Jak informuje ZUS, wniosek o złożenie renty wdowiej będzie gotowy od stycznia. Zakład posiada bazę osób, które będą potencjalnymi świadczeniobiorcami – jest ich ok. miliona. Kto będzie mógł ubiegać się o świadczenie? Jakie są zasady? Wyjaśniamy.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami osoby owdowiałe mają wybór pomiędzy przejściem na rentę po zmarłym małżonku lub zachowaniem własnej emerytury.

Renta wdowia umożliwi pobieranie swojego świadczenia i renty po małżonku

Renta wdowia to świadczenie, które ma na celu wsparcie finansowe wdów i wdowców. Po jej wprowadzeniu osoba owdowiała będzie mogła łącznie pobierać swoje świadczenie i rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Jednocześnie konieczny będzie wybór jednej z następujących możliwości:

  • Dodanie 50 proc. przysługującej emerytury do renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
  • Dodanie 50 proc. renty rodzinnej do otrzymywanej emerytury lub innego świadczenia.

Wysokość renty wdowiej nie może przekroczyć 3-krotności najniższej emerytury. Dla tego roku trzykrotność wynosi 5342 zł. Na przyszły rok według szacunków ZUS będzie to 5700 zł.

Ważne

Jak tłumaczy Tomasz Lasocki, doktor nauk prawnych z Wydziału Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej, nowe przypisy mają umożliwić pobieranie własnej emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Jedno ze świadczeń będzie wypłacane w całości, drugie zaś w części – tutaj wyboru dokonuje uprawniony do otrzymania świadczenia.

Renta wdowia. W jakiej wysokości będzie przysługiwać?

Rento wdowia będzie przysługiwać w następującej wysokości:

  • 1.07.2025 r. – 31.12.2026 r. – 15 proc.
  • od 1.01.2027 r. – 25 proc.

Świadczenie jest kierowane do osób, które po śmierci męża lub żony mają prawo do renty rodzinnej oraz do emerytury z ZUS, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury policyjnej, emerytury wojskowej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej (dalej świadczenie podstawowe).

Zniżki na transport dla seniorów. Skończyłeś 60 lat? Zapłacisz 25 proc. mniej za przejazd
Zniżki na transport dla seniorów. Skończyłeś 60 lat? Zapłacisz 25 proc. mniej za przejazd

Zobacz również

Wiek emerytalny a renta wdowia

Zgodnie z ustaleniami rządu renta wdowia będzie przysługiwać osobie, której małżonek zmarł nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. W związku z tym rentę wdowią otrzymają:

  • kobieta, która została wdową w wieku 55 lat (lub więcej);
  • mężczyzna, który został wdowcem w wieku 60 lat (lub więcej).

Pani Anna przesłała do redakcji Gazety Prawnej następujące pytanie:

Przykład

Dzień dobry,
mój tato owdowiał na 3 miesiące przed osiągnięciem 60 lat, przy czym przeszedł na emeryturę w wieku lat 62 z uwagi na pracę w szczególnych warunkach. Spełnia pozostałe dwie przesłanki warunkujące przyznanie tego rodzaju świadczenia.
Zgodnie z treścią art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach wiek emerytalny dla mężczyzn wynosi 65 lat, ale - co istotne - z zastrzeżeniem m.in art 46, który to odsyła do art. 32 tej ustawy. Z kolei art. 32 ust. 2 i 3 wskazuje na zakres i charakter pracy, które kwalifikują ją do szczególnych warunków i tym samym obniżenia powszechnego wieku emerytalnego mężczyzn (do 60 lat). W mojej ocenie zastrzeżenie zawarte przy powszechności wieku emerytalnego daje uprawnienie do otrzymania tego rodzaju świadczenia, chociaż kwestie interpretacyjne nie są tutaj jednoznaczne.

Czy renta wdowia będzie przysługiwała ojcu pani Anny?

– W tej sytuacji moim zdaniem renta wdowia nie będzie się należała, jednak nie jestem jednoznacznie przekonany, jak zostanie to zinterpretowane.

Prawdopodobnie, jeśli zabrakło trzech miesięcy do ukończenia 60. roku życia, to nic nie da się zrobić. Przepis mówi o warunkach nabycia emerytury, w tym również o wieku emerytalnym 60/65 lat [60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn - przyp.red.]. Co prawda odsyła również do innych przepisów, na podstawie których możliwe jest nabycie prawa do innych rodzajów emerytur, a w tych przepisach są wskazywane inne warunki wieku emerytalnego, ale to odesłanie jest tylko pośrednie. Dlatego uważam, że szanse na otrzymanie renty wdowiej w tym przypadku są małe. Oczywiście ojciec pani Anny może wystąpić z wnioskiem i w razie czego w przypadku odmowy się odwoływać do sądu – komentuje Tomasz Lasocki.