Aby otrzymać świadczenie przedemerytalne z ZUS, należy spełnić dwa rodzaje warunków. Do pierwszych należą te wymogi, które są wspólne dla wszystkich osób ubiegających się o świadczenie przedemerytalne. Drugie dotyczą warunków indywidualnych, uzależnionych m. in. od stażu pracy, wieku, czy tez przyczyn ustania stosunku pracy.Komu przysługuje świadczenie przedemerytalne i jakie należy spełnić warunki.

rozwiń ›

Co to jest świadczenie przedemerytalne

Świadczenie przedemerytalne, to świadczenie, które mogą otrzymać osoby o długim stażu pracy, które straciły pracę nie z własnej winy, bądź ustało im prawo do renty lub świadczenia dla opiekuna osoby niepełnosprawnej i z powodu wieku nie mają możliwości znalezienia pracy.

Warunki wspólne do przyznania świadczenia przedemerytalnego z ZUS

Świadczenie przedemerytalne przysługuje, o ile ubezpieczony spełnia indywidualne warunki oraz gdy:
• przez okres co najmniej 180 dni pobierał zasiłek dla bezrobotnych (okres ten potwierdzi urząd pracy odpowiednim zaświadczeniem);
• nadal jest zarejestrowany jako bezrobotny (ten fakt potwierdzi urząd pracy odpowiednim zaświadczeniem);
• w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej (ten fakt potwierdzi urząd pracy odpowiednim zaświadczeniem);
• wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego złożył w ciągu 30 dni od dnia wydania przez urząd pracy dokumentu potwierdzającego, że przez 180 dni był pobierany zasiłek dla bezrobotnych.



Jeżeli w trakcie pobierania zasiłku dla bezrobotnych ubezpieczony był zatrudniony w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych, albo innej pracy zarobkowej, a wykonywanie tych prac zakończyło się po 180 dniach pobierania zasiłku, wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego należy złożyć w ciągu 30 dni od dnia ustania tego zatrudnienia.

Ważne

Jeśli termin zostanie przekroczony, ZUS wyda decyzję o odmowie świadczenia przedemerytalnego. Można jednak zgłosić wniosek o przywrócenie terminu na złożenie wniosku. W szczególnie uzasadnionych przypadkach rozpatrzymy go pozytywnie.

Świadczenie przedemerytalne. Warunki indywidualne do przyznania świadczenia

Żeby otrzymać prawo do świadczenia przedemerytalnego, należy jednocześnie spełnić warunki, które są uzależnione od przyczyn rozwiązania stosunku pracy, wieku oraz stażu pracy.
świadczenie przedemerytalne.

Warunki dla osób, którym stosunek pracy rozwiązano z przyczyn dotyczących zakładu pracy

Prawo do świadczenia przedemerytalnego, będzie przysługiwać jeżeli zostaną spełnione warunki wspólne, wymienione już wcześniej oraz:
• do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego osoba była zatrudniona przez co najmniej 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat (w przypadku kobiet) lub 61 lat (w przypadku mężczyzn) oraz posiada wymagany okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, albo;
• do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym osoba była zatrudniona przez co najmniej 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat (w przypadku kobiet) oraz 60 lat (w przypadku mężczyzn) oraz posiada wymagany okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, albo;
• do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym osoba była zatrudniony przez co najmniej 6 miesięcy, udowodni okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, albo;
• do 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego osoba była zatrudniona przez co najmniej 6 miesięcy, udowodni okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 34 lat dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn, albo;
• do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy osoba posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, oraz wykaże, że przez co najmniej 10 lat pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy w zakładach, które produkują lub zaprzestały produkcję wyrobów zawierających azbest oraz pracowała w nich we wrześniu 1997 r., a rozwiązanie stosunku pracy z ostatnim pracodawcą nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy.






Kiedy stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy

Stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jeśli:
• rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn, które nie dotyczą pracowników, zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - chodzi o zwolnienia grupowe lub zgodnie z ustawą Kodeks pracy, w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy, który zatrudniał mniej niż 20 pracowników, albo;
• rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego niewypłacalności (w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych), likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych, albo;
• stosunek pracy wygasł z powodu śmierci pracodawcy lub w wyniku przejścia zakładu pracy albo jego części na innego pracodawcę, który nie zaproponował nowych warunków pracy i płacy, albo;
• osoba rozwiązała stosunek pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.



Przy ustalaniu warunku, czy rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ZUS bierze pod uwagę różne przepisy, nie tylko ustawę o promocji zatrudnienia ale także inne ustawy, na przykład Kartę Nauczyciela.

Rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić w drodze wypowiedzenia, jak i porozumienia stron.
Jeżeli pracodawca nie podał przyczyny i podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy, wtedy rozpatrując wniosek o świadczenie przedemerytalne, ZUS przeprowadzi postępowanie wyjaśniające.

Warunki dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, które ogłosiły upadłość

Prawo do świadczenia przedemerytalnego, będzie przysługiwać osobie, jeżeli spełni warunki wspólne, wymienione wcześniej oraz do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat (w przypadku kobiet) oraz 61 lat (w przypadku mężczyzn) oraz posiada wymagany okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Warunkiem koniecznym dla uznania, że nastąpiła upadłość jest wydanie przez sąd postanowienia o upadłości.

Świadczenie przedemerytalne. Warunki dla osób, którym ustało prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Ustanie prawa do renty oznacza, że osoba nie masz już dalszych uprawnień do świadczenia przedemerytalnego, gdy np. upłynął okres na jaki była przyznana renta i osoba nie zgłosiła wniosku o jej ponowne ustalenie, albo lekarz orzecznik ZUS/komisja lekarska ZUS uznali zdolność do pracy.

Prawo do świadczenia przedemerytalnego, będzie przysługiwać osobie, jeśli zostaną spełnione warunki wspólne, wymienione wcześniej oraz zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat oraz do dnia, w którym ustało prawo do renty oraz do tego dnia osoba ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta i 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Dzień ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy to:
• pierwszy dzień miesiąca przypadający po miesiącu, do którego przysługiwała renta lub,
• dzień określony w decyzji ZUS, jeżeli prawo ustało z innej przyczyny niż upływ okresu, na jaki ZUS przyznał rentę.

Ważne

ZUS nie przyzna świadczenia przedemerytalnego jeśli w okresie uprawnienia do renty osoba nie pobierała tego świadczenia nieprzerwanie przez 5 lat, ponieważ np. przez jakiś okres osiągała przychód przekraczający 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a więc prawo do renty było zawieszone.

ZUS nie przyzna świadczenia przedemerytalnego, jeśli osoba jest uprawniona do renty i zgłosiła wniosek o jej zawieszenie. W tym przypadku nie następuje ustanie prawa do renty, a jedynie - wskutek wniosku - wstrzymana jest jej wypłata.

Świadczenie przedemerytalne. Warunki dla osób, którym ustało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna z powodu śmierci osoby nad którą sprawowano opiekę

Prawo do świadczenia przedemerytalnego, będzie przysługiwać jeżeli osoba spełnia warunki wspólne oraz zarejestrowała się w urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna z powodu śmierci osoby, nad którą osoba sprawowała opiekę. Zasiłek ten pobierała nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, a do dnia ustania prawa do niego ukończyła co najmniej 55 lat (w przypadku kobiet) lub 60 lat (w przypadku mężczyzn) oraz posiada wymagany okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Świadczenie przedemerytalne. Jak ZUS liczy okres zatrudnienia u ostatniego pracodawcy

6-miesięczny okres zatrudnienia u ostatniego pracodawcy nie musi być ciągły, nieprzerwany.
Jeśli bezpośrednio przed rozwiązaniem stosunku pracy osoba pracowała u tego samego pracodawcy np. przez 4 miesiące, które były poprzedzone 3 miesięcznym urlopem bezpłatnym i 2 letnim zatrudnieniem u tego pracodawcy, to spełni warunek 6-miesięcznego okresu zatrudnienia.

Do 6-miesięcznego okresu zatrudnienia ZUS wliczy okres, w którym osoba pobierała zasiłek chorobowy, opiekuńczy czy wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy. ZUS nie uwzględni okresu urlopu bezpłatnego.

Świadczenie przedemerytalne. Jak ZUS liczy staż

Przy ustalaniu świadczenia przedemerytalnego ZUS uwzględni okresy uprawniające do emerytury, czyli:
• okresy składkowe oraz okresy nieskładkowe wymienione w ustawie emerytalnej. Okresy nieskładkowe przyjmiemy w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych,
• okresy pracy w gospodarstwie rolnym lub prowadzenia tego gospodarstwa - ale tylko w zakresie niezbędnym, uzupełniając nimi brakujące do przyznania prawa okresy składkowe i nieskładkowe,
• okresy ubezpieczenia za granicą, czyli okresy przebyte w państwach, z którymi łączy Polskę dwustronna umowa w zakresie zabezpieczenia społecznego oraz okresy przebyte na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
W przypadku, gdy okresy składkowe, nieskładkowe i uzupełniające zbiegają się w czasie, przy ustalaniu prawa do świadczeń ZUS uwzględni korzystniejszy okres.



Świadczenie przedemerytalne. Ile wynosi

Od 1 marca 2023 roku świadczenie wynosi 1600,70 zł brutto, tj. od momentu wejścia w życie ustawy w sprawie zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent. Świadczenia wzrosły nie mniej niż o 250 zł, a wskaźnik waloryzacji wyniósł odpowiednio 14,8 proc. Kwota świadczenia przedemerytalnego podlega corocznej waloryzacji na takich samych zasadach jak emerytury i renty.

Świadczenie przedemerytalne. Zawieszenie lub zmniejszenie

ZUS zawiesi świadczenie przedemerytalne w przypadku:
• zbyt wysokich dodatkowych przychodów osiągniętych przez pobierającego świadczenie
• nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty inwalidzkiej
• podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej