Kwotę zasiłku pielęgnacyjnego wypłaconego osobie, która nie powinna go otrzymać ze względu na jednoczesne pobieranie dodatku pielęgnacyjnego, będzie przekazywał samorządowi bezpośrednio ZUS.
Ułatwienia związane z takimi sytuacjami przewiduje projekt nowelizacji ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm.). Zgodnie z przepisami zasiłek pielęgnacyjny (153 zł miesięcznie) przysługuje m.in. osobie ze znacznym stopniem niepełnosprawności oraz takiej, która skończyła 75 lat. Problem w tym, że po osiągnięciu tego wieku lub w przypadku, gdy ktoś jest całkowicie niezdolny do pracy, ma on prawo do dodatku pielęgnacyjnego (206,76 zł co miesiąc), który jest mu wypłacany przez ZUS wraz z emeryturą lub rentą.
Mimo że przepisy zabraniają otrzymywania razem obu tych świadczeń (ze względu na podobny cel, któremu służą), beneficjenci często zapominają zgłosić gminie przyznanie dodatku przez ZUS. Zdarza się też, że zakład decyduje o przyznaniu świadczenia ubezpieczeniowego z mocą wsteczną. W takich przypadkach gmina musi dochodzić nienależnego zasiłku od osoby, która go otrzymała. Dzięki nowelizacji ta procedura ulegnie uproszczeniu, bo zwrotu kwoty odpowiadającej świadczeniu, które nie powinno być pobierane, będzie dokonywał ZUS. Pieniądze przekaże na rachunek bankowy samorządu i jednocześnie wypłaci uprawnionemu niższą emeryturę lub rentę.
– Takie rozwiązanie od dawna funkcjonuje w pomocy społecznej i zastosowanie go przy zasiłkach pielęgnacyjnych uprości naszą pracę – potwierdza Eliza Dygas, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku.
Nowelizacja rozstrzyga też wątpliwości gmin związane z tym, czy ustalenie nienależnie pobranych świadczeń oraz żądanie ich zwrotu wraz z odsetkami musi następować w wyniku dwóch odrębnych postępowań i decyzji, czy też może to nastąpić w jednej sprawie.
– Początkowo prowadziliśmy jedno postępowanie, ale pojawiło się orzecznictwo sądów administracyjnych, które uważają, że konieczne są dwie decyzje – wyjaśnia Eliza Dygas.
Po zmianie przepisy będą więc jednoznacznie wskazywać, że ustalenie i zwrot nienależnej pomocy nastąpi w tym samym postępowaniu.
927,4 tys. tylu osobom gminy wypłacały zasiłki pielęgnacyjne w 2013 r.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy w konsultacjach