Od zapomogi przyznanej choremu pracownikowi nie trzeba odprowadzać składek

Nasz wieloletni pracownik długo chorował, a obecnie przechodzi rehabilitację. Chcieliśmy udzielić mu bezzwrotnej zapomogi na ten czas. Czy taka zapomoga wchodzi do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne?

Zasady oskładkowania pracowników zostały określone w art. 18 ust. 1‒2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wynika z nich, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z wyłączeniem:

• przychodów wymienionych w par. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;
• wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychód ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że w opisywanej w pytaniu sprawie zastosowanie zawsze ma par. 2 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia, zgodnie z którym podstawy wymiaru składek nie stanowią zapomogi losowe w przypadku klęsk żywiołowych, indywidualnych zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby. O potwierdzenie, że tak należy rozumieć przepisy, zwrócił się do ZUS jeden z płatników. ZUS w interpretacji z 1 marca 2016 r., znak WPI/200000/43/196/2016, uznał, że wyłączenia przewidziane w par. 2 rozporządzenia mogą dotyczyć tylko należności, które zostały uznane za przychody ze stosunku pracy w myśl przepisów podatkowych. Skoro przedmiotowe świadczenie w opinii wnioskodawcy nie stanowi przychodu ze stosunku pracy (ZUS zawsze dopytuje płatników o tę kwestię), to nie istnieje z tego tytułu obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Gdyby jednak uznać, że taka zapomoga stanowi przychód ze stosunku pracy, to skutek w zakresie składkowym byłby taki sam – zapomoga byłaby zwolniona ze składek, bo tak stanowi wprost wspomniany par. 2 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia. ©℗