 295,12 57 703,76 58 676,76 −591,36 381,64 973,00
Działalność gospodarcza - podatek liniowy 56 748,12 52 815,77 53 432,77 −3932,35 −3315,35 617,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 12 proc. 58 404,12 50 889,85 51 292,85 −7514,27 −7111,27 403,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 8,5 proc. 60 753,12 53 180,85 53 466,85 −7572,27 −7286,27 286,00
* W przypadku działalności gospodarczej wykazywane kwoty netto nie uwzględniają poniesienia faktycznych wydatków (kosztów). Tak więc kwoty netto to przychody pomniejszone jedynie o ustawowe obciążenia z tytułu składek ZUS, NFZ i podatku.
Wariant 3. Roczny przychód brutto - 120 tys. zł
Założenia:
Umowa o pracę - standardowe koszty uzyskania przychodu
Osoby na etacie z autorskimi kosztami - autorskie koszty stanowią 50 proc. przychodu
Działalność gospodarcza - roczny udział kosztów uzyskania przychodu w wysokości 20 proc. przychodów
Ile wyniesie wynagrodzenie netto
WYNAGRODZENIE NETTO* 2021 r. Polski Ład Niskie Podatki Różnica: Polski Ład a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a Polski Ład
Umowa o pracę 83 242,68 83 244,68 85 762,68 2,00 2520,00 2518,00
Umowa o pracę z autorskimi kosztami uzyskania przychodu 90 086,68 87 645,68 88 869,68 −2441,00 −1217,00 1224,00
Umowa zlecenie 88 696,68 85 246,68 87 887,68 −3450,00 −809,00 2641,00
Działalność gospodarcza - opodatkowana skalą PIT 92 855,12 91 230,76 91 956,76 −1624,36 −898,36 726,00
Działalność gospodarcza - podatek liniowy 90 668,12 85 994,81 86 752,81 −4673,31 −3915,31 758,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 12 proc. 93 604,12 86 089,85 86 492,85 -7514,27 -7111,27 403,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 8,5 proc. 97 353,12 89 780,85 90 066,85 −7572,27 −7286,27 286,00
* W przypadku działalności gospodarczej wykazywane kwoty netto nie uwzględniają poniesienia faktycznych wydatków (kosztów). Tak więc kwoty netto to przychody pomniejszone jedynie o ustawowe obciążenia z tytułu składek ZUS, NFZ i podatku.
Wariant 4. Roczny przychód brutto - 200 tys. zł
Założenia:
Umowa o pracę - standardowe koszty uzyskania przychodu
Osoby na etacie z autorskimi kosztami - autorskie koszty stanowią 50 proc. przychodu
Działalność gospodarcza - roczny udział kosztów uzyskania przychodu w wysokości 20 proc. przychodów
WYNAGRODZENIE NETTO* 2021 r. Polski Ład Niskie Podatki Różnica: Polski Ład a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a 2021 r. Różnica: Niskie Podatki a Polski Ład
Umowa o pracę 132 159,94 127 366,89 131 866,89 −4793,05 −293,05 4500,00
Umowa o pracę z autorskimi kosztami uzyskania przychodu 146 346,94 141 373,89 145 873,89 −4973,05 −473,05 4500,00
Umowa zlecenie 143 306,45 137 970,96 142 470,96 −5335,49 −835,49 4500,00
Działalność gospodarcza - opodatkowana skalą PIT 152 215,12 148 923,76 153 423,76 −3291,36 1208,64 4500,00
Działalność gospodarcza - podatek liniowy 158 508,12 150 698,81 152 052,81 −7809,31 −6455,31 1354,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 12 proc. 164 004,12 156 489,85 156 892,85 −7514,27 −7111,27 403,00
Działalność gospodarcza - ryczałt według stawki 8,5 proc. 170 553,12 162 980,85 163 266,85 −7572,27 −7286,27 286,00
* W przypadku działalności gospodarczej wykazywane kwoty netto nie uwzględniają poniesienia faktycznych wydatków (kosztów). Tak więc kwoty netto to przychody pomniejszone jedynie o ustawowe obciążenia z tytułu składek ZUS, NFZ i podatku.
Źródło: wyliczenia Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej z Vialto Partners
OPINIA
Kto najwięcej zyska po zmianach od 1 lipca
ikona lupy />
Joanna Narkiewicz-Tarłowska doradca podatkowy, dyrektor w Vialto Partners / Materiały prasowe
Jest wiele czynników, które wpływają na wybór formy zatrudnienia lub świadczenia usług. To przede wszystkim charakter wykonywanych czynności, az punktu widzenia podatkowego także kwota przychodów, wysokość kosztów ich uzyskania, stawki podatku, możliwość skorzystania z indywidualnych ulg, np. zrozliczenia małżeńskiego itp. Wybierając formę zatrudnienia (etat, zlecenie) lub świadczenia usług (w ramach działalności gospodarczej), należy dokonać indywidualnej analizy własnej sytuacji.
Po zmianach wprowadzonych 1 lipca przy zarobkach brutto wynoszących 40 tys. zł rocznie najwyższe wynagrodzenie na rękę otrzymuje się wramach umowy opracę (także obejmującej honorarium autorskie) iumowy zlecenia. Działalność gospodarcza jest wtakim przypadku najmniej opłacalna. Wszystko to przy założeniu, że przedsiębiorca ma koszty na poziomie 20 proc. przychodów, stawka ryczałtu wynosi 8,5 proc. lub 12 proc., apracownik izleceniobiorca nie korzystają zulg podatkowych.
Przy zarobkach brutto wwysokości 80 tys. zł rocznie pracownicy izleceniobiorcy oraz osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną według skali otrzymają podobne kwoty na rękę. Nadal jednak najniższe kwoty netto uzyskamy przy działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym lub ryczałtem.
Przy wynagrodzeniu brutto wwysokości 120 tys. zł rocznie standardowa umowa opracę staje się najmniej opłacalną formą zatrudnienia. Najwyższe wynagrodzenie netto daje wtym scenariuszu jednoosobowa działalność gospodarcza opodatkowana według skali PIT. Na drugim miejscu jest ryczałt, ale przy założeniu, że podatnik ma prawo stosować stawkę 8,5 proc.
W przypadku osób zprzychodem 200 tys. zł brutto rocznie najwyższe wynagrodzenie netto daje działalność gospodarcza opodatkowana ryczałtem, ito zarówno przy stawce 8,5 proc., jak i12 proc.