Subskrybuj nas na Youtube
Pracownicy przebywający na chorobowym muszą się liczyć z tym, że ich przyszłe świadczenie będzie niższe. Osobom pobierającym stare emerytury ten okres jest zaliczany jako nieskładkowy.
Czy chorobowe obniży kapitał początkowy
Pracownik zatrudniony w firmie spedycyjnej jako magazynier w przyszłym roku ubiegać się będzie o emeryturę. Do tej pory nie występował o ustalenie wysokości kapitału początkowego. Był przekonany, że posiadane przez niego dokumenty są wystarczające. Tym bardziej że kadrowa w zakładzie gdzie pracował w latach 90., bardzo skrupulatnie wpisywała do legitymacji ubezpieczeniowej wysokość zarobków. Z tego powodu zainteresowany był przekonany, że wszystko pójdzie szybko. Teraz jednak się okazało, że przyszły emeryt musi odszukać archiwum, w którym znajduje się dokumentacja pracownicza. Musi bowiem udowodnić, czy chorował w latach 90. Czy to będzie mieć wpływ na wysokość kapitału początkowego?
TAK
Od 1999 r. ZUS ewidencjonuje składki na ubezpieczenie emerytalne każdej osobie podlegającej ubezpieczeniom społecznym na indywidualnym koncie. Przed reformą systemu emerytalnego ZUS nie był zobowiązany do prowadzenia indywidualnych kont ubezpieczonych. Z tego powodu osobom urodzonym po 1948 r. za czas podlegania ubezpieczeniom przed 1999 r. odtwarzana jest teoretyczna składka na ubezpieczenie społeczne poprzez obliczenie kapitału początkowego. Innymi słowy – ustalana jest kwota hipotetycznej emerytury, jaką ubezpieczony otrzymałby 1 stycznia 1999 r. za dotychczasową pracę. I zaczynają się problemy, do okresów składkowych zaliczane są bowiem m.in. okresy pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego wypłaconych po 14 listopada 1991 r. – chorobowego i opiekuńczego, pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy po 28 lutego 1995 r. na podstawie art. 92 kodeksu pracy (dotyczy to okresu choroby do 35 dni w ciągu roku kalendarzowego) oraz otrzymywania świadczenia rehabilitacyjnego. Właśnie z tego powodu zainteresowany na podstawie dokumentacji przygotowanej przez pracodawcę musi potwierdzić te okresy nieskładkowe. Taka informacja musi się znaleźć w informacji o zatrudnieniu i wynagrodzeniu albo w świadectwie pracy.
Podstawa prawna
Art. 4 pkt 5 oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Art. 18 ust. 2 i 10 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy emerytura chorowitego będzie niższa
Zatrudniony w państwowym zakładzie co roku przebywał 182 dni na zwolnieniu lekarskim. Kadrowa ostrzegała go, że może mieć obniżoną emeryturę. Czy może się okazać, że po odliczeniu wszystkich okresów zwolnień lekarskich może mieć problemy z uzyskaniem wysokiego świadczenia?
TAK
W okresie zwolnienia lekarskiego, czyli w okresie pobierania świadczeń chorobowych, nie były opłacane składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, odpowiednia wartość tzw. nowej emerytury również nie będzie zbyt wysoka. Jeśli bowiem odejmie się te okresy, to wysokość wypłacanego świadczenia może być bardzo niska, a państwo będzie zmuszone dopłacać do jego emerytury. Pod warunkiem że pracownik udowodni minimalny okres ubezpieczenia.
Podstawa prawna
Art. 4 pkt 5 oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Art. 18 ust. 2 i 10 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy czas choroby będzie w całości wliczony do stażu
W połowie lat 80. prowadzący własną firmę uległ wypadkowi. Stan zdrowia spowodował, że przez kilka kolejnych lat chorował. Jego stan zdrowia się poprawił na początku lat 90. Niestety po kilkumiesięcznej przerwie znów musiał korzystać ze zwolnienia lekarskiego. Teraz kompletuje dokumentację niezbędną do przejścia na emeryturę. Czy wszystkie lata chorobowego będą traktowane tak samo?
NIE
Zmianę sposobu kwalifikacji okresu choroby spowodowało wejście w życie ustawy z 1991 r. o zasadach ustalania emerytur. Na jej podstawie okresy przypadające po 14 listopada 1991 r. zostały podzielone na składkowe i nieskładkowe. Wcześniej okresami równorzędnymi z okresami zatrudnienia były okresy pracy, w których pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński albo opiekuńczy. Tym samym do czasu wejścia przepisów z 1991 r. okresy choroby były liczone w taki sam sposób jak praca. Co więcej, podział na okresy składkowe i nieskładkowe został usankcjonowany przez ustawę z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W praktyce więc osoby, które chorowały, mają ten okres liczony jako nieskładkowy. A to oznacza, że za taki okres liczy się 0,7 proc. podstawy wymiaru i jeszcze do tego dochodzi ograniczenie wynoszące jeden do trzech, czyli za dwa lata składkowe może być doliczony rok nieskładkowy. Osoba chorująca otrzyma zatem niższą emeryturę, bowiem jej wysokość zostanie ustalona z uwzględnieniem obniżenia za okres choroby.
Podstawa prawna
Art. 4 pkt 5 oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Art. 18 ust. 2 i 10 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 2 ustawy z 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1991 r., nr 104, poz. 450 ze zm.).
Art. 55 ustawy z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1982 r. nr 40, poz. 267 ze zm.).
Czy nowe emerytury zależą od chorobowego
Właściciel prywatnej firmy zachorował w wyniku urazu kręgosłupa. W efekcie tego chory był na zwolnieniu lekarskim przez 182 dni. Lekarz orzecznik uznał, że nie ma prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Może więc nadal kontynuować zatrudnienie. Czy z tego powodu, że chorował, może otrzymać niższą emeryturę?
TAK
W szczególnie trudniej sytuacji są osoby, które będą ubiegać się o emeryturę obliczaną na nowych zasadach. Tu bowiem liczy się, oprócz zgromadzonego kapitału początkowego, jedynie wartość składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego ten, od którego przysługuje wypłata emerytury. Co prawda obowiązuje gwarancja wypłaty najniższej emerytury, jednak mogą na nią liczyć wyłącznie osoby, które legitymują się określonym stażem pracy. Warto jednak pamiętać, że osoby, które otrzymają zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA, potwierdzające ich niezdolność do pracy, i jednocześnie spełniają warunki określone w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową, mogą korzystać z wynagrodzenia chorobowego, określonego w art. 92 kodeksu pracy. Przy czym zasada ta dotyczy wyłącznie pracowników. W takiej samej sytuacji znajdą się osoby pobierające zasiłki z ubezpieczenia chorobowego (lub wypadkowego). Świadczenia te przysługują maksymalnie przez 182 lub – w przypadku, gdy niezdolność do pracy spowodowana jest gruźlicą lub przypada na okres ciąży – 270 dni. Do tego tzw. okresu zasiłkowego wlicza się zarówno wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak i poprzedniej, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy nimi nie przekraczała 60 dni. Jeśli ten czas okaże się zbyt krótki na powrót do zdrowia, istnieje uprawnienie do świadczenia rehabilitacyjnego, które można pobierać nie dłużej niż na 12 miesięcy (360 dni). W całym okresie aktywności zawodowej ubezpieczony może zatem przez znaczny okres i to wielokrotnie przebywać na świadczeniach chorobowych. Należy jednak pamiętać, że świadczenia chorobowe, wypłacane m.in. pracownikom i zleceniobiorcom odpowiednio ze środków własnych pracodawcy oraz z ubezpieczenia chorobowego albo wypadkowego, nie stanowią podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Także osoby prowadzące działalność pozarolniczą mają możliwość zmniejszenia podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych za okres pobierania chorobowego. Tym samym okres wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego nie może być traktowany jako okres składkowy. Nawet jeśli niezdolność do pracy ma miejsce w trakcie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub umowy-zlecenia albo prowadzenia własnej działalności gospodarczej.
Podstawa prawna
Art. 4 pkt 5 oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Art. 18 ust. 2 i 10 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 8–9 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).
