Obywatele Ukrainy korzystający ze świadczeń rodzinnych nie muszą składać nowych wniosków, aby móc kontynuować ich pobieranie w związku z wydłużeniem okresu ich legalnego pobytu w Polsce.
Tak wynika z wyjaśnień zawartych w zaktualizowanej wersji informatora przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS). Został on zmieniony ze względu na obowiązujące od 1 lipca br. nowe brzmienie specustawy ukraińskiej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 167 ze zm.). Przepisy przewidują wydłużenie z 30 czerwca do 30 września 2025 r. czasu, w którym uciekinierzy wojenni mogą legalnie mieszkać w Polsce. Ponieważ dotychczasowe decyzje przyznające im świadczenia rodzinne uprawniały do ich otrzymywania do końca ubiegłego miesiąca, teraz gminy powinny je zmienić.
MRPiPS wskazuje, że wydłużenia okresu pobierania świadczeń należy dokonać w trybie art. 32 ust. 1–1b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 323). Ten zaś zakłada, że wszczęcie postępowania w sprawie zmiany decyzji na korzyść strony następuje z urzędu i nie wymaga jej zgody. Resort rodziny rekomenduje więc sposób działania analogiczny do tego, w jaki gminy na początku tego roku wydłużały decyzje dotyczące świadczeń uzależnionych od posiadania ważnego orzeczenia o niepełnosprawności oraz decyzje dla obywateli Ukrainy przy poprzednim przesunięciu terminu ich legalnego pobytu w Polsce. Wtedy urzędnicy mieli wątpliwości, czy mogą zmieniać decyzje, które już wygasły i nie obowiązują w obrocie prawnym, a MRPiPS tłumaczyło, że one też podlegają zmianie z urzędu, bez konieczności składania nowych wniosków. Taka sytuacja ma miejsce również teraz (decyzje wygasły 30 czerwca, a nowelizacja specustawy weszła w życie 1 lipca), ale, jak podkreśla resort, nie ma żadnych ograniczeń, które uniemożliwiałyby gminie wydłużenie prawa do określonego świadczenia rodzinnego, gdy upłynął już wymieniony w zmienianej decyzji okres, na który zostało ono przyznane.
Co istotne, nie oznacza to, że obywatel Ukrainy uprawniony do zasiłku rodzinnego na dziecko nie będzie musiał w ogóle składać wniosku. Jest to związane z tym, że obecny okres zasiłkowy trwa do 31 października i tylko do tej daty, a nie do 30 września 2025 r., gmina może mu wydłużyć dotychczasową decyzję. Jeśli zaś będzie on chciał otrzymywać to świadczenie po 1 listopada, gdy ruszy kolejny okres zasiłkowy, konieczne jest złożenie nowego wniosku. ©℗
