Zatrudnieni powinni przekazać zaświadczenie od płatnika składek. Jeśli uprawniony prowadzi działalność gospodarczą, składa jedynie odpowiednie oświadczenie.

Zgodnie z ustawą o świadczeniach przedemerytalnych (dalej: u.ś.p.) świadczenie przedemerytalne jest zmniejszane albo zawieszane w przypadku osiągania przychodu, o którym mowa w art. 104 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Za przychód w rozumieniu tej ostatniej ustawy uważa przychód z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 tej ustawy (chodzi m.in. o czynną służbę w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby oraz pełnienie służby np. w policji, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Więziennej, Służbie Celnej, Straży Granicznej). W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność za przychód uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zmniejszenie albo zawieszenie

Zgodnie z zasadami określonymi w art. 5 u.ś.p. świadczenie przedemerytalne jest zmniejszane, jeżeli kwota przychodu:

  • przekracza miesięcznie kwotę 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji (dopuszczalna kwota przychodu) i
  • nie przekracza jednak kwoty 70 proc. tego wynagrodzenia (graniczna kwota przychodu).

W takim przypadku świadczenie jest zmniejszane o kwotę tego przekroczenia.

Jeśli natomiast kwota przychodu osiągnięta przez osobę pobierającą świadczenie przekroczy graniczną kwotę przychodu, to świadczenie jest zawieszane.

WAŻNE Na takich samych zasadach jak świadczenia przedemerytalne są zmniejszane i zawieszane zasiłki przedemerytalne. Takich zasiłków obecnie się już nie przyznaje (nie obowiązują już przepisy, które stanowiły podstawę nabycia do nich prawa), ale wypłatę tych już przyznanych przejął i kontynuuje ZUS.

Kwotowy wymiar powyższych limitów ogłasza corocznie prezes ZUS na co najmniej siedem dni przed terminem waloryzacji (1 marca).

Limity przychodu

Od 1 marca 2024 r. te limity wynoszą:

1788,90 zł miesięcznie ‒ dopuszczalna kwota przychodu odpowiadająca 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia w 2023 r. ogłoszonego do celów emerytalnych;

5008,90 zł miesięcznie ‒ graniczna kwota przychodu odpowiadająca 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia w 2023 r. ogłoszonego do celów emerytalnych;

21 466,80 zł ‒ roczna dopuszczalna kwota przychodu;

60 106,80 zł ‒ roczna graniczna kwota przychodu. ©℗

Co ważne, przy ustalaniu przychodu nie uwzględnia się kwot przychodu należnych za okres przed dniem, od którego ustalono prawo do świadczenia przedemerytalnego. To istotne dla osób, którym przyznano świadczenie w trakcie roku rozliczeniowego.

Rozliczenie roczne albo miesięczne

Tryb rozliczania przychodu został określony w art. 6 u.ś.p. Rozliczenie przychodu następuje po zakończeniu roku rozliczeniowego, który trwa od 1 marca do ostatniego dnia lutego następnego roku. Rozliczenie może być roczne albo miesięczne w zależności od tego, która forma jest dla świadczeniobiorcy korzystniejsza. Ustęp 2 art. 6 nakłada na pobierającego świadczenie obowiązek niezwłocznego powiadomienia ZUS o osiąganiu przychodu oraz o jego wysokości. Niezależnie od tego obowiązku trzeba także poinformować ZUS o wysokości przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym, z uwzględnieniem przychodów uzyskanych w kolejnych miesiącach tego roku, w terminie do 31 maja następnego roku. Obowiązek powiadomienia o przychodzie spoczywa także na pracodawcy i zleceniodawcy lub innym płatniku składek zatrudniającym osobę pobierającą świadczenie przedemerytalne, a w przypadku osoby pełniącej służbę ‒ na właściwej jednostce organizacyjnej. ©℗