Znowelizowano rozporządzenie, które określa wymagane dokumenty do ich wypłaty. Dostosowano jego przepisy do zmian przepisów zasiłkowych i prawa pracy, które miały miejsce w kilku ostatnich latach, w tym także tych wynikających z implementacji dyrektywy work-life balance.
- Po ustaniu ubezpieczenia chorobowego
- Przyjęcie dziecka na wychowanie
- Za okres urlopu rodzicielskiego, gdy wnioskodawca pobierał już zasiłek macierzyński
- Za okres urlopu rodzicielskiego, gdy wnioskodawca nie pobierał jeszcze zasiłku macierzyńskiego
- Za okres urlopu rodzicielskiego dla ojca, gdy matka dziecka jest nieubezpieczona
6 grudnia 2023 r. weszła w życie nowelizacja rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz.U. z 2017 r. poz. 87; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2575; dalej: rozporządzenie). Nowelizacja ta dostosowała rozporządzenie do zmian w przepisach, które zaszły w ostatnich czasach. Jedną z ważniejszych kwestii jest zmiana formy dokumentów wymaganych do wypłaty zasiłków z ubezpieczenia chorobowego.
Dotychczas rozporządzenie przewidywało składanie na elektroniczną skrzynkę podawczą dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP. Obecnie mowa jest o wniosku złożonym w „formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez Zakład” (w tym ostatnim przykładzie chodzi o potwierdzanie poprzez PUE ZUS). Wszystkie dokumenty elektroniczne w rozporządzeniu mogą być podpisywane w jeden z wyżej wymienionych sposobów. Dokument taki składamy zaś na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub, co jest nowością, adres do doręczeń. Zmiany te związane są m.in. z zaplanowaną likwidacją platformy e-PUAP i uruchomieniem e-doręczeń.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany w rozporządzeniu.
zasiłek macierzyński
Zasadniczo zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego dla pracownicy przysługuje z mocy prawa w związku z urodzeniem dziecka i obowiązkowym udzieleniem urlopu macierzyńskiego. Jednak ubezpieczone, które nie są pracownicami, są w innej sytuacji. Zleceniobiorczynie składają odpowiedni wniosek do swojego zleceniodawcy, przedsiębiorczynie zaś do ZUS. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami rozporządzenia do wniosku należy dołączyć odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek, ZUS, oraz ‒ co dodano – przez samego ubezpieczonego (ubezpieczoną); w przypadku gdy dziecko urodziło się za granicą, należy złożyć „zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka, wydany przez uprawniony organ dokonujący rejestracji urodzenia w danym kraju”, również dopuszczalna jest kopia. Jeśli kobieta ubiega się o zasiłek za okres przed dniem porodu, to musi przedstawić zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu.
Po ustaniu ubezpieczenia chorobowego
Paragraf 11 rozporządzenia wskazuje dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, albo z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu, oraz ‒ co wprowadziła nowelizacja rozporządzenia – także z powodu śmierci pracodawcy. Śmierć pracodawcy została bowiem uznana za okoliczność uprawniająca do zasiłku na mocy nowelizacji przepisów zasiłkowych z 2021 r. Dotychczas brakowało jednak odpowiedniego przepisu rozporządzenia regulującego tę kwestię.
Zgodnie ze znowelizowanym rozporządzeniem podstawą do wypłaty zasiłku w takich przypadkach jest:
- zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku stwierdzające stan ciąży w okresie zatrudnienia złożone w formie pisemnej lub w formie elektronicznej podpisane w sposób wyżej określony i złożone na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający wygaśnięcie stosunku pracy z powodu śmierci pracodawcy lub rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a w przypadku gdy ustanie tytułu związane jest z naruszeniem przepisów prawa, prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa ‒ złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego w sposób wyżej określony na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem płatnika składek albo ZUS, oraz, podobnie jak w opisanych wyżej przypadkach – także przez ubezpieczonego; zatem kobieta ubiegająca się o zasiłek w takim przypadku może sama potwierdzić zgodność z oryginałem kopii odpisu skróconego aktu urodzenia.
Przyjęcie dziecka na wychowanie
Osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu z wnioskiem o przysposobienie, mają prawo do zasiłku macierzyńskiego przez taki sam okres jak pracownicy, którym urodziło się dziecko. Wymaganymi dokumentami do otrzymania zasiłku w takim przypadku są:
- złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego w sposób wyżej określony na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie;
- zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego (co jest nowością), płatnika składek albo ZUS, lub kopia wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierającego datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu.
Takie same uprawnienia mają osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej. Aby otrzymać zasiłek, muszą złożyć swojemu płatnikowi zasiłków:
- prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej albo umowę cywilnoprawną zawartą między rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez samego ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS;
- dokument potwierdzający wiek dziecka – nowelizacja doprecyzowała, że musi być on złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego w sposób wyżej określony na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję; w przypadku rodziny zastępczej przepisy nadal przewidują dwa limity wieku dziecka – 7 i 10 lat.
Za okres urlopu rodzicielskiego, gdy wnioskodawca pobierał już zasiłek macierzyński
W przypadku gdy o zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego ubiega się osoba, która wcześniej pobierała już zasiłek macierzyński, a więc np. wcześniej pobierała zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego albo już przebywała na urlopie rodzicielskim (w przypadku zleceniobiorców i przedsiębiorców chodzi o okres równoważny), musi złożyć:
- jeśli zasiłek pracownikowi wypłaca ZUS:
‒ oświadczenie ubezpieczonego o braku zamiaru korzystania przez drugiego z rodziców dziecka w okresie wskazanym we wniosku z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego
albo
‒ oświadczenie ubezpieczonego o okresie, w którym drugi rodzic będzie korzystał z takiego zasiłku, jeśli ma taki zamiar
(oświadczenia te należy złożyć w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego w sposób wyżej określony na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych);
albo
‒ potwierdzone przez pracodawcę za zgodność z oryginałem kopie takich oświadczeń;
oraz
‒ zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu rodzicielskiego oraz zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w okresie urlopu rodzicielskiego – w formie pisemnej lub elektronicznej;
- jeśli wnioskodawca nie jest pracownikiem ‒ wniosek w formie pisemnej albo elektronicznej podpisany we wskazanej wyżej formie na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych,
- oświadczenie ubezpieczonego, zawierające NIP i nazwy płatników zasiłku, który wypłacono za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, informacje o liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony – złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej formie na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych.
Za okres urlopu rodzicielskiego, gdy wnioskodawca nie pobierał jeszcze zasiłku macierzyńskiego
W przypadku gdy rodzic dziecka jeszcze nie pobierał zasiłku macierzyńskiego na to dziecko (najczęściej będzie więc chodziło o ojca, który korzysta z urlopu rodzicielskiego), oprócz powyższych dokumentów musi złożyć inne dodatkowe.
Oprócz wskazanego wyżej oświadczenia pracownika o tym, czy i w jakim okresie drugi rodzic będzie korzystał z zasiłku, należy złożyć do ZUS:
- zaświadczenie pracodawcy o okresie, za który zasiłek macierzyński wypłacono drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres analogiczny do urlopu rodzicielskiego oraz o stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL tego rodzica dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL;
- tylko w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS ‒ zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego, zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w czasie urlopu rodzicielskiego w formie pisemnej lub dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób – złożone na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- w przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem – wniosek ubezpieczonego złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego (zatem w przypadku przedsiębiorców będzie to ZUS) przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku za okres równoważny z okresem urlopu rodzicielskiego;
- oświadczenie ubezpieczonego, zawierające NIP i nazwy płatników zasiłku oraz informacje o okresie, za który wypłacono zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony – złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej formie na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych – poprzednia wersja rozporządzenia nie wymagała tego oświadczenia;
- w przypadku dziecka biologicznego ‒ odpis skrócony aktu urodzenia dziecka albo jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS, w przypadku dziecka przysposobionego ‒ oświadczenie ubezpieczonego, kiedy dziecko zostało przyjęte na wychowanie oraz kopia wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierającego datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu, lub zaświadczenie sądu opiekuńczego o wystąpieniu do sądu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka, albo jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS ‒ złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazanej wyżej formie, na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- w przypadku dziecka przyjętego na wychowanie do rodziny zastępczej ‒ prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej albo umowa cywilnoprawna zawarta między rodziną zastępczą a starostą albo kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS oraz dokument potwierdzający wiek dziecka; ewentualnie także decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję.
Za okres urlopu rodzicielskiego dla ojca, gdy matka dziecka jest nieubezpieczona
Nowelizacja kodeksu pracy, która weszła w życie 26 kwietnia 2023 r., m.in. zniosła zasadę, zgodnie z którą ojciec dziecka nie miał prawa do urlopu rodzicielskiego ani ‒ co za tym idzie ‒ do zasiłku macierzyńskiego, jeśli matka dziecka była nieubezpieczona. W związku z tym, że tacy ojcowie zyskali prawo do zasiłku, konieczne było dostosowanie także przepisów rozporządzenia. Wprowadzono do niego par. 25b, z którego wynika, że w takim przypadku ojciec dziecka składa:
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS lub odpowiednio dokumenty dotyczące przysposobienia dziecka albo przyjęcia go na wychowanie w ramach rodziny zastępczej;
- w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS ‒ zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego, zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w czasie urlopu rodzicielskiego, złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- w przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem ‒ wniosek ubezpieczonego złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego – złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- oświadczenie ubezpieczonego, że matka dziecka nie ma tytułu do objęcia ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, zawierające jej imię, nazwisko i numer PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL, lub kopię takiego oświadczenia potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS.
urlop ojcowski
Niewielkich modyfikacji dokonano także w stosunku do dokumentów potrzebnych do wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonemu za okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego. Obecnie przepisy rozporządzenia stanowią, że są to:
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub prawomocne postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka lub kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez płatnika składek, ZUS albo przez samego ubezpieczonego;
- oświadczenie ubezpieczonego, czy zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego został pobrany z innego tytułu, złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
- w przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem ‒ wniosek ubezpieczonego o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego, złożony przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego, zawierający datę, od której ubezpieczony zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego, złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych.
zasiłek opiekuńczy
Analogicznych zmian dokonano w dokumentach dotyczących wypłaty zasiłku opiekuńczego. Także w tym przypadku wniosek może być złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych. Wniosek ten zawiera dane określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia, który został zmodyfikowany – dodano do niego informację o niepełnosprawności dziecka.
Jeśli wniosek o zasiłek jest składany w związku z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w wieku do lat 8, należy ponadto złożyć (w zależności od tego, jakie są okoliczności):
- oświadczenie ubezpieczonego – w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do którego uczęszcza dziecko, złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
albo
- decyzję o konieczności izolacji dziecka wydaną przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
albo
- zaświadczenie lekarskie wystawione ubezpieczonemu na zwykłym druku lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS, złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych, w przypadku:
‒ porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,
‒ pobytu małżonka lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym;
albo
- oświadczenie ubezpieczonego o chorobie niani lub dziennego opiekuna oraz wydruk zaświadczenia lekarskiego lub kopia zaświadczenia lekarskiego e-ZLA albo kopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku, stwierdzające niezdolność do pracy niani lub dziennego opiekuna, potwierdzone przez ubezpieczonego za zgodność z oryginałem ‒ w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem ‒ złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych.
Dla rodzica w związku z koniecznością opieki nad chorym niepełnosprawnym dzieckiem
Po kilku latach od wejścia w życie znowelizowanych przepisów ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1732; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 641; dalej: ustawa zasiłkowa) przyznających specjalne zasady przyznawania zasiłku opiekuńczego dla rodziców dzieci niepełnosprawnych wreszcie dostosowano do nich przepisy rozporządzenia (nowo dodane art. 29a i 29b).
I tak w przypadku konieczności opieki nad chorym dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności (art. 32 ust. 1 pkt 2a ustawy zasiłkowej) rodzic chcący skorzystać z tych specjalnych zasad (prawo do zasiłku do ukończenia przez dziecko 18 lat oraz inny okres zasiłkowy) musi złożyć dodatkowo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat lub ich kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS.
W przypadku natomiast dziecka niepełnosprawnego, które jest pozbawione opieki, którą ma na co dzień zapewnioną, rodzic chcący skorzystać z zasiłku opiekuńczego musi złożyć:
- orzeczenie, o którym mowa wyżej, lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS;
- zaświadczenie lekarskie wystawione ubezpieczonemu na zwykłym druku lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS, złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych, w przypadku:
‒ porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,
‒ pobytu małżonka lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.
Matka nie może sprawować opieki
Zmodyfikowano także przepisy dotyczące dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego dla ojca dziecka w przypadku gdy matka nie może sprawować opieki (art. 32a ustawy zasiłkowej). Są to, w zależności od okoliczności:
- zaświadczenie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w placówce leczniczej, złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
albo
- oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w okresie 8 tygodni po porodzie, złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych;
albo
- orzeczenie o niezdolności ubezpieczonej matki dziecka do samodzielnej egzystencji lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo ZUS;
albo
- oświadczenie ubezpieczonego o porzuceniu dziecka przez matkę dziecka, zawierające datę porzucenia dziecka złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS lub na adres do doręczeń elektronicznych.
zasiłek chorobowy
Nowelizacja doprecyzowała, że do wypłaty zasiłku przez ZUS potrzebne jest zaświadczenie płatnika składek złożone w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego podpisanego we wskazany wyżej sposób. W przypadku gdy płatnikiem zasiłku jest pracodawca, płatnik takiego zaświadczenia nie składa, tylko sam oblicza i wypłaca zasiłek. Należy przy tym zwrócić uwagę, że modyfikacji uległy załączniki 1 i 2 do rozporządzania, dotyczące treści zaświadczenia, które płatnik składa do ZUS, gdy to ZUS wypłaca zasiłek. Płatnicy muszą teraz poinformować zakład, czy ubezpieczony w okresie niezdolności do pracy korzysta z urlopu opiekuńczego oraz czy ma usprawiedliwioną nieobecność w pracy, o której mowa w art. 632 par. 8 ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465). ©℗