Polskie prawo nie przewiduje kar finansowych za brak aktualnych badań technicznych pojazdu. Jednak w przypadku kolizji to zaniedbanie może wpływać na uzyskanie odszkodowania z tytułu AC i NNW. Ponadto wizyta w stacji diagnostycznej z autem zagrażającym bezpieczeństwu może okazać się niezwykle kłopotliwa.

Obowiązkiem dokonania badania technicznego pojazdu objęci są w Polsce właściciele pojazdów samochodowych(osobowych i ciężarowych), ciągników rolniczych, a także motorowerów i przyczep.

Badania techniczne dzieli się na badania okresowe, badania dodatkowe oraz badania co do zgodności z warunkami technicznymi. Badanie te dotyczą oczywiście pojazdów, które już jeżdżą po polskich drogach. Pierwsze badanie techniczne jest przeprowadzane przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wielu kierowców w Polsce posiada niesprawne auta? W obecnym stanie prawnym nie są prowadzone statystyki, które by pozwalały wskazać ile pojazdów kończy badanie techniczne z wynikiem negatywnym.

Stacje kontroli pojazdów są zobligowane przesyłać do Centralnej Ewidencji Pojazdów informację tylko o badaniach pozytywnych, wtedy kiedy pobierana jest opłata ewidencyjna. Jakiekolwiek pojawiające się na ten temat informacje są tylko i wyłącznie szacunkowe, z większym lub mniejszym prawdopodobieństwem.

- W obecnych realiach gospodarczych, przy niezmienionych od 11 lat opłatach za badania techniczne pojazdów, większość szanujących się stacji kontroli pojazdów, w przypadku stwierdzenia usterek, które skutkowałyby negatywnym wynikiem badania, informuje użytkownika pojazdu o stwierdzonych usterkach i konieczności ich usunięcia. Niejednokrotnie użytkownik pojazdu otrzymuje od diagnosty listę stwierdzonych usterek, tak aby mógł ją pokazać mechanikowi, ze wskazaniem co należy naprawić. Po usunięciu usterek pojazd ponownie pojawia się w stacji kontroli pojazdów i przechodzi badanie z wynikiem pozytywnym - informuje Marcin Barankiewicz, Radca Prawny, Dyrektor Biura Polskiej Izby Stacji Kontroli Pojazdów.

Auta sprowadzane do Polski nie muszą przejść badania technicznego, o ile posiadają poniższe dokumenty:
- Nowy pojazd dla którego wydano świadectwo zgodności WE – musi posiadać świadectwo zgodności, dopuszczenie jednostkowe pojazdu, decyzję o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwo dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu;
- Zarejestrowany pojazd na którego typ wydano świadectwo homologacji typu WE pojazdu – w okresie od dnia pierwszej rejestracji za granicą do dnia terminu okresowego badania technicznego

Wyłączony z potrzeby dokonania badania jest również pojazd, w którego dowodzie rejestracyjnym lub innym dokumencie wydanym przez właściwy organ państwa członkowskiego przedstawionym do rejestracji zawarta jest informacja o wykonanym badaniu technicznym i jego terminie ważności.

Przegląd techniczny raz do roku…

Okresowe badanie techniczne pojazdu przeprowadza się corocznie - ale nie od razu. Okresowe badanie techniczne samochodu osobowego, samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, motocykla lub przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t przeprowadza się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, a następnie przed upływem 5 lat od dnia pierwszej rejestracji i nie później niż 2 lata od dnia przeprowadzenia poprzedniego badania technicznego, a następnie dopiero przed upływem kolejnego roku od dnia przeprowadzenia badania.

- Jeśli chodzi o najczęściej pojawiające się usterki, to dotyczą one niesprawnych hamulców, luzów w zawieszeniu, czy też źle działających świateł - dodaje Barankiewicz.

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Polską Izbę Stacji Kontroli Pojazdów usterki, które mogą być stwierdzone podczas badania technicznego podzielono na 3 kategorie: drobne, istotne i stwarzające zagrożenie.

1. W przypadku stwierdzenia usterek drobnych (np. przepalona żarówka podświetlenia tablicy rejestracyjnej, tzw. szperacz zamontowany na innym pojeździe niż uprzywilejowany, zły stan kosza z kołem zapasowym na zewnątrz pod podłogą samochodu, brak adnotacji w dowodzie rejestracyjnym, że pojazd jest zasilany gazem) badanie kończy się wynikiem pozytywnym, ale diagnosta jest zobowiązany poinformować użytkownika pojazdu o stwierdzonych usterkach, a także odnotować ten fakt w zaświadczeniu o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu.

2. W przypadku stwierdzenia usterek istotnych, wynik badania technicznego jest negatywny. Właściciel pojazdu jest informowany o stwierdzonych usterkach i może w ciągu 14 dni o daty badania przyjechać ponownie na tą samą stację kontroli pojazdów, gdzie diagnosta sprawdzi czy usterki zostały usunięte. Płaci się wtedy tylko za sprawdzenie konkretnej usterki, a jeśli jest ich więcej niż jedna, suma opłat za sprawdzane usterki nie może przekroczyć opłaty za badanie techniczne. Usterki istotne to np. inny bieżnik opon na kołach tej samej osi, nieszczelności układu wydechowego, luzy w zawieszeniu.

3. Jeśli diagnosta stwierdzi usterki stwarzające zagrożenie, oznacza to, że pojazd stwarza zagrożenie w bezpieczeństwie ruchu drogowego. Wynik badania jest negatywny, zatrzymywany jest dowód rejestracyjny i przesyłany do Wydziału Komunikacji właściwego ze względu na miejsce rejestracji pojazdu. Właściciel powinien w takiej sytuacji odholować swój pojazd na lawecie. Usterki stwarzające zagrożenie to np. przerdzewiałe progi, czy też podłużnice, pęknięte przewody hamulcowe etc.

Nie każde auto co rok

Okresowe badanie techniczne ciągnika rolniczego, przyczepy rolniczej oraz motoroweru przeprowadza się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, a następnie przed upływem każdych kolejnych 2 lat od dnia przeprowadzenia badania.

Co ważne w związku z bezpieczeństwem okresowe badanie techniczne autobusu przeprowadza się przed upływem roku od dnia pierwszej rejestracji i następnie co 6 miesięcy.

Badania okresowe nie dla wszystkich

Są przypadki, w których pojazdy nie wymagają żadnych okresowych badań technicznych. Zgodnie z przepisami jest to przyczepa lekka (poniżej 3,5 t) i pojazd zabytkowy (dla tego typu pojazdów stosowane są oddzielne rozporządzenia dotyczące dopuszczenia ich do ruchu drogowego). Takie badanie zostaje przeprowadzone tylko raz, przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Niższy zwrot z ubezpieczenia?

Choć w przypadku braku badań technicznych pojazdu ubezpieczyciel zobowiązany jest do wszelkich wypłat z polisy OC to nie dotyczy to dobrowolnych ubezpieczeń. W tym przypadku firmy stosują wyłączenia odpowiedzialności. W ogólnych warunkach ubezpieczeniem AC nie są objęte szkody powstałe podczas kierowania pojazdem niezarejestrowanym lub pojazdem nieposiadającym ważnego dowodu rejestracyjnego lub ważnego badania technicznego, jeżeli w odniesieniu do tego pojazdu obowiązuje wymóg rejestracji lub dokonywania okresowych badań technicznych, a stan techniczny pojazdu miał wpływ na zajście wypadku ubezpieczeniowego. Podobnie jest z NNW. Oczywiście w przypadku obtarcia auta na parkingu nie będzie miało to znaczenia, ale już awaria układu jezdnego i spowodowana nią kolizja lub wypadek może zostać zakwalifikowana, o ile ubezpieczyciel dowiedzie, że miała ona związek ze złym stanem technicznym pojazdu.