Dzięki instrumentom zwrotnym przedsiębiorcy z naszego województwa będą mogli przeznaczyć pieniądze m.in. na inwestycje w nowoczesne maszyny i urządzenia czy sprzęt produkcyjny, który pomoże wprowadzać na rynek nowe lub ulepszone produkty i usługi – przekonuje marszałek województwa opolskiego Andrzej Buła
Czy woj. opolskie ma już doświadczenia związane z wdrażaniem instrumentów zwrotnych w poprzednich latach? Ile pieniędzy udało się rozdystrybuować tą drogą, ilu beneficjentów skorzystało i jakie są efekty?
Tak, w poprzednim okresie programowania, czyli budżecie na lata 2007–2013 województwo opolskie miało w ofercie pożyczki i poręczenia dla przedsiębiorców finansowane z unijnej puli. Były one udzielane w ramach działania 1.2 Zapewnienie dostępu do finansowania przedsiębiorczości z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego. Dystrybuowali je, podobnie jak obecnie, pośrednicy finansowi. Różnica była jednak taka, że wybrało ich w konkursach podlegające samorządowi województwa Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki. Pośredników wówczas było trzech. Był wśród nich Opolski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych, który odpowiedzialny był za przyznawanie poręczeń, na co dysponował kwotą 10 mln zł, a także Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Fundacja Rozwoju Śląska i Wspierania Inicjatyw Lokalnych, która obecnie funkcjonuje jako Fundacja Rozwoju Śląska. WFOŚiGW obsługiwał kwotę 23 mln zł, z której mógł udzielać pożyczek z unijnej puli, a fundacja realizowała w sumie trzy umowy na udzielanie pożyczek z RPO WO na lata 2007–2013, dysponując w tym zakresie łącznie 69 mln zł. W sumie wszystkie te instytucje udzieliły tylko w ramach pierwszego obrotu 617 pożyczek i poręczeń dla firm z naszego regionu. Ale niezwykle ważne jest to, że niektóre z tych umów z pośrednikami finansowymi zostały przedłużone i pieniądze te nadal pracują na rzecz przedsiębiorców z Opolszczyzny. Część z tej puli już po raz trzeci wpuszczana jest w gospodarczy krwiobieg naszego regionu w postaci pożyczek. Ogółem do chwili obecnej z tych pieniędzy udzielonych zostało już ponad 1220 pożyczek na łączną kwotę sięgającą 224 mln zł.
Rozwój sektora MSP, efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii, fundusz społeczny – na te obszary wsparcia na kolejne lata stawia woj. opolskie. Dlaczego akurat te?
Obszary te, wybrane do wsparcia poprzez instrumenty finansowe, czyli pożyczki i poręczenia, zostały wskazane na podstawie analizy ex ante wykonanej dla województwa opolskiego przez zewnętrzną firmę jeszcze przed podjęciem przez nasz region negocjacji z Komisją Europejską dotyczących perspektywy finansowej 2014–2020. Z analizy tej wynikało, że właśnie tam jest luka finansowa na rynku, i że są podmioty, które mogą być zainteresowane pozyskaniem zwrotnego wsparcia. Proszę jednak pamiętać, że te dziedziny są również wspierane na terenie całego województwa opolskiego lub jego części, np. powiatów przygranicznych, w formie dotacji, czyli pomocy bezzwrotnej.
Jakiego rodzaju produkty będą oferowane i jakie są warunki uzyskania wsparcia?
W trwającej obecnie perspektywie finansowej na pożyczki i poręczenia dla firm z województwa opolskiego przeznaczona została pula w sumie ponad 336 mln zł. Składa się na nią 285,8 mln zł, które zarząd województwa zarezerwował na ten cel w RPO WO, a także ponad 50 mln zł, które wnoszone są przez BGK lub pośredników finansowych w ramach 15-proc. wkładu własnego. Pożyczek z tej puli będą udzielać – a właściwie już udzielają, bo podpisane zostały w tej kwestii pierwsze umowy – pośrednicy finansowi wybrani przez Bank Gospodarstwa Krajowego. 25 września w Opolu podpisanych zostało pierwszych pięć umów, które umożliwiły uruchomienie 78 mln zł na inwestycje służące wprowadzaniu nowych usług i produktów. Przedsiębiorcy z naszego województwa – mikro, mali i średni – będą mogli przeznaczyć zaciągnięte z tej puli wsparcie m.in. na inwestycje w nowoczesne maszyny i urządzenia czy sprzęt produkcyjny, który ma pomóc wprowadzać na rynek nowe albo ulepszone produkty lub usługi; na inwestycje dotyczące wdrażania innowacji produktowych, procesowych, marketingowych i organizacyjnych, a także generalnie na inwestycje w rozwój przedsiębiorstw. Pośrednicy udzielają dwóch rodzajów pożyczek: małych, wynoszących do 150 tys. zł, oraz dużych, które mogą sięgać nawet 2 mln zł. Czas przewidziany na spłatę pożyczek małych to pięć lat, a na spłatę dużych – siedem lat. Ale to nie wszystko. Kolejne umowy, z kolejnymi pośrednikami finansowymi, będą podpisywane w najbliższych tygodniach i w roku 2018. Przedsiębiorcy będą mogli przeznaczyć uruchamiane środki m.in. na wprowadzanie innowacji, inwestycje wspierające efektywność energetyczną, zmniejszanie zapotrzebowania na energię w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych, jak też na pokrycie kosztów inwestycji dotyczących wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz poprawę efektywności energetycznej przez firmy z sektora MSP.
Czy przedsiębiorcy będą zainteresowani tego rodzaju instrumentami w podobnym stopniu co bezzwrotnymi dotacjami?
Z informacji, które docierały do mnie na przełomie września i października, po podpisaniu pierwszych umów z pośrednikami finansowymi w województwie – zarówno ze strony tych pośredników, jak i podlegającego samorządowi województwa Opolskiego Centrum Rozwoju Gospodarki odpowiedzialnego za wsparcie firm wynika, że zainteresowanie tymi produktami jest bardzo duże. Przedsiębiorcy dopytywali o te pożyczki telefonicznie, osobiście albo poprzez media społecznościowe. Dowodem na to, że jest to chętnie przez firmy wykorzystywany instrument wsparcia, jest również to, o czym już wspominałem – że pieniądze unijne z poprzedniej perspektywy nie tylko w pełni wykorzystano, ale także ponownie wpuszcza się je w obieg właśnie w postaci pożyczek.
W ramach osi priorytetowej „Konkurencyjna gospodarka” udzielone zostaną pożyczki i poręczenia o łącznej wartości prawie 152 mln zł. Jakiego rodzaju inwestycje mogą liczyć na tego rodzaju pomoc?
Jak wspomniałem, 25 września w Opolu podpisanych zostało pierwszych pięć umów, które umożliwiły uruchomienie 78 mln zł. To rzeczywiście tylko część z ogólnej kwoty 152 mln zł, które zostaną przeznaczone na pożyczki i poręczenia w ramach działania 2.1.1 Nowe produkty i usługi. Jeśli wybrani już pośrednicy sprawnie rozdysponują te 78 mln zł, to BGK będzie mógł przedłużyć realizowane z nimi umowy i przekazać kolejne pieniądze na ten sam cel. Firmy zaś pożyczki te będą mogły wykorzystać na przykład na inwestycje w nowoczesne maszyny i urządzenia czy sprzęt produkcyjny, który ma pomóc wprowadzać na rynek nowe albo ulepszone produkty lub usługi, a także generalnie na inwestycje w rozwój.
W ramach poddziałania „Nowe produkty i usługi” priorytetowo traktowane będą inwestycje zgodne z Regionalną Strategią Innowacji Województwa Opolskiego do roku 2020. Co to oznacza? Jakie są założenia tej strategii? Kto może liczyć na dofinansowanie, a kto na pewno nie?
Regionalna Strategia Innowacji to dokument, który jest uszczegółowieniem strategii rozwoju naszego województwa w dziedzinach związanych z innowacjami i transferem wiedzy. Wśród branż należących do inteligentnych specjalizacji Opolszczyzny, uwzględnionych w Regionalnej Strategii Innowacji, są: technologie chemiczne, technologie budownictwa i drewna, przemysł maszynowy i metalowy, technologie przemysłu energetycznego, w tym te związane z odnawialnymi źródłami energii oraz poprawą efektywności energetycznej, a także technologie rolno-spożywcze oraz procesy i produkty ochrony zdrowia i środowiska. To oznacza, że firmy działające w tych sektorach są preferowane przy wyborze do unijnego dofinansowania, mają pierwszeństwo w zakresie pozyskania takiego wsparcia. W ramach poddziałania „Nowe produkty i usługi” dodatkowe preferencje przewidziano też dla przedsiębiorstw ekologicznych oraz dla inwestycji ekologicznych. Na pewno natomiast dofinansowania w jego ramach nie mogą dostać duże firmy, zgodnie z zasadami ustalonymi z Komisją Europejską.
Czy przewidziane jest wsparcie dla osób, które dopiero planują rozpocząć działalność lub są długotrwale bezrobotne?
Tak, dla osób, które planują rozpocząć działalność gospodarczą, również przewidziane jest wsparcie z unijnej puli na pożyczki, którą przekazaliśmy Bankowi Gospodarstwa Krajowego. A ten poprzez pośredników finansowych będzie w naszym imieniu przekazywał pieniądze mieszkańcom regionu na założenie własnej działalności. Zgodnie z planem udzielonych ma być 147 pożyczek. Osoby pozostające bez pracy, w tym m.in. długotrwale bezrobotne, osoby z niepełnosprawnościami, osoby po 50. roku życia, osoby o niskich kwalifikacjach, kobiety, migranci powrotni i imigranci, będą miały pierwszeństwo przy udzielaniu pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Trzeba jednak zaznaczyć, że osobami uprawnionymi do pozyskania tych pożyczek będą tylko osoby powyżej 29. roku życia pozostające bez pracy: bezrobotne, poszukujące pracy oraz nieaktywne zawodowo. Łącznie na to działanie przeznaczonych zostało ponad 10 mln złotych.
Czy w ramach oferowanych produktów są takie, które zainteresować mogłyby np. spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe?
Tak, przewidzieliśmy takie wsparcie. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, które chcą inwestować w poprawę efektywności energetycznej zarządzanych przez siebie budynków mieszkalnych będą mogły wkrótce pozyskać pożyczki na ten cel. Bank Gospodarstwa Krajowego niedawno ogłosił przetarg na pośredników w ramach tego działania. Na potrzeby wsparcia z RPO WO podmioty te będą traktowane jak przedsiębiorstwa. Zgodnie z założeniami, wspierane w tym przypadku inwestycje mogą dotyczyć modernizacji energetycznej budynków wielorodzinnych i wymiany ich wyposażenia na energooszczędne. Warunkiem uzyskania wsparcia dla konkretnej inwestycji będzie jednak przeprowadzenie audytu energetycznego, a priorytetowo mają być traktowane projekty wykorzystujące odnawialne źródła energii.
Gdzie należy szukać wsparcia, gdzie należy się zgłosić?
Pierwszym adresem dla przedsiębiorców z województwa opolskiego w każdej sprawie jest nasza jednostka, czyli Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki. Tam z pewnością można szukać informacji nie tylko na temat pożyczek i poręczeń, ale też na temat wsparcia inwestorów, wsparcia poinwestycyjnego czy naborów, w ramach których dysponowane są bezzwrotne dotacje. W przypadku osób pozostających bez zatrudnienia, które mają więcej niż 29 lat i chcą wziąć pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej, najlepszym adresem będzie Wojewódzki Urząd Pracy w Opolu. A o już uruchomione pożyczki należy ubiegać się u samych pośredników finansowych. Każdy z nich, zgodnie z umową zawartą z BGK, musi mieć na Opolszczyźnie siedzibę. Pożyczek, które już wspierają inwestycje w firmach służące wprowadzaniu nowych usług i produktów, udzielają: Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych SA, Agencja Leasingu i Finansów SA, spółka ECDF wraz z MEGA SONIC SA oraz Fundacja Rozwoju Śląska wraz z Centrum Rozwoju Biznesu. Zachęcamy do kontaktu z nimi.
ikona lupy />
fot. materiały prasowe
Andrzej Buła, marszałek województwa opolskiego
ikona lupy />