W urzędzie gminy pracuje kilku starszych urzędników. Kierownik jednostki samorządowej chciałby ich zastąpić młodymi energicznymi osobami po studiach. Czy można wysłać pracownika samorządowego na emeryturę?
Nie. Kwestie zatrudniania urzędników reguluje zarówno kodeks pracy, jak i ustawa szczególna – o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 902). Żadna z nich nie przewiduje, by pracodawca mógł jednostronną decyzją wysłać pracownika na emeryturę, jeśli ten osiągnie odpowiedni wiek i staż pracy, i spełni inne ustawowo wymagane warunki.
Korzystanie ze świadczeń emerytalnych jest przywilejem pracownika, a nie jego obowiązkiem i nie można go do tego zmusić. Brak jest jakichkolwiek przepisów, które by na to pozwalały czy uprawniały do tego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Mało tego, należy wyraźnie wskazać, że nie tylko prawo nie dopuszcza, czy milczy na temat takich decyzji, czy nawet sugestii pracodawcy, lecz wręcz wprost ich zakazuje. Pracodawca, który na siłę będzie chciał wysłać pracownika na emeryturę, naraża się na odpowiedzialność i spór sądowy. Sugerowanie pracownikowi, że ze względu na osiągnięty wiek emerytalny lepiej byłoby, gdyby odszedł z pracy, jest niczym innym jak dyskryminacją ze względu na wiek, której wprost zakazuje kodeks pracy. Niedopuszczalne jest bowiem, by pracodawca różnicował bez powodu pracowników, w tym ze względu na ich metrykę. Oczywiście może się okazać, że w wyjątkowych sytuacjach pracownik ze względu na zaawansowany wiek albo nie jest już w stanie wykonywać swoich obowiązków, albo nawet już ich nie wypełnia. Wtedy może być to podstawą do rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę, co oczywiście wiąże się z podaniem konkretnej i rzeczywistej przyczyny. Niemniej pracodawcy nie wolno sugerować pracownikowi, by przeszedł na emeryturę tylko z tego powodu, że osiągnął wiek i/lub staż emerytalny, gdy to nie przekłada się na jakoś jego pracy. Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania.
Bartosz Bator, adwokat z kancelarii adwokackiej BBP