Rewolucja w szpitalach od 1 stycznia. Jakie zmiany czekają pacjentów?

Już niedługo polskie szpitale czeka rewolucyjna zmiana. Reforma, która ruszy od 2025 roku, ma za zadanie skrócić kolejki, ułatwić dostęp do specjalistów i poprawić organizację leczenia. Dowiedz się, co zmieni się w placówkach zdrowotnych, i sprawdź, jak to może wpłynąć na Twoje leczenie.

Na początku 2025 roku ruszy reforma szpitalnictwa, którą wdraża Ministerstwo Zdrowia. Na zmiany czeka cały system – od konsolidacji szpitali po reorganizację oddziałów. Dla pacjentów i placówek to szansa na efektywniejszą opiekę i lepsze zarządzanie zasobami. Zapowiadane zmiany to m.in. pakiet deregulacyjny, przenoszenie części procedur do opieki specjalistycznej oraz transformacja systemu szpitalnego, a także nowe mapy świadczeń. Proces ten będzie realizowany etapowo przez najbliższe lata.

Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, reforma obejmie zasady kwalifikacji szpitali oraz możliwości ich konsolidacji. Proces ten ma być oparty na filarach deregulacji, transformacji i tzw. odwróconej piramidy świadczeń. Ministerstwo Zdrowia zapowiada: reforma to odpowiedź na brak wystarczających środków i potrzebę optymalizacji zarządzania funduszami zdrowotnymi.

Reforma szpitali 2025. Ustawa i pakiet deregulacyjny

Minister zdrowia, Izabela Leszczyna, zapowiedziała, że prace legislacyjne nad reformą szpitali będą zakończone jeszcze w 2024 roku. Reforma wejdzie w życie na początku 2025 roku i zakłada:

• przyjęcie przez parlament ustawy reformującej system szpitalnictwa,
• wejście w życie pakietu deregulacyjnego, który zmniejszy obciążenia administracyjne placówek,
• rozpoczęcie przenoszenia procedur ze szpitali do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

Pakiet deregulacyjny ma na celu uproszczenie formalności oraz zmniejszenie kosztów funkcjonowania placówek, co powinno przełożyć się na większą dostępność świadczeń dla pacjentów.

Konsolidacja i profilowanie oddziałów szpitalnych: zmiany strukturalne

Jednym z głównych założeń reformy jest konsolidacja szpitali i przekształcenie oddziałów w oparciu o ich specjalizacje. Reforma ma pozwolić na przekształcanie oddziałów o ostrym profilu chirurgicznym w planowe. Ponadto zlikwidowane ma zostać zjawisko konkurencji między szpitalami o lekarzy, szczególnie w przypadku tych o bliskiej lokalizacji. Reforma docelowo dąży do konsolidacji zasobów medycznych i kadrowych, co ma zwiększyć efektywność leczenia i obniżyć zadłużenie szpitali. Dzięki konsolidacji, szpitale nie będą zmuszone konkurować o specjalistów, co ma zminimalizować koszty i poprawić organizację pracy.

Sieć szpitali i mapy świadczeń: optymalizacja dostępności

Reforma przewiduje także stworzenie sieci szpitali o określonych profilach świadczeń, co umożliwi lepsze dopasowanie usług do lokalnych potrzeb. W planie jest:

• utworzenie tzw. map świadczeń, które wskażą rozmieszczenie podstawowych, specjalistycznych i wysokospecjalistycznych oddziałów,
• zdefiniowanie minimalnych wymogów dla oddziałów, takich jak liczba porodów na oddziałach ginekologiczno-położniczych czy minimalny udział procedur zabiegowych,
• zapewnienie dodatkowego finansowania dla oddziałów spełniających kryteria lokalnej dostępności i potrzeb.

Mapy świadczeń mają umożliwić dokładniejsze zaplanowanie dostępności usług szpitalnych na poziomie lokalnym i regionalnym, uwzględniając także odległości i czas dojazdu pacjentów.

Trzy fazy transformacji: deregulacja, transformacja i odwrócona piramida świadczeń

Jak zapowiada ministerstwo, proces reformy szpitali zostanie przeprowadzony w trzech etapach, obejmujących:

• deregulację: w ramach tej fazy uproszczone zostaną procedury administracyjne dla szpitali i zredukowane obowiązkowe wymogi,
• transformację: od maja 2025 r. do grudnia 2025 r. przygotowane zostaną programy naprawcze dla szpitali uczestniczących w procesie,
• odwróconą piramidę świadczeń: część świadczeń zostanie przeniesiona na niższe poziomy opieki, co odciąży system szpitalny i zmniejszy koszty.

Celem odwróconej piramidy świadczeń jest zwiększenie dostępności leczenia w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, co ma pozwolić na efektywniejsze wykorzystanie zasobów szpitalnych.

Długoterminowe kredyty i programy naprawcze dla szpitali

Reforma przewiduje wsparcie dla szpitali, które zdecydują się na uczestnictwo w programach naprawczych i transformacyjnych. Zostały zaplanowane:

• długoterminowe, preferencyjne kredyty na spłatę długów, z możliwością ich umorzenia o 10% rocznie przy regularnym bilansowaniu finansów szpitala,
• ustandaryzowane programy naprawcze, opiniowane przez przedstawicieli NFZ i zatwierdzane przez lokalne władze,
• wsparcie finansowe z Krajowego Planu Odbudowy, Funduszu Medycznego, funduszy UE, NFZ oraz Banku Gospodarstwa Krajowego.

Jak podkreśla resort zdrowia, celem programu jest długofalowa stabilność finansowa szpitali, w której realizowane będą wysokiej jakości świadczenia adekwatne do lokalnych potrzeb.