Senacka Komisja Kultury i Środków Przekazu jednogłośnie przyjęła we wtorek projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o kinematografii. Projekt związany jest z implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE.
Ustawa z 1992 r. o radiofonii i telewizji była wielokrotnie nowelizowana. Obecny projekt zmian związany jest z obowiązkiem implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1808 z 14 listopada 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2010/13/UE w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ze względu na zmianę sytuacji na rynku.
Celem nowelizacji jest wprowadzenie regulacji dotyczących prowadzenia działalności w zakresie dostarczania platform udostępniania wideo, modyfikacja reguł umieszczania przekazów handlowych w usługach medialnych, modyfikacja regulacji dotyczących ochrony konsumentów, w szczególności małoletnich. Projekt zakłada też zmianę zasad promowania i wspierania twórczości europejskiej przez dostawców usług medialnych oraz reguł dotyczących stosowania udogodnień dla niepełnosprawnych w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie.
W trakcie posiedzenia komisji główny legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa zgłosiła dwie uwagi szczegółowe – jedną na zasadzie wątpliwości, a drugą jako propozycja poprawki.
Odnosząc się do wątpliwości, Drypa zwróciła uwagę, że został wykreślony zapis mówiący, że „wygaśnięcie kadencji Krajowej Rady nie następuje, jeżeli nie zostanie potwierdzone przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej potwierdzające wygaśnięcie kadencji Krajowej Rady wymaga uzasadnienia”. Wątpliwość budzi zatem fakt, czy przy braku uzasadnienia dyrektywa zostanie w pełni wykonana.
Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Anna Krupka wyjaśniła, że uwzględnienie tej uwagi nie jest wskazane, ponieważ zgodnie z konstytucją zakres kompetencji prezydenta obejmuje wydawanie postanowień, natomiast nie przewiduje ich uzasadniania.
Poprawkę dotyczącą przywrócenia przepisu mówiącego o wymaganym uzasadnieniu prezydenta zgłosił jednak senator Bogdan Borusewicz (KO).
Druga uwaga Biura Legislacyjnego odnosiła się do ustawy o kinematografii. Drypa wyjaśniła, że powinna znaleźć się tam informacja, iż oświadczenia powinny być składane pod rygorem odpowiedzialności karnej. MKDNiS wyjaśniło, że ta uwaga nie jest wskazana, ponieważ po tych zmianach Polski Instytut Sztuki Filmowej zmodyfikuje wzory dokumentów, tak by uwzględniały klauzulę dot. odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
W czasie dyskusji Barbara Zdrojewska (KO) zgłosiła poprawkę odnoszącą się do skreślenia z projektu ustawy przepisu umożliwiającego „przerywanie w celu nadania reklamy filmu będącego audycją dla dzieci trwającego dłużej niż godzinę”. „Przerywanie dłuższych filmów, które są audycją dla dzieci niewiele pomoże, a wprowadzi w czasie filmu dla dzieci długą reklamę. Uważam, że dzieci nie powinny być przedmiotem gry reklamodawców. Zostawmy to dorosłym” – wyjaśniła.
Sekretarz stanu Anna Krupka oraz naczelnik wydziału w Departamencie Własności Intelektualnej i Mediów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Karol Zgódka, odnosząc się do zgłoszonej poprawki wyjaśnili, że priorytetem projektu jest ochrona dzieci. Krupa przypomniała, że rozwiązania proponowane przez MKDNiS implementują dyrektywę w sposób bardziej ograniczony – zakłada ona bowiem, że emisja może zostać przerwana reklamą raz w ciągu okresu nie krótszego niż 30 minut, jeśli czas trwania audycji jest dłuższy niż 30 minut. „Zmieni się sytuacja prawna, ale przerywane będą tylko filmy familijne, a nie wszystkie audycje dla dzieci” – dodał Zgódka.
Z kolei Agnieszka Ogrodowczyk, dyrektor Departamentu Strategii Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zwróciła uwagę, że przerywanie filmów dla dzieci jest konieczne. „Bez finansowania emisji filmów familijnych, te filmy nie pojawią się w naziemnej telewizji cyfrowej. Te filmy się nie pojawią, jeśli nie będą mogły być przerwane reklamami” - powiedziała. Oznacza to, że dzieci, których rodzice lub opiekunowie nie wykupili dostępu do płatnej telewizji cyfrowej, nie będą miały możliwości obejrzenia tych filmów.
Senator Jacek Bury (KO), oprócz skreślenia możliwości przerywania audycji dla dzieci, zgłosił skreślenie fragmentu projektu ustawy, mówiącego o tym, że „dozwolone jest przerywanie transmisji zawodów sportowych w celu nadania pojedynczej reklamy”.
Przedstawiciele MKDNiS wyjaśnili, że należy utrzymać ten zapis, ponieważ pojedyncze spoty reklamowe umożliwią finansowanie drogich praw do transmisji wydarzeń sportowych.
Bury zgłosił także drugą poprawkę, mającą na celu dodanie zapisu zakazującego sponsorowanie audycji dla dzieci - taką możliwość dopuszcza unijna dyrektywa. „Chcemy chronić dzieci przed nachalnym przekazem” - podkreślił. Agnieszka Ogrodowczyk wyjaśniła, że w tym zapisie chodzi o wyróżnienie firm „wrażliwych na potrzeby dzieci”. „To one chcą sponsorować te audycje” – powiedziała.
Senatorowie przyjęli wszystkie zgłaszane poprawki.