Niebawem otworzę małe biuro rachunkowe w moim lokalu w budynku użytkowym. W urzędzie gminy powiedziano mi, że muszę złożyć deklarację i płacić za śmieci co miesiąc – według stawki wyższej – jak od nieruchomości niezamieszkałych. Rzecz w tym, że nie będę korzystać z dostarczanego przez gminę pojemnika, a śmieci pozbędę się sam. Czy muszę więc ponosić takie opłaty?
Niestety w świetle obowiązujących obecnie przepisów i orzecznictwa raczej nie da się uniknąć opłat wprowadzonych przez gminę.
Właściciele nieruchomości są zobowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Obowiązek taki wprowadza art. 6h ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.c.p.g.). W art. 6c mowa jest zaś nie tylko o właścicielach nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, ale również o właścicielach nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.
Z art. 6m u.c.p.g. wynika, że właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć do właściwego organu gminy deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Musi to zrobić w terminie 14 dni od zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych, a w razie zaistnienia zmian danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie nimi – od dnia złożenia nowych deklaracji. Zadeklarowana opłata jest uiszczana w trybie i na zasadach określonych w uchwale rady gminy.
Obowiązek ponoszenia takiej opłaty powstaje – w przypadku nieruchomości, o których mowa w art. 6c ust. 2 (niezamieszkałych) – za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości powstały odpady komunalne. Opłata ta stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalonej przez gminę za każdy z nich. Jak z kolei wynika z art. 6o ww. ustawy, w razie niezłożenia ww. deklaracji albo uzasadnionych wątpliwości co do danych w niej zawartych, wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w drodze decyzji wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze.
Co istotne, w sprawie czytelnika z ww. art. 6c ust. 2 ustawy należy wyprowadzić wniosek, że rada gminy ma fakultatywną możliwość objęcia systemem odbierania odpadów komunalnych również właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, jeśli powstają tam odpady komunalne. Podjęcie takiej uchwały w tej sprawie przez gminę oznacza jednak przede wszystkim, że wyłączone jest pozbywanie się odpadów poza tym systemem. Podkreślenia również wymaga, że osoby prowadzące działalność gospodarczą nie mają możliwości samodzielnego decydowania o wysokości opłaty czy odstąpieniu od jej płacenia.
Nie mają również znaczenia inne argumenty, w tym przykładowo przywołany przez przedsiębiorcę, że nie będzie używał pojemnika, a ewentualne odpady będzie usuwał we własnym zakresie. Podobne stanowisko wynika m.in. z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 12 maja 2017 r. (sygn. akt I SA/Wr 1306/16). W wyroku tym sąd oddalił skargę przedsiębiorcy, który przedstawił argumenty zbliżone do tych, jakie podaje czytelnik. Sąd wskazał w nim wprost, że: (...) „Okoliczność, że skarżąca we własnym zakresie zagospodarowuje odpady i nie korzysta z usług gminy, nie ma w sprawie znaczenia. Podkreślić należy, że zarówno z odwołania, jak i ze skargi jednoznacznie wynika, iż skarżąca na nieruchomości w istocie wytwarza odpady”.
Przedsiębiorca powinien zatem dopełnić obowiązku złożenia deklaracji, aby uniknąć wydania przez gminę odgórnej decyzji określającej wysokość opłaty za odpady, a w konsekwencji – ewentualnej egzekucji. Od decyzji wójta będzie mu przysługiwało odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego, jednak z wysokim prawdopodobieństwem nie przyniesie ono skutku w postaci jej uchylenia.
Podstawa prawna
Art. 6c ust. 2, art. 6h, art. 6i pkt 2, art. 6m ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).
