Niepełnosprawni absolwenci wszystkich typów szkół mogą ubiegać się o dofinansowanie wynajmu domu lub mieszkania na czas poszukiwania pracy. Ta forma wsparcia ma pomóc w rozpoczęciu samodzielnego i niezależnego życia. Dofinansowanie jest przydzielane w ramach programu “Samodzielność-Aktywność-Mobilność Mieszkanie dla Absolwenta” i ma charakter bezterminowy.

Brak własnego mieszkania jest jedną z głównych barier uniemożliwiających niepełnosprawnym niezależne funkcjonowanie. Podczas poszukiwania pracy, zwłaszcza w innym mieście, trzeba przygotować się na spore koszty związane z wynajmem, co w wielu przypadkach może okazać się kolejną blokadą dla osób, które dopiero wkraczają na rynek pracy. Z pomocą niepełnosprawnym przychodzi PFRON, oferując dofinansowanie do wszystkich kosztów wymienionych w umowie najmu.

Kto może skorzystać z dofinansowania?

Program “Samodzielność-Aktywność-Mobilność Mieszkanie dla Absolwenta” został stworzony z myślą o osobach, które posiadają znaczny stopień niepełnosprawności. Mogą z niego skorzystać również osoby z niepełnosprawnością narządu słuchu, posiadające orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne orzeczenie, które jest traktowane na równi. Oprócz tego pod uwagę bierze się jeszcze inne kryteria.

  • Niepełnosprawny musi być absolwentem szkoły podstawowej, ponadpodstawowej lub szkoły wyższej, a edukację zakończył w ciągu ostatnich 36 miesięcy przed datą złożenia wniosku. Alternatywnie, wsparcie przysługuje osobom, które opuszczają rodzinny dom dziecka, rodzinę zastępczą lub placówkę opiekuńczo-wychowawczą.
  • Osoba, która ubiega się o wsparcie musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych.
  • Niepełnosprawny musi złożyć oświadczenie, że nie posiada mieszkania w miejscowości, w której szuka zatrudnienia lub aktualnie pracuje. Osoba składająca wniosek nie może też mieć spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której szuka pracy.
  • Ostatnim wymogiem jest złożenie oświadczenia o poszukiwaniu zatrudnienia lub o podjęciu pracy.

Osoba, która nie spełni przynajmniej jednego z powyższych warunków, nie otrzyma dofinansowania. Wsparcie nie zostanie również udzielone osobom, które mają jakiekolwiek zaległości wobec PFRON-u.

Jak otrzymać pomoc?

Aby móc otrzymać dofinansowanie, konieczne jest złożenie wniosku. Można to zrobić wyłącznie poprzez System Obsługi Wsparcia (SOW), wcześniej zakładając konto w systemie. Potrzebne będą również dodatkowe dokumenty, w tym orzeczenie o posiadanym stopniu niepełnosprawności, dokument potwierdzający status absolwenta (uzyskany do 3 lat przed złożeniem wniosku), ewentualnie kopię dokumentu potwierdzającego, że osoba składająca wniosek opuściła rodzinę zastępczą, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub rodzinny dom dziecka. Te dokumenty należy zeskanować i dołączyć do wniosku jako załączniki w formie elektronicznej.

Po przesłaniu wszystkich wymienionych elementów, niepełnosprawny otrzyma Urzędowe Potwierdzenie Złożenia. Widniejąca na nim data jest jednocześnie datą złożenia wniosku. Dokumenty można wysłać w dowolnym momencie, dofinansowanie będzie bowiem realizowane do momentu wyczerpania budżetu programu. W praktyce działania są realizowane przez samorządy powiatowe, które przyjęły zaproszenie od PFRON-u.

Ile wynosi dofinansowanie do wynajmu mieszkania lub domu?

Wysokość wsparcia zależy od miejscowości, w której niepełnosprawny chce wynająć dom lub mieszkanie, a także od tego, czy porusza się na wózku. Dofinansowanie jest większe, jeśli wnioskodawca szuka mieszkania w stolicach województw. Przykładowo, w I kwartale 2024 roku, osoby, które chcą wynająć mieszkanie we Wrocławiu,otrzymają miesięcznie do 2429 zł. Niepełnosprawni poruszający się na wózku, mogą liczyć na wyższe wsparcie. W ich przypadku maksymalne dofinansowanie wynajmu mieszkania we Wrocławiu wyniesie 3297 zł.

Informacje o wysokości wsparcia są aktualizowane co kwartał. Dokładne kwoty dofinansowania dla poszczególnych województw i miast można znaleźć na stronie PFRON-u. Zgodnie ze szczegółowymi zasadami finansowania realizacji programu “Samodzielność-Aktywność-Mobilność Mieszkanie dla Absolwenta”, decyzja o pozytywnym lub negatywnym rozpatrzeniu wniosku zostanie podjęta w ciągu 14 dni roboczych od złożenia dokumentów.

1 marca br. weszła w życia bardzo korzystna dla niepełnosprawnych zmiana. Dofinansowanie zostało bowiem wydłużone z 36 miesięcy do 60 miesięcy. Ma ono charakter degresywny, czyli zmniejsza się wraz z upływem czasu. Jak wygląda to w praktyce?

  • Do 24 miesięcy dofinansowanie wynosi 100 proc. kosztów najmu, jednak nie więcej, niż 100 proc. miesięcznej wysokości dofinansowania dla danej lokalizacji.
  • Od 25 do 42 miesiąca dofinansowanie wynosi 70 proc. kosztów najmu, jednak nie więcej, niż 70 proc. miesięcznej wysokości dofinansowania dla danej lokalizacji.
  • Od 43 do 60 miesiąca dofinansowanie wynosi 40 proc. kosztów najmu, jednak nie więcej, niż 40 proc. miesięcznej wysokości dofinansowania dla danej lokalizacji.

W jaki sposób przekazywane są środki?

Osoba, której przyznano dofinansowanie, ma 90 dni kalendarzowych na przedstawienie w starostwie powiatowym umowy najmu mieszkania oraz oświadczenia, że mieszkanie spełnia indywidualne kryterium dostępności. Następnie zawierana jest umowa o dofinansowanie. Środki są przekazywane bezpośrednio na konto beneficjenta, do 10. dnia każdego miesiąca.