Dziś postanowiliśmy wskazać najczęściej popełniane błędy, by uczelnie mogły zweryfikować poprawność przyjętych rozwiązań. Posługujemy się przykładami, które bazują na faktycznych zapisach regulaminów. Niestety, analiza tych dokumentów wskazuje, że nie wszystkie szkoły wyższe prawidłowo zrozumiały przepis mówiący o tym, kiedy nowy regulamin pracy trzeba wprowadzić. Zgodnie z przepisami wprowadzającymi ustawę 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce powinno to nastąpić w terminie umożliwiającym wejście w życie nie później niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, co oznacza, że 1 października 2019 r. to termin najpóźniejszy.
Ramka 1. Użyte skróty
Ilekroć w tekście pojawia się skrót:
• PoSWiN – oznacza to ustawę z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668 ze zm.)
• PoSW – oznacza ustawę z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2183 ze zm.)
• PW PoSWiN – oznacza to ustawę z 3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1669)
• MNiSW – oznacza Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Artykuł 126 ust. 1 uPoSWiN nakazuje wprost: „Uczelnia wprowadza regulamin pracy”. Budzi to pewne zdziwienie, bo szkoły wyższe, mimo pewnej specyfiki, są pracodawcą, a więc były zobowiązane do tworzenia regulaminów pracy na podstawie art. 104 par. 11 kodeksu pracy także przed wielką reformą szkolnictwa wyższego. Trudno byłoby chyba znaleźć taką uczelnię, która zatrudniałaby mniej niż 50 pracowników (powyżej tego progu, zgodnie z k.p., istnieje obowiązek utworzenia regulaminu). Co zatem zmienia w praktyce tak jednoznaczny nakaz w ustawie? Podstawę prawną wprowadzenia regulaminu pracy. Nie będzie to już więc wymieniony artykuł k.p., lecz stanowiący lex specialis art. 126 ust. 1 PoSWiN. Przy czym kodeks pracy stosujemy nadal do zawartości regulaminu pracy oraz sposobu procedowania jego treści.
Wprowadzanie regulaminu pracy
Nowe przepisy dają ogromną władzę rektorowi – w zasadzie do jego zadań należą wszystkie sprawy uczelni, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych – przez ustawę lub statut – do kompetencji innych organów uczelni (art. 23 ust. 1 PoSWiN). Nie oznacza to jednak, że może on jednoosobowo wprowadzić regulamin pracy, gdyż należy tu stosować art. 1042 k.p., zgodnie z którym regulamin pracy ustala pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. Dopiero w razie nieuzgodnienia treści tego dokumentu w ustalonym przez strony terminie, a także w przypadku gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin ten ustala pracodawca. Gdyby ustawodawca dał rektorowi uprawnienie do jednoosobowego wprowadzenia regulaminu pracy, dokonałby w tym zakresie zapisu analogicznego do związanego chociażby z regulaminem organizacyjnym – w tym przypadku art. 23 ust. 3 PoSWiN jednoznacznie stwierdza, że to rektor nadaje regulamin organizacyjny w uczelni.