W świetle obowiązującego art. 18a ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 639 ze zm.) nadawcy programów telewizyjnych są zobowiązani dostosować swoje programy do osób z dysfunkcjami narządów wzroku i słuchu. Audiodeskrypcja, napisy oraz tłumaczenie na język migowy powinny towarzyszyć programom stanowiącym co najmniej 10 proc. kwartalnego czasu antenowego – z wyłączeniem reklam i telesprzedaży.
Wartość ta ma jednak stopniowo wzrastać, tak by w 2022 r. osiągnąć poziom 50 proc. Za takim rozwiązaniem opowiedzieli się senatorowie w projekcie nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji (druk senacki nr 366).
Powyższa inicjatywa legislacyjna to wynik petycji, w której domagano się, by niepełnosprawni mieli zagwarantowane stuprocentowe udogodnienia w odbiorze programów telewizyjnych. W piśmie podkreślano, że obecny 10-procentowy wskaźnik jest szkodliwy i dyskryminujący.
Senacka komisja praw człowieka, praworządności i petycji uznała jednak, że postulowany cel został określony za wysoko i jest niemożliwy technicznie do zrealizowania. Ewentualne zaś zwiększanie udogodnień dla niepełnosprawnych telewidzów powinno być procesem rozłożonym w czasie.
W efekcie zaproponowano, by programy dostosowane dla niepełnosprawnych:
● w 2018 r. stanowiły co najmniej 15 proc. kwartalnego czasu nadawania programu,
● w 2019 r. już co najmniej 25 proc. kwartalnego czasu nadawania programu,
● w 2020 i 2021 r. wzrosły do co najmniej 35 proc. kwartalnego czasu nadawania programu.
Tak by w 2022 r. połowa emitowanych w telewizji programów była dostosowana dla osób z niepełnosprawnością.
Jak natomiast rozkładać ma się czas poszczególny rodzaj udogodnień w łącznym czasie nadawania? Powyższe określone ma zostać w rozporządzeniu. Do jego wydania władna będzie Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, która przy określaniu wytycznych dla nadawców ma brać pod uwagę porę emisji, charakter programu i rodzaj nadawanych audycji, a także rozwój technik przekazu i udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2018 r.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy przygotowany przez Senat