Subskrybuj nas na Youtube
Niejasne przepisy pozwalają na blokadę wszystkich kont zadłużonego – alarmuje rzecznik praw obywatelskich.
Banki automatycznie blokują środki na pokrycie długu na każdym z rachunków dłużnika, nawet jeżeli na jednym z nich znajdują się środki wystarczające do zaspokojenia wierzyciela – wskazuje rzecznik praw obywatelskich w piśmie do ministra finansów. Informuje też o przypadkach, w których banki w całości blokują wszystkie środki na wszystkich kontach dłużnika.
Problemem są zajęcia należności dokonywane na podstawie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 z późn. zm.). Art. 81 par. 1 stanowi, że zajęcie wierzytelności jest skuteczne w odniesieniu do rachunków bankowych zobowiązanego prowadzonych przez bank niezależnie od tego, czy organ egzekucyjny wskazał w zawiadomieniu numery tych rachunków. Oznacza to, że w przypadku braku wskazania przez komornika numeru rachunku zajęcie może dotyczyć wszystkich kont dłużnika. Paradoksalnie, jak zauważa RPO, wątpliwości rodzą się w sytuacjach, gdy komornik numer rachunku wskaże.
„Część doktryny stoi na stanowisku, iż pomimo wskazania przez organ egzekucyjny numeru rachunku bankowego zajęcie wywołuje skutek nie tylko w stosunku do tego rachunku, ale również do pozostałych rachunków zobowiązanego prowadzonych przez bank zawiadomiony o zajęciu. Świadczy o tym sformułowanie »niezależnie od tego, czy organ egzekucyjny wskazał w zawiadomieniu«” – pisze w uzasadnieniu wystąpienia Stanisław Trociuk, zastępca prof. Ireny Lipowicz. W przypadku przedsiębiorców zajęcie będzie dotyczyło zarówno rachunków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak i rachunków osobistych.
– Pogląd przeciwny zakłada, iż w przypadku wskazania numeru rachunku bankowego organ egzekucyjny powinien dokonać zajęcia wierzytelności wyłącznie ze wskazanego rachunku bankowego, nawet gdyby zobowiązany posiadał ich kilka – przytacza Stanisław Trociuk.
Zdaniem RPO rozbieżności interpretacyjne świadczą o tym, że przepisy dotyczące zasad prowadzenia egzekucji z rachunku bankowego zostały wadliwie ukształtowane.
– Nie może dochodzić do sytuacji, w których obywatelom blokuje się dostęp ponad dochodzoną kwotę w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zwłaszcza jeżeli na jednym z rachunków zobowiązanego znajdują się wystarczające środki na pokrycie długu – argumentuje RPO i zwraca uwagę na działanie banków, które nie odblokowują kont automatycznie po przekazaniu dochodzonej kwoty do komornika. Czasami trzeba na to poczekać nawet miesiąc.
