O przyjęciu do przedszkola dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność nie decyduje miejsce zamieszkania. To zalecenia co do realizacji jego potrzeb edukacyjnych powinny być kluczowym kryterium – orzekł NSA.
Sąd przyjrzał się sprawie naboru do samorządowego przedszkola integracyjnego. Z wniosku rodziców o przyjęcie ich dwojga dzieci wynikało, że miejsce zamieszkania rodziny to wieś w gminie ościennej. Wskazano, że jedno z dzieci jest niepełnosprawne, na potwierdzenie czego dołączono orzeczenia o niepełnosprawności oraz o potrzebie kształcenia specjalnego.
Komisja rekrutacyjna odmówiła przyjęcia dzieci, jako powód podając art. 131 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.; dalej: u.p.o.), czyli brak spełnienia podstawowego kryterium koniecznego do wzięcia udziału w pierwszym etapie rekrutacji, jakim jest miejsce zamieszkania na terenie gminy.
Rodzice odwołali się, ale decyzję komisji podtrzymał dyrektor przedszkola. Wyjaśnił, że w grupie wiekowej objętej rekrutacją przedszkole dysponowało 27 miejscami. W naborze z terenu gminy wzięło łącznie udział 129 kandydatów. Postępowanie rekrutacyjne zakończyło się przyjęciem 27 dzieci, a każde z nich jest mieszkańcem tego terenu. Wiele dzieci z gminy nie zostało przyjętych do przedszkola ze względu na to, iż w procesie rekrutacji inni kandydaci uzyskali wyższą punktację z tytułu spełnienia kryteriów dotyczących sytuacji rodzinnej. Dyrektor dodał, że dzieci spoza danej gminy mogą być przyjęte do publicznego przedszkola, jeżeli po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego nadal dysponuje ono wolnymi miejscami. Te regulacje stosuje się analogicznie w przypadku rekrutacji do publicznego przedszkola integracyjnego w przypadku dzieci nieposiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego ze względu na niepełnosprawność. W obu przypadkach decydujące jest miejsce zamieszkania.
Sprawa trafiła do WSA w Warszawie. Sąd podzielił argumentację przedszkola. Dodał iż z art. 131 ust. 8 u.p.o. nie wynika, aby w przypadku dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego ze względu na niepełnosprawność kryterium miejsca zamieszkania nie miało zastosowania.
Rodzice złożyli kasację do NSA, który wyrok uchylił. Zdaniem sądu z art. 131 u.p.o. w ogóle nie wynika, jakie reguły rekrutacji mają mieć zastosowanie wobec dzieci niepełnosprawnych, posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenie specjalnego. Wręcz odwrotnie, z art. 131 ust. 8 u.p.o. należy wywieść, że w ich przypadku do rekrutacji do przedszkola integracyjnego i oddziału integracyjnego w publicznym przedszkolu ogólnodostępnym nie stosuje się ogólnych zasad wskazanych przez gminę i sąd I instancji.
Według NSA dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego nie powinny być przyjmowane do publicznych placówek dopiero wtedy, gdy dysponują one wolnymi miejscami po przyjęciu kandydatów zamieszkałych w obwodzie. Sąd podkreślił, iż niewątpliwie jednym z istotnych kryteriów w przypadku liczby miejsc mniejszej niż liczba kandydatów jest treść orzeczenia o niepełnosprawności danego dziecka.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 15 czerwca 2021 r., sygn. akt III OSK 2136/21. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia