Forum Związków Zawodowych, NSZZ „Solidarność" ,OPZZ, Związek Rzemiosła Polskiego i Konfederacja Lewiatan wyrażają poparcie dla planowanych przez rząd zmian, które mają doprowadzić do objęcia obowiązkową składką na ubezpieczenie społeczne umów cywilnoprawnych. Jednocześnie oczekują, że planowane rozwiązania uwzględnią zarówno interesy przedsiębiorców, jak i świadczących na ich rzecz pracę pracowników.

We wspólnym stanowisku związki zawodowe i pracodawcy podkreślają, że z punktu widzenia interesu finansów publicznych, bezpieczeństwa pracowników - w tym społecznego - oraz ochrony budzącego się wzrostu gospodarczego - „ozusowanie" umów cywilnoprawnych należy wprowadzić w formie kompleksowego, przemyślanego rozwiązania. Musi ono w długim okresie skutecznie wzmacniać naprawę polskiego rynku pracy. Związki zawodowe i pracodawcy nie mogą dopuścić do tego, by długo oczekiwana i wielokrotnie postulowana zmiana oskładkowania umów cywilnoprawnych przyniosła negatywne skutki dla Polaków, zwłaszcza tych najmniej zarabiających. Istnieje bowiem realne zagrożenie, że w obliczu niemożności uwzględnienia nowych obciążeń w realizowanych kontraktach, szczególnie tych w toku, ryzyko biznesowe będzie przenoszone na zleceniobiorców.

Niezbędne jest równoległe uchwalenie odpowiednich regulacji prawnych umożliwiających przedsiębiorcom weryfikowanie swoich strategii, budżetów i kalkulacji oraz rozpoczęcia świadczenia usług, w tym także na rynku usług publicznych, w momencie wprowadzania „ozusowania" umów cywilnoprawnych. Tylko wówczas zagwarantuje się pracownikom bezpieczeństwo, bez „wypychania" ich do szarej strefy rynku pracy.

Ustabilizowanie sytuacji na rynku pracy uzależnione jest w dużej mierze od sfinalizowania nowelizacji ustawy - Prawo zamówień publicznych, w szczególności w odniesieniu do renegocjowania umów trwających dłużej niż jeden rok. Możliwość adekwatnego waloryzowania ustalonego w kontraktach wynagrodzenia, w przypadku zmian ustawowych tworzących nowe lub wyższe obciążenia podatkowe czy też zwiększających pozapłacowe koszty pracy, pozwoli osiągnąć równowagę niezbędną z punktu widzenia stanu finansów publicznych, wpływów do budżetu państwa, stymulacji wzrostu gospodarczego oraz dalszego działania firm, a tym samym bezpieczeństwa i stabilizacji dla pracowników. Rynek zamówień publicznych to bowiem duża część rynku pracy, zwłaszcza w sektorze usług.

Proponowane przez ustawodawcę zmiany powinny również uwzględniać konieczność obligatoryjnego zatrudniania na umowę o pracę - kiedy wynika to z charakteru pracy - w ramach realizacji zamówień publicznych. Objęcie obowiązkową składką ZUS umów zlecenia nie będzie bowiem długookresowo skuteczne, o ile nie zadba się o przestrzeganie, odpowiedniej do charakteru pracy, formy zatrudnienia.

Związki zawodowe oraz organizacje pracodawców zwracają uwagę, że zamawiający - czyli każda instytucja państwowa - powinien być zobligowany do zawierania w specyfikacji przetargowej warunku zatrudniania pracowników na podstawie umowy o pracę, kiedy charakter pracy tego wymaga. Tylko w ten sposób możliwa jest poprawa warunków pracy dla pracowników, którzy do tej pory - przy tego typu kontraktach - bardzo często zatrudniani byli na podstawie umów cywilnoprawnych, niezgodnie z charakterem wykonywanej pracy. Od zamawiającego należy jednocześnie wymagać, by oferta przetargowa była skalkulowana w sposób, który przewiduje wysokość wynagrodzenia pracowników co najmniej na poziomie płacy minimalnej.

Związki zawodowe oraz organizacje pracodawców apelują do rządu o podjęcie wszelkich niezbędnych działań mających doprowadzić do właściwego zaprojektowania oraz wdrożenia prawa. Nowelizacja ustawy - Prawo zamówień publicznych musi wejść w życie nie później niż planowane przez rząd zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych. Konieczne jest bowiem stworzenie ram prawnych, na podstawie których wybierana będzie oferta najkorzystniejsza ekonomicznie - w równym stopniu uwzględniająca korzyści społeczne i środowiskowe, funkcjonująca w poszanowaniu szeroko rozumianych praw pracowniczych. Doprowadzi to do pożądanej sytuacji, w której wykonawcy zleceń będą wybierani w oparciu o kilka kluczowych czynników, a nie - jak do tej pory - na podstawie wyłącznie kryterium cenowego.

Powyższe postulaty są konsensusem wypracowanym przez związki zawodowe i organizacje pracodawców i mają na celu systemową naprawę polskiego rynku pracy, z uwzględnieniem większego bezpieczeństwa dla pracowników oraz zagwarantowania dodatkowych wpływów do budżetu państwa.