Osoby, które uczą się w szkole wyższej, mają prawo do otrzymywania pomocy socjalnej. Wsparcie kierowane jest również do najlepszych studentów. Mogą liczyć także na pomoc finansową w przypadku sytuacji kryzysowej, np. choroby albo kradzieży
Czy otrzymam pomoc dla najuboższych
Dostałem się na studia na jedną z uczelni niepublicznych. Obawiam się jednak, że nie będzie mnie stać na utrzymanie i zapłatę czesnego. Rodzice nie mają pieniędzy, aby mnie wystarczająco wesprzeć. Czy uczelnia może mi przydzielić pomoc finansową już na pierwszym roku studiów?
TAK
Do stypendiów socjalnych uprawnieni są zarówno studenci uczelni publicznych, jak i niepublicznych. Nie ma też wpływu tryb studiowania (stacjonarny czy niestacjonarny). Można o nią wnioskować już na pierwszym roku. Trzeba jednak spełnić kryterium dochodowe. O jego ostatecznej wysokości decyduje szkoła wyższa w porozumieniu z samorządem studentów. Wskazana kwota musi się jednak mieścić w określonych przez ustawę widełkach. Próg dochodu na osobę w rodzinie gwarantujący otrzymanie stypendium socjalnego wrośnie od 1 października 2015 r. z 592,8 zł do 668,2 zł netto. Stypendium socjalne mogą otrzymać również osoby z dochodem przekraczającym tę kwotę, o ile uczelnia określi wyższy próg. Obecnie może to być maksymalnie do 895,7 zł. Od 1 listopada 2015 r. kwota ta wzrośnie do 1043,9 zł. Wniosek o pomoc należy skierować np. do dziekana wydziału, na którym kształci się student.
Uczelnie w celu ustalenia wysokości dochodu domagają się np. zaświadczenia z urzędu skarbowego.
Podstawa prawna
Art. 179 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Par. 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia Rady Ministrów z 29 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. poz. 1058).
Par. 1 ust. 1 pkt 1 oraz par. 2 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2015 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny (Dz.U. poz. 1238).
Czy uczelnia może domagać się kolejnego zaświadczenia
Złożyłem wniosek o stypendium socjalne. Wskazałem w nim, że moi rodzice nie pracują. Ja również nie osiągam żadnych dochodów. Te informacje wzbudziły jednak zastrzeżenia uczelni. Poprosiła mnie o złożenie dodatkowych wyjaśnień. Czy ma do tego prawo?
TAK
W uzasadnionych przypadkach rektor, kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej (dziekan) albo komisja stypendialna lub odwoławcza mogą zażądać doręczenia zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej o sytuacji dochodowej i majątkowej studenta oraz jego rodziny. Otrzymane informacje uwzględni, oceniając jego zamożność. Jeśli student nie dostarczy zaświadczenia, może być wezwany do przedstawienia wyjaśnień. Nieprzedstawienie ich w wyznaczonym terminie będzie skutkować odmową przyznania stypendium socjalnego.
Podstawa prawna
Art. 179 ust. 8–9 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy dochód rodziców zawsze się liczy
Nie mieszkam już z rodzicami. Nie łożą też na moje utrzymanie. Uczelnia natomiast poinformowała mnie, że we wniosku o stypendium socjalne powinienem przedstawić zaświadczenie z urzędu skarbowego również o ich zarobkach. Czy muszę uwzględnić ich dochody?
NIE
Student ma prawo ubiegać się o przyznanie stypendium socjalnego bez wykazywania dochodów osiąganych przez rodziców czy rodzeństwo. Mają do tego prawo osoby, które nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców. Muszą potwierdzić ten fakt w złożonym oświadczeniu oraz spełniać jedną z następujących przesłanek:
wukończyć 26. rok życia,
wpozostawać w związku małżeńskim,
wmieć na utrzymaniu dzieci.
Z tej możliwości mogą skorzystać również osoby, które spełniają łącznie następujące warunki:
wposiadają stałe źródło dochodów w ostatnim roku podatkowym,
wposiadają stałe źródło dochodów w roku bieżącym, w minimalnej kwocie, którą określa ustawa,
wnie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców.
Podstawa prawna
Art. 179 ust. 6 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy otrzymam dopłatę do czynszu
Nie dostałem miejsca w akademiku. Od października będę więc wynajmował mieszkanie w stolicy z kolegą. To skromna kawalarka, ale i tak czynsz jest bardzo wysoki jak na moje dochody. Obawiam się, że może mi nie wystarczyć na comiesięczną opłatę. Czy uczelnia przyzna mi pomoc?
TAK
Student, który uczy się w trybie stacjonarnym (dziennym), może ubiegać się o stypendium socjalne w zwiększonej wysokości z tytułu zamieszkania poza domem studenckim. Z tej opcji może skorzystać wyłącznie osoba, której codzienny dojazd z miejsca stałego zamieszkania do uczelni uniemożliwiałby lub w znacznym stopniu utrudniał studiowanie. Aby otrzymać pieniądze, trzeba złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej, w którym zainteresowany wskaże, że:
wponosi koszty wynajmu mieszkania w okolicach uczelni,
wna stałe mieszka poza miejscem studiowania.
Podstawa prawna
Art. 182 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy wysoka średnia jest niezbędna do stypendium
W ubiegłym roku akademickim uzyskałam bardzo dobre wyniki na egzaminach. Moja średnia wynosi 4,8. Chciałabym ubiegać się o stypendium rektora dla najlepszych studentów. Obawiam się jednak, że uzyskana średnia nie wystarczy, ponieważ na moim wydziale wiele osób stara się o jak najlepsze oceny w indeksie. W ciągu roku brałam też udział w kilku konferencjach, przygotowywałam na nie referaty, brałam udział w badaniach naukowych itd. Czy zatem uczelnia, przyznając to świadczenie, weźmie pod uwagę jedynie średnią ocen z ubiegłego roku?
NIE
Aby otrzymać stypendium rektora dla najlepszych studentów, trzeba złożyć wniosek. W tym przypadku świadczenie jest przyznawane dopiero od drugiego roku. To uczelnia określa, jakie osiągnięcia weźmie pod uwagę, przyznając stypendium. Ustawa wskazuje, że może je otrzymywać student, który:
wuzyskał za rok studiów wysoką średnią ocen,
wlub posiada osiągnięcia naukowe, artystyczne,
wlub osiągnął wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym.
To szkoła wyższa decyduje o tym, na jakie kryteria położy największy nacisk. Świadczenie to przysługuje nie więcej niż 10 proc. studentom danego kierunku.
Podstawa prawna
Art. 181 ust. 1 art. 174 ust. 4 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy dostanę dopłatę również do akademika
Dostałem miejsce w domu studenckim. Będę w nim mieszkał wraz z moją żoną. Miesięczne za pokój będę płacił ok. 400 zł. W porównaniu do opłat za wynajem mieszkań nie jest to dużo, ale dla mnie to i tak znaczny wydatek. Czy mogę ubiegać się o pieniądze na opłaty za wynajem pokoju w domu studenckim?
TAK
Uczestnik studiów stacjonarnych może otrzymać stypendium socjalne w zwiększonej wysokości z tytułu zamieszkania w domu studenckim. Musi jednak znajdować się w trudnej sytuacji materialnej. Może również otrzymać większe wsparcie z tytułu zamieszkania z niepracującym małżonkiem lub swoim dzieckiem.
Podstawa prawna
Art. 182 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy po licencjacie przysługuje stypendium
Obroniłem pracę licencjacką i od października zaczynam studia drugiego stopnia na innej uczelni. Czy mam prawo ubiegać się o stypendium rektora dla najlepszych studentów?
TAK
O przyznanie stypendium rektora dla najlepszych może ubiegać się również student pierwszego roku studiów drugiego stopnia (magisterskich). Wówczas uczelnia, rozpatrując wniosek, weźmie pod uwagę wyniki z ostatniego roku studiów licencjackich (średnią ocen, osiągnięcia naukowe, artystyczne czy sportowe). Jednak student musi spełnić jeden warunek – rozpocząć naukę na studiach drugiego stopnia w terminie roku od obrony licencjatu.
Podstawa prawna
Art. 181 ust. 4 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 poz. 572 ze zm.).
Czy otrzymam pomoc na drugim kierunku
Podjąłem kolejne studia pierwszego stopnia. W ubiegłym roku ukończyłem już licencjat na innym kierunku. Wcześniej jednak utrzymywali mnie rodzice. Nie musiałem więc korzystać ze wsparcia socjalnego. Teraz za wszytko muszę płacić sam, ponieważ zmieniła się nasza sytuacja materialna. Pracowałem jedynie w wakacje. Od października chciałbym poświęcić się studiowaniu. Czy uczelnia przyzna mi świadczenia?
NIE
Studentowi, który po ukończeniu jednego kierunku studiów kontynuuje naukę na drugim fakultecie, nie przysługują:
wstypendium socjalne,
wstypendium rektora dla najlepszych studentów,
wstypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych,
wzapomoga.
Nie ma znaczenia, czy korzystał z tych świadczeń na pierwszym kierunku.
Jedynie osoby, które kontynuują naukę po ukończeniu studiów pierwszego stopnia (licencjackich, inżynierskich) w celu uzyskania tytułu zawodowego magistra, mają do nich prawo. Jednak nie dłużej niż przez trzy lata od obrony licencjatu.
Podobnie osoby, które kształcą się na kilku kierunkach jednocześnie. Mogą one otrzymywać stypendia socjalne, specjalne dla osób niepełnosprawnych, zapomogę rektora dla najlepszych studentów i stypendium ministra za wybitne osiągnięcia wyłącznie na jednym fakultecie.
Student ubiegający się o przyznanie pomocy jest obowiązany do złożenia oświadczenia o niepobieraniu wsparcia finansowego na więcej niż jednym kierunku.
Podstawa prawna
Art. 184 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy od odmowy przysługuje odwołanie
Nie zgadzam się z decyzją uczelni, która odmówiła mi przyznania stypendium rektora. Czy mogę kwestionować też to rozstrzygnięcie?
TAK
Postanowienia o przyznaniu albo odmowie przydzielenia świadczenia pomocy materialnej wydawane są w formie decyzji administracyjnej. Powinny być one doręczane studentowi z pouczeniem o przysługujących od tej decyzji środkach odwoławczych. Warto również wiedzieć, że decyzja odmowna wymaga uzasadnienia, dlaczego placówka nie udzieli wsparcia, o które ubiega się zainteresowany. Student, który nie zgadza się z tym rozstrzygnięciem, może złożyć, w terminie czternastu dni od jego otrzymania, odwołanie do rektora lub odwoławczej komisji stypendialnej. Ma również możliwość wnieść wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w przypadku, gdy decyzje wydaje rektor lub odwoławcza komisja stypendialna. Jeżeli postanowienie, które zapadnie ponownie po rozpatrzeniu odwołania lub kolejnej rozpatrzeniu wniosku o stypendium, nadal nie satysfakcjonuje studenta, może wnieść sprawę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wówczas sąd zadecyduje, czy decyzja została podjęta zgodnie z ustawą. Jeżeli uczelnia popełniła błąd, sąd zobliguje ją do ponownego rozpatrzenia wniosku o stypendium.
Podstawa prawna
Art. 177 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy zapomogę trzeba będzie zwrócić
Wnioskuję o przyznanie zapomogi. Chciałabym otrzymać 5 tys. zł, ponieważ tyle będzie kosztowała mnie operacja kolana, której muszę się poddać. Czy będę musiała zwrócić taką pomoc?
NIE
Zapomoga jest świadczeniem bezzwrotnym. Jednak o jej wysokości nie decyduje osoba, która ubiega się o wsparcie, ale wydziałowa komisja rozpatrująca wniosek. Zazwyczaj świadczenia te wynoszą ok. 1 tys. zł jednorazowo. Komisja bierze pod uwagę również stan funduszu na pomoc materialną dla studentów. Odmówi przydzielenia wsparcia, jeżeli uzna, że zdarzenie, które opisuje wnioskujący o świadczenie, nie ma charakteru losowego.
Podstawa prawna
Art. 173 ust. 1 pkt 8, art. 183 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy można pobierać kilka świadczeń
Dowiedziałem się, że w tym roku jestem laureatem stypendium ministra. To świadczenie może być przyznane studentowi posiadającemu wybitne osiągnięcia naukowe, artystyczne związane ze studiami czy sportowe. Miesięcznie wsparcie wynosi ponad 1 tys. zł. Zastanawiam się, czy mimo to mam prawo ubiegać się na uczelni o stypendium rektora.
TAK
Student może równocześnie otrzymywać stypendium rektora dla najlepszych studentów i stypendium ministra za wybitne osiągnięcia. Pobieranie tych świadczeń nie wyklucza również prawa do pomocy materialnej oraz do stypendium przyznawanego przez organy samorządu terytorialnego oraz pracodawców, a także pochodzących ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.
Podstawa prawna
Art. 181 ust. 6 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 poz. 572 ze zm.).
Czy ustawa limituje stypendia
W tym roku akademickim zamierzam wnioskować o przyznanie stypendium socjalnego oraz rektora dla najlepszych stypendiów. W ubiegłym roku te świadczenia wynosiły po kilkaset złotych jedno. Czy jest wprowadzony limit na to wsparcie?
TAK
Student może otrzymywać jednocześnie stypendium socjalne i rektora. Jednak ustawa wskazuje, że łączna miesięczna wysokość tych świadczeń nie może być większa niż 90 proc. najniższego wynagrodzenia zasadniczego asystenta ustalonego w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli akademickich. Obecnie wynosi ono 2450 zł miesięcznie. Oznacza to, że student nie będzie mógł pobierać więcej niż 2205 zł.
Podstawa prawna
Art. 184 ust. 6 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy uczelnia zrekompensuje kradzież
W wakacje zostałem okradziony. W związku z tym będę miał problem z opłatą czesnego za wynajmowane mieszkanie. Czy mogę w takiej sytuacji liczyć na wsparcie uczelni?
TAK
Zapomoga może być przyznana studentowi, który z przyczyn losowych znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej. Przepisy nie wskazują katalogu zdarzeń, które uzasadniają przyznanie zapomogi. Można jednak do nich zaliczyć np. kradzież, chorobę, śmierć kogoś bliskiego, np. jednego z rodziców, czy klęskę żywiołową, np. powódź. Aby ją otrzymać, należy złożyć wniosek o przyznanie tego świadczenia. Uczelnia będzie się domagać również dokumentów potwierdzających zaistnienie wskazanej we wniosku sytuacji. Student ma prawo do pobrania zapomogi dwa razy w roku akademickim.
Podstawa prawna
Art. 173 ust. 1 pkt 8, art. 183 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy niepełnosprawny dostanie wsparcie
Od października zaczynam naukę w szkole wyższej. Jestem osobą niepełnosprawną, aby dostać się na wydział, muszę zorganizować sobie np. dojazd. To dla mnie dodatkowe obciążenie finansowe. Czy w takiej sytuacji mogę liczyć na świadczenie, które będę mogła przeznaczyć np. na opłacenie dojazdów?
TAK
Osoby niepełnosprawne mają możliwość ubiegania się o stypendium specjalne. Jest ono przyznawane niezależnie od dochodu osiągniętego na osobę w rodzinie. Aby je uzyskać, trzeba potwierdzić niepełnosprawność orzeczeniem lekarskim. Warto wiedzieć, że szkoła wyższa nie weryfikuje, na co niepełnosprawny student przeznacza pieniądze uzyskane ze stypendium, np. czy reguluje opłaty za dojazdy, czy wydaje je na inne niezbędne rzeczy.
Podstawa prawna
Art. 173 ust. 1 pkt 2. 180 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy stypendium za wyniki należy się od drugiego roku
Podjąłem studia. Mam za wysokie dochody własne, aby uczelnia mogła przyznać mi pomoc socjalną. Jednak brakuje mi pieniędzy na wszystkie związane z nauką wydatki. Liczę na wsparcie dla najzdolniejszych studentów. Jednak słyszałem, że przysługuje ono dopiero od drugiego roku. Czy to prawda?
NIE
Osoby, które zaczną pierwszy rok studiów, mają możliwość otrzymywania stypendium rektora dla najlepszych studentów. Jednak z tej możliwości może skorzystać wyłącznie:
wlaureat olimpiady międzynarodowej,
wlaureat lub finalista olimpiady przedmiotowej o zasięgu ogólnopolskim.
Ale tylko pod warunkiem, że profil konkursu jest zgodny z obszarem wiedzy, do którego jest przyporządkowany kierunek studiów, na którym zamierza kształcić się olimpijczyk. Ponadto mogą z tej możliwości skorzystać tylko osoby, które podjęły kształcenie w szkole wyższej od razu po maturze. ©?
Podstawa prawna
Art. 181 ust. 1a ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).