Pracownik instytucji kultury, który w pracy używa np. własnego instrumentu, będzie mógł z tego tytułu otrzymać ekwiwalent pieniężny. A dyrektor placówki kultury ustali, jakie etaty trzeba w niej utworzyć.
Mniej sztywne ustalanie wynagrodzeń w jednostkach upowszechniających kulturę to główne założenie nowego rozporządzenia ministra kultury i dziedzictwa narodowego z 22 października 2015 r. Konieczność wydania tej regulacji wynikała ze zmiany delegacji ustawowej dokonanej 5 sierpnia 2015 r. ustawą deregulacyjną (Dz.U. z 2015 r. poz. 1505).
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami wykaz stanowisk pracy w instytucjach artystycznych i pozostałych instytucjach kultury określał minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Uznano, że tę kompetencję powinien mieć dyrektor danej placówki, a więc osoba, która ma największe rozeznanie, jakie etaty w niej należy utworzyć. Podobnie zrezygnowano z uprawnienia ministra do ustalenia minimalnej stawki wynagrodzenia na poszczególnych stanowiskach pracy.
Określenie przesłanek
Rozporządzenie ministra kultury i dziedzictwa narodowego z 22 października 2015 r. w sprawie wynagradzania pracowników instytucji kultury (Dz.U. poz. 1798; dalej: r.s.w.p.k.) określa warunki ustalania:
prawa do:
- dodatku za wieloletnią pracę i jego wypłacania,
- ekwiwalentu pieniężnego i jego wysokości,
- nagrody jubileuszowej i jej wypłacania,
- jednorazowej odprawy pieniężnej przysługującej w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz jej wypłacania;
● wysokości:
- dodatku funkcyjnego i jego wypłacania,
- dodatku specjalnego i jego wypłacania.
Przesłanką ustalenia prawa pracownika do dodatku za wieloletnią pracę będzie udokumentowanie odpowiedniego okresu zatrudnienia w aktach osobowych pracownika. Jeżeli pozostawał on równocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy, przy obliczaniu okresu zatrudnienia uprawniającego do tego dodatku uwzględniać się będzie korzystniejszy dla niego okres zatrudnienia. Dodatek za wieloletnią pracę będzie wypłacany łącznie z wynagrodzeniem:
- począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym pracownik nabędzie prawo do dodatku lub jego wyższej stawki, jeżeli nabycie prawa nastąpiło w ciągu miesiąca;
- za dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub jego wyższej stawki nastąpi pierwszego dnia miesiąca.
Przedstawienie dokumentów
Świadczeniem przysługującym pracownikowi instytucji kultury będzie nagroda jubileuszowa. W tym zakresie rozporządzenie dokładnie powiela poprzednią regulację. W par. 4 r.s.w.p.k. określone zostały warunki ustalania prawa i wypłacania nagrody jubileuszowej. Z r.s.w.p.k. wynika, że pracownik nabywa prawo do nagrody w określonej wysokości w dniu upływu okresu uprawniającego do niej.
Podstawą ustalenia prawa do jublileuszówki będzie udokumentowanie przez pracownika warunków jej otrzymania, jeżeli w aktach osobowych brak takiej dokumentacji. Podstawą obliczenia tego świadczenia będzie należne pracownikowi wynagrodzenie w dniu nabycia prawa do nagrody, a jeżeli dla pracownika jest to korzystniejsze - pensja przysługująca mu w dniu wypłaty tej nagrody. Jubileuszówka będzie wypłacana niezwłocznie po nabyciu do niej prawa.
Nie zmieniły się zasady nabywania prawa do jednorazowej odprawy z tytułu przejścia na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Odmiennie zaś niż w poprzedniej regulacji, przepisy r.s.w.p.k. nie określają warunków nabycia uprawnień do dodatków funkcyjnego i specjalnego. Nowa regulacja ustala wyłącznie wysokość tych składników pensji. Nie różni się ona od tych przyjętych w rozporządzeniu z 2012 roku.
Rozporządzenie z 22 października 2015 r. wejdzie w życie 1 grudnia 2015 r., oprócz par. 3, który reguluje przyznawanie ekwiwalentu pieniężnego. Przepis ten zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.
Nowy składnik pensji
Świadczeniem, którego nie przewidywała poprzednia regulacja, jest ekwiwalent pieniężny z tytułu używania w pracy przez pracownika artystycznego własnego instrumentu, akcesoriów do instrumentu, ubioru scenicznego, rekwizytu lub narzędzi. Warunkiem jego nabycia (w tym jego wysokości) będzie zawarcie umowy z pracodawcą. Powinna ona zawierać:
● oświadczenie pracownika o prawie do własności rzeczy;
● określenie zasad i sposobu używania rzeczy;
● określenie wysokości ekwiwalentu pieniężnego, uwzględniającej koszty poniesione przez pracownika w związku z zakupem lub utrzymaniem w należytym stanie rzeczy, w tym w szczególności normy zużycia rzeczy lub jego cenę rynkową;
● termin wypłaty ekwiwalentu.