Powód zwolnienia ze służby nie ma związku z prawem do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Tak orzekł wczoraj Trybunał Konstytucyjny.
Uznał, że art. 128 ust. 1 pkt 2 ustawy z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. nr 74, poz. 676 ze zm.) w brzmieniu sprzed ustawy z 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1351) jest niezgodny z ustawą zasadniczą. Sędziowie TK wskazali jednak, że niekonstytucyjność dotyczy tylko zakresu, w jakim ten przepis pomija prawo do ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w roku zwolnienia ze służby oraz za urlopy zaległe. Co więcej, chodzi o funkcjonariusza zwolnionego ze służby z powodu dwukrotnego niestawienia się bez usprawiedliwienia przed komisją lekarską, do której został skierowany w celu określenia jego stanu zdrowia.
Trybunał oceniał przepisy w wyniku skargi konstytucyjnej zainteresowanego, który w marcu 2008 r. został zwolniony na podstawie rozkazu szefa ABW. Powodem takiej decyzji było to, że funkcjonariusz dwukrotnie nie stawił się na wezwanie resortowej komisji lekarskiej. Nie przedstawił także żadnego dokumentu potwierdzającego powód absencji. Jednocześnie przełożony odebrał mu prawo do odprawy oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Zainteresowany ponownie zwrócił się do szefa agencji o wypłatę zaległości, ale ten odmówił. Sprawa trafiła do sądu administracyjnego, ale ten uznał, że ABW nie ma podstaw do wypłaty. Dopiero po zakończeniu postępowania sądowego funkcjonariusz skierował skargę konstytucyjną. Nie została on jednak uwzględniona w całości.
– Odprawa nie jest formą wynagrodzenia – zauważył Piotr Niezgoda, przedstawiciel prokuratora generalnego.
Wskazał także, że ustawodawca sam decyduje, kto i kiedy może otrzymać takie świadczenie, jeśli zatrudniony odchodzi z pracy. W tym jednak przypadku skarżący odmówił badania swojego stanu zdrowia, który w resortach siłowych jest podstawowym warunkiem do przyjęcia do służby (tym bardziej że takie osoby mogą stosować środki przymusu bezpośredniego). W tym zakresie TK umorzył postępowanie.
Inaczej oceniono natomiast kwestię prawa do urlopu wypoczynkowego, którego nie można się zrzec. Zaskarżony przepis ograniczał prawo do otrzymania pieniędzy za niewykorzystany wypoczynek. Zwolniony ze służby funkcjonariusz wskazał, że w innych formacjach osoba będąca w takiej samej sytuacji jak on otrzyma świadczenie. Sędziowie zwrócili jednak uwagę, że przepisy w tym zakresie zostały zmienione. Podstawą do wypłaty zaległych ekwiwalentów jest obecnie art. 5 pkt 2 ustawy z 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta nie zawiera przepisów przejściowych, więc jej postanowienia obowiązują osoby, które znalazły się w omawianej sytuacji po jej wejściu w życie.
– Natomiast rozpatrywana sprawa dotyczy przypadku, który miał miejsce przed wejściem w życie nowych przepisów – wskazał Leon Kieres, sędzia sprawozdawca w uzasadnieniu wyroku.
Z tego względu zaskarżony przepis został uznany jako niekonstytucyjny (w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z 27 września 2013 r.).
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia 2014 r., sygn. akt SK 48/13.