Styczniowe zwolnienia lekarskie będą rozliczane czasem na starych, a czasem na nowych zasadach. Wątpliwości, które z nich zastosować, więc nie brakuje. Po zmianach ubezpieczeni będą musieli też częściej występować o świadczenia rehabilitacyjne

Elżbieta Fijor, były pracownik Centrali ZUS, specjalista z zakresu świadczeń zasiłkowych
Łukasz Prasołek, były pracownik SN, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Od 1 stycznia 2022 r. obowiązują nowe zasady ustalania prawa i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, które wprowadzono na mocy ustawy z 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621; dalej: ustawa zmieniająca). Wprowadzone przepisy ustawy zmieniającej dotyczą m.in.:
1. ustalania okresu zasiłkowego,
2. zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków,
3. wysokości zasiłku chorobowego za okres pobytu w szpitalu,
4. prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego.
Przepis przejściowy zawarty w art. 21 ustawy zmieniającej stanowi, że zasiłki oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed 1 stycznia 2022 r., wypłaca się w wysokości, na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy zasiłkowej, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2022 r., za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy. Co oznacza, że jeżeli osoba ubezpieczona stała się niezdolna do pracy przed 1 stycznia 2022 r. i jest niezdolna do pracy nieprzerwanie również po tej dacie, to np. zasiłek chorobowy za cały okres niezdolności do pracy wypłaca się na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2022 r. Natomiast jeżeli przed 1 stycznia 2022 r. powstało prawo do wynagrodzenia chorobowego na podstawie art. 92 k.p., a prawo do zasiłku chorobowego powstało po 31 grudnia 2021 r. (po wykorzystaniu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy), stosuje się nowe przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. Praktyka pokazuje jednak, że powyższy przepis przejściowy jest niewystarczający i pozostawia wiele pytań bez odpowiedzi. Na część pytań udało nam się już uzyskać odpowiedzi od centrali ZUS, która wyjaśniła wątpliwości w stanowisku z 10 listopada 2021 r. Niestety, pytań, które pozostają bez jednoznacznej odpowiedzi, okazuje się być więcej. Przy czym nie ograniczamy się tylko do wskazania ich w tekście, lecz także postanowiliśmy je przesłać do ZUS i jak tylko pojawią się na nie odpowiedzi, opublikujemy je w dodatku.
Nowe zasady ustalania okresu zasiłkowego
Okres zasiłkowy, określający łączny czas, przez który można pobierać zasiłek chorobowy, niezmiennie wynosi 182 dni, a w przypadku gdy niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży - 270 dni. Dotychczasowe przepisy stanowiły, że jeśli są przerwy w niezdolności do pracy, do okresu zasiłkowego wlicza się poprzednią niezdolność do pracy, o ile jest ona spowodowana tą samą chorobą, a przerwa taka nie przekraczała 60 dni.
Obecnie, zgodnie z nowym przepisem, do tego samego okresu zasiłkowego, oprócz nieprzerwanych okresów niezdolności do pracy, będą wliczane także wszystkie okresy poprzedniej niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni, nawet jeżeli będą spowodowane różnymi chorobami. Do okresu zasiłkowego nie wlicza się jednak okresów niezdolności do pracy przypadających przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie ciąży. Przepis ten więc oznacza, że w przypadku niezdolności do pracy w trakcie ciąży przed przerwą i po przerwie okresy tej niezdolności powinny być wliczane do jednego okresu zasiłkowego. Również, gdy niezdolność do pracy przypadająca przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni wystąpi w trakcie ciąży, a po przerwie niezdolność do pracy nie wystąpi już w trakcie ciąży, okresy niezdolności do pracy powinny być wliczane do jednego okresu zasiłkowego. Nie jest bowiem wtedy spełniony warunek wystąpienia po przerwie niezdolności do pracy w trakcie ciąży.
Podsumowując, nowy okres zasiłkowy należy rozpocząć, jeżeli:
  • przerwy pomiędzy niezdolnościami do pracy przekraczają 60 dni,
  • przerwa pomiędzy niezdolnościami nie przekracza 60 dni - jeżeli niezdolność do pracy przed przerwą nie występowała w trakcie ciąży, a po przerwie występuje w trakcie ciąży. [przykłady 1 i 2]
Nowe regulacje dotyczące zliczania okresu zasiłkowego ograniczają więc ewentualne nadużycia, ale z drugiej strony chronią osobę ubezpieczoną w szczególnej sytuacji, za jaką należy uznać ciążę. I choć nowe regulacje dotyczące ustalania zasiłku są prostsze niż dotychczasowe, ponieważ pracodawcy wypłacający zasiłki nie znają przecież przyczyny schorzeń, co dotychczas utrudniało im prawidłowe ustalenie okresu zasiłkowego, to i tak w praktyce pojawiły się wątpliwości. Dotyczą one następujących sytuacji:
1. Ubezpieczony wykorzystał okres zasiłkowy 182 dni, lecz nie wrócił do pracy, gdyż zawnioskował o urlop bezpłatny w wymiarze 65 dni. Bezpośrednio po urlopie jest niezdolny do pracy z powodu choroby. Czy w tym przypadku należy otworzyć nowy okres zasiłkowy z racji przerwy między zwolnieniami ponad 60 dni, czy wszcząć postępowanie wyjaśniające w celu uzyskania opinii o odzyskaniu zdolności do pracy?
2. Ubezpieczona wykorzystała pełny okres zasiłkowy 182 dni i 360 dni świadczenia rehabilitacyjnego, powróciła do pracy i po krótkim czasie została skierowana na kwarantannę/izolację domową. Do jakich świadczeń ma prawo?
Obecnie nie znamy odpowiedzi na te pytania. Czekamy na wykładnię ZUS.
Za okres pobytu w szpitalu
Od 1 stycznia 2022 r. zasiłek chorobowy za czas pobytu w szpitalu jest wyższy niż dotychczas - wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Zatem nowe przepisy zrównały kwotę zasiłku przy chorowaniu w domu i w szpitalu. Podwyższenie kwoty zasiłku za okres pobytu w szpitalu z dotychczasowych 70 proc. na 80 proc. jest oczywiście korzystniejsze dla świadczeniobiorców. Jeśli więc ktoś w styczniu 2022 r. trafia do szpitala, to otrzyma wyższy zasiłek. Aleznów pojawia siępytanie, jak obliczyć wysokość zasiłku chorobowego dla ubezpieczonego, gdy niezdolność do pracy przypada na przełomie roku, czyli w okresie przejściowym? ZUS w stanowisku z 10 listopada wskazuje, że pobyt w szpitalu na przełomie 2021/2022 jest rozliczany według starych zasad, ale jednocześnie przyjmuje, że nawet jeden dzień przerwy w okresie zasiłkowym spowoduje obowiązek stosowania nowych przepisów do kolejnego okresu niezdolności do pracy. [przykłady 3 i 4]
Zgodnie z przepisem obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu pracownikom, którzy ukończyli 50. rok życia, przysługiwał w okresie od 15. do 33. dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru. Ze względu na zmianę wysokości zasiłku chorobowego za okres pobytu w szpitalu przepis dotyczący pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia, stał się bezprzedmiotowy.
Niestety, odpowiedź ZUS nie rozwiązuje wszystkich wątpliwości praktycznych. Pojawia się bowiem następujące pytanie: jeżeli ubezpieczony ma nieprzerwaną niezdolność do pracy na przełomie roku, tzn. rozpoczętą w grudniu 2021 r. i trwającą nadal w 2022 r., ale niezdolność ta przypada na pobyt w szpitalu, np. od 29 grudnia 2021 r. do 4 stycznia 2022 r. (pobyt w szpitalu), następna nieprzerwana niezdolność miała miejsce od 5 do 7 stycznia 2022 r. (pobyt w domu) i kolejna od 8 stycznia 2022 r. z koniecznością pobytu w szpitalu, to w jakiej wysokości przysługuje mu zasiłek chorobowy za okres od 8 stycznia 2022 r., czyli za okres pobytu w szpitalu, gdy niezdolność jest nieprzerwana, ale w jej trakcie wystąpił okres niezdolności nieprzypadający na pobyt w szpitalu? W tym przypadku spełniony jest warunek nieprzerwanej niezdolności do pracy i prawo do zasiłku chorobowego powstało przed 1 stycznia 2022 r., zatem zasiłek za okres od 29 grudnia 2021 r. do 5 stycznia 2022 r. (pobyt w szpitalu) przysługuje w wysokości 70 proc. podstawy zasiłku, czyli na dotychczasowych zasadach. Bez odpowiedzi w ustawie pozostaje jednak pytanie, w jakiej wysokości przysługuje zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu od 8 stycznia 2022 r., gdy nie ma przerwy w niezdolności do pracy, ale wystąpiła przerwa w pobycie w szpitalu? Czy nadal stosujemy stare zasady, czy już nowe?
Kolejna wątpliwość dotycząca tej problematyki to rozstrzygnięcie dotyczące wysokości zasiłku, gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku chorobowego za okres nieprzerwanej niezdolności do pracy od 6 grudnia 2021 r. do 18 stycznia 2022 r., przy czym w okresie tej niezdolności - od 5 do 8 stycznia 2022 r. - przebywał w szpitalu, a na dzień 31 grudnia 2021 r. ubezpieczony ma prawo do zasiłku chorobowego. W jakim procencie, 70 proc. czy 80 proc., przysługuje mu prawo do zasiłku za okres pobytu w szpitalu? W tym przypadku nieprzerwana niezdolność do pracy zaczęła się bowiem w 2021 r., ale sam pobyt w szpitalu przypadł w całości w 2022 r., czyli po zmianach przepisów.
Patrząc na obydwa zadane powyżej pytania, należy stwierdzić, że wątpliwość dotyczy tego, czy aby rozliczyć pobyt w szpitalu po nowemu, musi on przypadać w styczniu i nie rozpocząć się w grudniu? Czy też rozstrzyga jedynie ciągłość okresu zasiłkowego jako takiego, w trakcie którego ma miejsce pobyt w szpitalu. Innymi słowy, czy okres zasiłkowy rozpoczęty w 2021 r. oznacza stare zasady bez względu na to, czy przypadł w jego trakcie okres pobytu w szpitalu w 2022 r., gdyż patrzymy na całość okresu zasiłkowego, a nie na sam pobyt w szpitalu? To pytanie również zadamy ZUS.
Świadczenie rehabilitacyjne w nietypowych sytuacjach
Ze względu na zmianę zasad liczenia okresu zasiłkowego na początku 2022 r. mogą się także pojawiać przypadki, gdy trzeba będzie występować o świadczenie rehabilitacyjne w nietypowych sytuacjach, jeśli już w 2022 r. skończył się nieprzerwany okres zasiłkowy rozpoczęty jeszcze pod rządami starych przepisów, a przerwa w niezdolności do pracy nie przekracza 60 dni. Zgodnie ze stanowiskiem ZUS z 10 listopada 2021 r. tak będzie w sytuacji, gdy po krótszym okresie przerwy pracownik:
  • ulegnie wypadkowi przy pracy;
  • trafi na kwarantannę;
  • zachoruje.
ZUS podkreślił, że we wszystkich tych przypadkach o okolicznościach uzasadniających przyznanie świadczenia będzie orzekał lekarz orzecznik ZUS albo komisja lekarska ZUS.
Zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia
Nowe przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. przyznają prawo do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie dłużej jednak niż przez 91 dni. Okres 91 dni liczony jest:
  • od dnia następnego po dniu ustania tytułu ubezpieczenia, jeśli nieprzerwana niezdolność do pracy powstała przed ustaniem ubezpieczenia, lub
  • od dnia powstania niezdolności do pracy, jeśli niezdolność do pracy powstała po dniu ustania tytułu ubezpieczenia (tj. nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia albo nie później niż w ciągu 3 miesięcy w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby i trwa co najmniej 30 dni).
Nowe zasady należy stosować, jeżeli prawo do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia powstało nie wcześniej niż w dniu wejścia w życie ustawy, tj. 1 stycznia 2022 r. [przykłady 5, 6 i 7]
Skrócony okres prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego nie dotyczy jednak niezdolności do pracy:
  • powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów;
  • spowodowanej gruźlicą;
  • występującej w trakcie ciąży.
Prawo do świadczeń po ustaniu ubezpieczenia chorobowego w tych trzech przypadkach przysługuje na dotychczasowych zasadach, tj. do upływu odpowiednio 182 dni okresu zasiłkowego - w przypadku niezdolności spowodowanej poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów, albo 270 dni - jeśli niezdolność do pracy występuje w okresie ciąży albo została spowodowana gruźlicą.
W tym aspekcie pojawia się problem dotyczący okresu zasiłkowego w przypadku podwójnego zatrudnienia, czyli posiadania dwóch umów o pracę, jeśli jedna z nich zostaje rozwiązana. Osoba ta wnioskuje o zasiłek chorobowy, ponieważ zachorowanie powstało w ciągu 14 dni od rozwiązania jednej z umów. W czasie zatrudnienia jest prawo do 182 dni okresu zasiłkowego. Przez jaki okres przysługuje zasiłek po ustaniu ubezpieczenia? Czy druga umowa ma znaczenie? Ta kwestia również musi zostać wyjaśniona przez ZUS.
Ustawa zmieniająca nie wprowadziła natomiast zmian w zakresie ustalania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. Prawo do tego świadczenia będzie zatem przysługiwało po wyczerpaniu 91 dni zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. [przykład 8] ©℗

przykład 1

W okresie ciąży
Pracownica była niezdolna do pracy od 5 lutego 2022 r. do 25 marca 2022 r. Ponowna niezdolność powstała od 4 maja 2022 r. i przypadała w okresie ciąży. Przerwa pomiędzy niezdolnościami do pracy nie przekraczała 60 dni. W tym przypadku należy otworzyć nowy okres zasiłkowy - od 4 maja 2022 r. - ponieważ niezdolność do pracy po przerwie przypada na okres ciąży.

przykład 2

Po przerwie bez zmian
Pracownica była niezdolna do pracy od 20 stycznia 2022 r. do 15 marca 2022 r. - była to niezdolność z kodem B, czyli przypadająca w okresie ciąży. Ponowna niezdolność do pracy powstała 5 maja 2022 r. i również przypadała w okresie ciąży. Przerwa pomiędzy niezdolnościami do pracy nie przekraczała 60 dni. Ponieważ niezdolności do pracy przed przerwą i po przerwie wystąpiły w trakcie ciąży, to niezdolności te należy zliczyć do jednego okresu zasiłkowego.

przykład 3

W szpitalu na przełomie roku
Pracownik przebywał w szpitalu od 29 grudnia 2021 r. do 7 stycznia 2022 r. Za ten okres ma prawo do zasiłku chorobowego, który powinien być wypłacony według zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2022 r., tj. w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku, ponieważ prawo do zasiłku chorobowego powstało przed 1 stycznia 2022 r.

przykład 4

Świadczenie po 1 stycznia 2022 r.
Pracownik przebywał w szpitalu od 20 grudnia 2021 r. do 15 lutego 2022 r. 31 grudnia 2021 r. wykorzystał 12 z 33 dni wynagrodzenia za czas choroby za 2021 r. Za okres od 1 stycznia 2022 r. do 2 lutego 2022 r. przysługuje mu więc wynagrodzenie za czas choroby za 2022 r. (33 dni). Zasiłek chorobowy za okres od 3 do 15 lutego 2022 r. powinien być w tym przypadku wypłacony w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku, ponieważ prawo do zasiłku powstało po 1 stycznia 2022 r.

przykład 5

Bez prawa do chorobowego
Ubezpieczony był niezdolny do pracy z powodu choroby od 1 sierpnia 2021 r. 31 grudnia 2021 r. ustało prawo do ubezpieczenia chorobowego i z tym dniem ubezpieczony wykorzystał 153 dni z okresu zasiłkowego. 2 stycznia 2022 r. ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy z powodu choroby i niezdolność ta została orzeczona do 1 kwietnia 2022 r. Pełny okres zasiłkowy 182 dni trwający od 1 sierpnia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. (153 dni) i od 2 stycznia 2022 r. zakończy się 30 stycznia 2022 r. (29 dni). Zatem zasiłek chorobowy za okres od 31 stycznia 2022 r. do 1 kwietnia 2022 r. nie będzie przysługiwał ubezpieczonemu.

przykład 6

Po rozwiązaniu umowy o pracę
Ubezpieczona była niezdolna do pracy od 1 lutego 2022 r. do 31 sierpnia 2022 r. 10 lutego 2022 r. z pracownicą rozwiązano umowę o pracę, zatem ustało ubezpieczenie chorobowe. Ma ona prawo do zasiłku chorobowego za okres 91 dni liczonych od dnia następnego po dniu ustania tytułu ubezpieczenia. Czyli zasiłek chorobowy za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia będzie przysługiwał od 11 lutego 2022 r. do 12 maja 2022 r., tj. 91 dni. Za dalszy okres niezdolności do pracy od 13 maja 2022 r. nie będzie jej przysługiwał zasiłek.

przykład 7

Wyczerpanie okresu zasiłkowego
Ubezpieczona miała orzeczoną niezdolność do pracy od 6 stycznia 2022 r. do 31 sierpnia 2022 r. 10 maja 2022 r. ustało ubezpieczenie chorobowe w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Osoba ta ma prawo do zasiłku chorobowego za okres nie dłuższy niż 91 dni liczonych od dnia następnego po dniu ustania tytułu ubezpieczenia. Zasiłek chorobowy będzie przysługiwał od 11 maja 2022 r. do 6 lipca 2022 r. Zasiłek chorobowy od 7 lipca 2022 r. nie będzie przysługiwał, choć 91 dni okresu zasiłkowego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego kończy się 10 sierpnia 2022 r., ponieważ okres zasiłkowy 182 dni został wyczerpany 6 lipca 2022 r.

przykład 8

Świadczenie rehabilitacyjne szybciej
Ubezpieczona po wykorzystaniu 30 dni zasiłku chorobowego w czasie zatrudnienia uzyskała prawo do 91 dni zasiłku chorobowego przysługującego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. Ubezpieczona wystąpiła o przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Choć ubezpieczona nie wykorzystała pełnego okresu zasiłkowego 182 dni, nabywa prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, ponieważ wykorzystała pełny okres zasiłkowy 91 dni przysługujący po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. ©℗
!Maksymalna ustawowa długość okresu zasiłkowego wynosi 182/270 dni, a więc zasiłek chorobowy za okres po ustaniu ubezpieczenia powinien być przyznany za okres nie dłuższy niż do wyczerpania 182/270 dni okresu zasiłkowego.
Stanowisko ZUS z 10 listopada 2021 r. w sprawie zmian w ustawie zasiłkowej od 2022 r.
Jak w świetle ustawy z 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw ustalać okres zasiłkowy i wysokość świadczeń w poniższych przypadkach:
1. Pracownik przebywał na zwolnieniach lekarskich od pracy z powodu tej samej choroby od 1 do 18 lipca 2021 r., od 31 sierpnia do 25 września 2021 r., od 15 października do 28 grudnia 2021 r. Okresy tych niezdolności zostały wliczone do jednego okresu zasiłkowego zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy zmieniającej. Pracownik ponownie stał się niezdolny do pracy od 20 lutego 2022 r. do 31 maja 2022 r. Które okresy niezdolności do pracy podlegają zaliczeniu do jednego okresu zasiłkowego?
ODPOWIEDŹ: Zgodnie z art. 9 ustawy zasiłkowej w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., do okresu zasiłkowego wlicza się nieprzerwane okresy niezdolności do pracy oraz okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
W opisanym przypadku pracownik do 28 grudnia 2021 r. wykorzystał 119 dni okresu zasiłkowego. Niezdolność do pracy od 20 lutego 2022 r. powstała po przerwie w orzekaniu niezdolności do pracy, która nie przekroczyła 60 dni. Zatem do jednego okresu zasiłkowego powinny być wliczone okresy niezdolności do pracy wykorzystane do 28 grudnia 2021 r. i od 20 lutego 2022 r. Okres zasiłkowy (182 dni) upłynie 23 kwietnia 2022 roku. Do tego dnia pracownik będzie miał prawo do zasiłku chorobowego. Pracownik będzie mógł wystąpić z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne lub o rentę z tytułu niezdolności do pracy - w zależności od rokowań co do odzyskania zdolności do pracy.
Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który wyczerpał okres zasiłkowy, ale jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. O okolicznościach uzasadniających przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS.
2. Pracownik był niezdolny do pracy od 1 sierpnia 2021 r. do 5 grudnia 2021 r. Ponownie stał się niezdolny do pracy od 30 grudnia 2021 r. do 15 stycznia 2022 r. z powodu innej choroby. Według przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2021 r. okresy tych niezdolności do pracy nie podlegają zliczeniu do jednego okresu zasiłkowego. Pracownik ponownie zachorował od 28 lutego 2022r. do 30 kwietnia 2022 r. Czy do okresu zasiłkowego należy zaliczyć wyłącznie niezdolności do pracy od 30 grudnia 2021 r. do 15 stycznia 2022 r. i od 28 lutego 2022 r. do 30 kwietnia 2022 r.?
ODPOWIEDŹ: Do okresu zasiłkowego należy wliczyć okresy niezdolności do pracy od 30 grudnia 2021 r. do 15 stycznia 2022 r. oraz od 28 lutego do 30 kwietnia 2022 r.
3. Pracownik wyczerpał okres zasiłkowy z dniem 20 stycznia 2022 r., wrócił do pracy i 18 marca 2022 r. uległ wypadkowi przy pracy. Czy przysługuje mu zasiłek chorobowy, czy świadczenie rehabilitacyjne?
ODPOWIEDŹ: Ponieważ pracownik wykorzystał 20 stycznia 2022 r. maksymalny okres zasiłkowy oraz przerwa w niezdolności do pracy nie przekracza 60 dni, nie ma prawa do zasiłku chorobowego od 18 marca 2022 r. Pracownik będzie mógł wystąpić z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne. O okolicznościach uzasadniających przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS.
4. Pracownik wyczerpał okres zasiłkowy 182 dni, wrócił do pracy i pracuje. Po upływie 40 dni trafia na kwarantannę. Czy może wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne?
ODPOWIEDŹ: Tak, pracownik może wystąpić z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne. O okolicznościach uzasadniających przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS.
5. Pracownik wyczerpał okres zasiłkowy 182 dni i po 30 dniach jest chory, ma zwolnienie lekarskie na dwa dni. Czy może wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne?
ODPOWIEDŹ: Pracownik może wystąpić z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne.
Przy rozpatrywaniu wniosku o świadczenie rehabilitacyjne lekarz orzecznik ZUS oceni, czy zachodzą okoliczności uzasadniające przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.
6. Jaka powinna być wysokość zasiłku za pobyt w szpitalu w poniższych przypadkach, w zależności od dni pobytu w szpitalu. Zakładamy, że pracownik wykorzystał dni wynagrodzenia chorobowego i przysługuje mu zasiłek chorobowy, pracodawca jest uprawniony do wypłaty zasiłków chorobowych swoim pracownikom:
a. pobyt w szpitalu w okresie 27 grudnia 2021 r. - 10 stycznia 2022 r. (czy pracodawca powinien wypłacić od 27 do 31 grudnia 2021 r. - 70 proc., od 1 do 10 stycznia 2022 r. - 80 proc., mimo ciągłości zwolnienia?)
ODPOWIEDŹ: Zgodnie z art. 21 ustawy z 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621) zasiłki oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed dniem 1 stycznia 2022 r., wypłaca się w wysokości, na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2022 r., za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy.
W związku z tym, że niezdolność do pracy powstała przed 1 stycznia 2022 r. i trwa nieprzerwanie do 10 stycznia 2022 r., zasiłek chorobowy za cały okres powinien być wypłacony według zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2022 r. Zatem zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu od 1 do 10 stycznia 2022 r. powinien być przyznany w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku.
b. pobyt w szpitalu w dniach od 16 do 31 grudnia 2021 r. - 70 proc.; zaś od 2 do 31 stycznia 2022 r. - 80 proc. (przerwa okresu zasiłkowego w święto)
ODPOWIEDŹ: Za okres pobytu w szpitalu od 16 do 31 grudnia 2021 r. zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast za okres pobytu w szpitalu od 2 do 31 stycznia 2022 r. zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku, ponieważ prawo do zasiłku za ten okres powstało po 31 grudnia 2021 r. (po przerwie przypadającej na dzień 1 stycznia 2022 r.).
Podstawa prawna
•art. 8-9 i art. 43 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1133; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1834)
•art. 21 ustawy 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621)