Kategoryzacja gwiazdkowa określa poziom standardu jaki reprezentują hotele - więcej gwiazdek to wyższy standard proponowanych przez hotel usług. Gwiazdki przy nazwie hotelu są pewnego rodzaju ułatwieniem i pomagają w podjęciu decyzji jednak często nie dają stuprocentowej gwarancji. Są przypadki kiedy 5 gwiazdek nie oznacza wcale luksusowego standardu natomiast hotel z jedną gwiazdką o dziwo nie musi przypominać ruiny. Takie sytuacje pokazują, że system gwiazdkowy nie jest system ani uniwersalnym ani ujednoliconym. W każdym kraju pod uwagę brane są bowiem rozmaite kryteria wyróżniające hotelowe standardy.
Rozbieżności w gwiazdkowych kryteriach
Różnica pomiędzy poszczególnymi krajami występuje zwłaszcza w liczbie gwiazdek przyznawanych hotelom a czasami w innym oznakowaniu hotelowych standardów. Większość krajów operuje 5- stopniową skalą. Jednak np. na Malcie najwyższym odznaczeniem są cztery gwiazdki, a hotel Burj al-Arab w Dubaju wykraczający ponad powszechne standardy jest jedynym na świecie hotelem siedmiogwiazdkowym.
W Grecji częściej niż gwiazdki spotyka się litery. Kategoria L przeznaczona jest dla obiektów klasy deluxe, litery A, B, C odpowiadają kolejno hotelom 4-, 3-, 2- gwiazdkowym. Hotele bez gwiazdek są obecnie rzadkością, chociaż w krajach takich jak Austria, Anglia, Francja czy Niemcy właściciele obiektów nie mają obowiązku poddawania hoteli klasyfikacji a nadanie im kategorii ma raczej charakter dobrowolny. Natomiast w krajach skandynawskich takich jak Szwecja, Norwegia i Finlandia system hotelowych gwiazdek w ogóle nie funkcjonuje. Wyznaczniki standardu definiowane są także przez odpowiednie dla każdego kraju organy (instytucje, urzędy państwowe, prywatne stowarzyszenia branżowe). W niektórych państwach swoje własne kryteria mają nawet poszczególne regiony. I tak 3-gwiazdkowy hotel w Madrycie może różnić się od hotelu o 3 gwiazdkach w Granadzie.
W Polsce natomiast, hotelowe gwiazdki przyznawane są przez Marszałka Województwa na podstawie ustawy o usługach turystycznych, w której przedstawione są wszystkie wymogi jakie musi spełnić obiekt aby otrzymać wyróżnienie. Nie każdy obiekt jest faktycznie hotelem stąd samo określenie hotel jest już pewnego rodzaju kategorią. Często popełnianym grzechem przez właścicieli jest stosowanie nazwy hotel w odniesieniu do obiektu noclegowego, który nie spełnia kryteriów pozwalających na zakwalifikowanie do jakiejkolwiek kategorii hotelarskiej (np. hotel, motel, pensjonat). – Zróżnicowane wskaźniki wpływające na jakość nadawanych odznaczeń są przyczyną licznych rozbieżności, które prowadzą do problemów, z którymi potem zmagają się klienci. Dlatego niektóre biura podroży wprowadzają swoją własną kategoryzację co znacznie ułatwia porównywanie obiektów – mówi Aleksandra Jakiel z internetowego biura podróży Tripsta.pl.
Dekoder hotelowych gwiazdek
Podczas przyznawania gwiazdek pod uwagę brane są rozmaite czynniki. Najczęściej gwiazdki liczone są w metrach kwadratowych. Co oznacza, że metraż pokoi ma w dużej mierze wpływ na liczbę gwiazdek. powierzchni znajdujących się w hotelu pomieszczeń jak i samej wielkość obiektu. Hotele kategoryzuje się również na podstawie poziomu jakości usług, wyposażenia, lokalizacji, dodatkowych udogodnień.
* gwiazdka - Niezbędne minimum, podstawowe usługi i wyposażenie pokoju w łóżko, umywalkę, szafę i szafkę nocną, łazienka nie musi znajdować się wewnątrz pokoju, obsługa hotelowa powinna posługiwać się językiem angielskim przynajmniej w stopniu komunikatywnym;
**gwiazdki - Śniadanie zazwyczaj wliczone w cenę noclegu, pokoje mają łazienkę, telefon i telewizor, dla gości udostępniany jest parking czasami także garaż, pokój dwuosobowym musi mieć przynajmniej 12 m2, niekiedy możliwość wymiany walut;
***gwiazdki - Zainstalowana klimatyzacja w pokoju, codzienna wymiana pościeli i ręczników oraz sprzątanie pokoi, restauracja w hotelu, czasami salon odnowy i siłownia, obsługa powinna władać 2 językami obcymi;
****gwiazdki - Wysokiej klasy i jakości wyposażenie pokoi, pokoje wyposażone w minibar i sejf Na terenie obiektu obowiązkowo powinno znajdować się siłownia, SPA, sale konferencyjne, pokoje z dostępem do Internetu;
***** gwiazdek - Najwyższej klasy usługi, komfortowo urządzone apartamenty, standardy luksusowe, dla każdego pokoju miejsce na parkingu, obowiązkowa winda, room-service działa przez całą dobę, a recepcja hotelu posługuje się płynnie dwoma językami obcymi, najlepsza lokalizacja w centrum bądź blisko plaży.
Co z tym luksusem?
– W niektórych hotelach za granicą, gwiazdki nadawane były kilkadziesiąt lat temu. Część hoteli od tego czasu nie przeprowadzała żadnych gruntownych remontów. Czasem okazuje się, że w hotelu 4 gwiazdkowym spotykamy standard rodem z klasyka Barei – komentuje Katarzyna Baryga, rezydentka biura podróży Funclub. Oznakowania obiektów noclegowych udowadniają nam, że komfort, luksus i wygoda to pojęcie względne. Tym co uważane jest za wysoki standard w krajach Bliskiego Wschodu, nie koniecznie uważane jest za normę w Europie. Kryteria kwalifikujące hotele do określonych kategorii są kryteriami formalnymi. Stąd na gwiazdki nie będzie przeliczana ani czystość ani uprzejmość pracowników hotelu. Bardzo często zdarzają się sytuację, w których 4 gwiazdkowy hotel w Turcji bądź Tunezji oraz hotel o takiej samej liczbie gwiazdek w Hiszpanii czy Francji to dwa zupełnie różne podejścia do luksusu. – Jeśli decydujemy się na wypoczynek w krajach arabskich, godne warunki i komfort na europejskim poziomie zapewnią nam hotele powyżej 3 gwiazdkowego standardu. 5 gwiazdkowy hotel z Sharm el-Sheikh może mieć zbliżony standard do 3 gwiazdkowego hotelu na Lazurowym Wybrzeżu – sugeruje Aleksandra Jakiel z internetowego biura podróży Tripsta.pl. – Aby hotele z Egiptu, Turcji i Tunezji móc porównywać z tymi z Europy Zachodniej wypada odjąć przynajmniej jedną gwiazdkę – dodaje. Kierując się jedynie klasyfikacją gwiazdek możemy wiele zaryzykować. Poleganie na kategoryzacji może okazać się bardzo mylące. Częstą praktyką jest zawyżanie liczby gwiazdek a ostatnio także zaniżanie. Aby zachęcić turystów do skorzystania ze swojej oferty, hotele rezygnowały z jednej lub dwóch gwiazdek nie zmieniając przy tym ceny za nocleg. Zadziałał pewien mechanizm psychologiczny, który pokazywał konsumentowi, że oferta w stosunku do ceny jest faktycznie przystępna.
Zapatrzeni w gwiazdy – czym kierować się wybierając hotel?
Przed wyborem hotelu najlepiej zapoznać się z opiniami jakimi cieszy się w Internecie dany obiekt. Prywatnych recenzji i subiektywnych komentarzy możemy szukać na specjalistycznych forach internetowych i blogach poświęconych podróżom. Najlepszą rekomendacją mogą stać się także internetowe porównywarki i portale przeznaczone do oceniania obiektów turystycznych. Bardzo ważne jest położenie hotelowego obiektu. Dlatego, w zależności od celu naszej wizyty w hotelu warto wziąć pod uwagę jego lokalizację. Jeśli zależy nam na luksusowym wypoczynku w obrębie obiektu, odległość do pobliskich sklepów czy restauracji nie będzie dla nas kluczowa. Jednakże jeśli naszego urlopu nie chcemy spędzić jedynie przy hotelowym basenie, poszukajmy takiego miejsca, które może okazać się idealną bazą wypadową do centrum bądź innych strategicznych punktów w mieście. Jednakże hotele w centrum niekiedy potrafią być kilkakrotnie droższe od tych rozmieszczonych na obrzeżach miasta.
Cena jest jednym z głównych kryteriów, które bierzemy pod uwagę wybierając miejsce do spania. Z reguły im niższa cena tym proporcjonalnie niższy standard, jednak starajmy się nie robić z ceny najsilniejszego czynnika opiniotwórczego. Na wyjazdach biznesowych jak i tych wakacyjnych chcemy odpoczywać w najbardziej luksusowych warunkach na jakie pozwala nam nasz budżet. Jednakże wiele hoteli oferuje wachlarze promocji co pozwala na zaznanie komfortu za naprawdę przystępną cenę. Aby ustrzec się przed rozczarowaniami możemy natomiast wybierać hotele z dużych sieci. Międzynarodowe marki hotelowe (Hilton, Marriott, Novotel, Sheraton) mają w obowiązku utrzymać jednakowe standardy niezależnie od miasta i kraju, w którym znajduje się obiekt.
Czasami zdarza się, że zdjęcia i informacje z katalogu czy strony internetowej hotelu nie odzwierciedlają rzeczywistości. Nie warto się nimi sugerować. Lepiej upewnić się wcześniej czy przynajmniej zgadza się podana lokalizacja. Niezastąpione mogą okazać się narzędzia internetowe bazujące na zdjęciach z satelity jak chociażby Google Street View. Dzięki takiemu udogodnieniu bez wychodzenia z domu podejrzymy jak wygląda hotel i cała okolica. Istotnym aspektem decydującym o wyborze hotelu powinna być również możliwość rezerwacji w systemie on-line. Najlepiej wyjdziemy na bukowaniu pokoju przez portale rezerwacyjne bądź za pomocą internetowych biur podróży. Ceny podawane na stronach internetowych danego hotelu są często zawyżane. Przy czym w sieci obowiązuje powszechna reguła: im wcześniej tym taniej.
Wyposażenie pokoi jak i dodatkowe usługi świadczone przez hotel leżą w osobistych preferencjach i gustach klienta. – Jeśli szczególnie zależny nam na jakieś konkretnej usłudze czy udogodnieniu, napiszmy maila lub zadzwońmy do hotelu dowiadując się o wszelkie interesujące nasz szczegóły. Musimy być także świadomi, że w sytuacji, w której hotel nie spełnia naszych oczekiwań mamy prawo do reklamacji – wyjaśnia Aleksandra Jakiel z Tripsta.pl. W pierwszej kolejności o każdej nieprawidłowości należy poinformować rezydenta a następnie właściciela hotelu. Jeśli nasza reklamacja zostaje odrzucona pomocy należy szukać w Europejskim Centrum Konsumenckim.