Subskrybuj nas na Youtube
Czy osiągnięcie przez pracownika wieku emerytalnego i nabycie uprawnień emerytalnych może być uzasadnionym kryterium doboru do zwolnienia?
/>
Wypowiedzenie umowy o pracę wyłącznie ze względu na nabycie przez pracownika prawa do emerytury jest nieuzasadnione i narusza zakaz dyskryminacji ze względu na wiek. Takie stanowisko jest ugruntowane w orzecznictwie (np. wyrok Sądu Najwyższego z 19 marca 2008 r., sygn. I PK 219/07, oraz uchwała SN z 19 listopada 2008 r., sygn. I PZP 4/08). Warto jednak przeanalizować sytuację, gdy przyczyną rozwiązania umowy nie jest samo osiągnięcie wieku emerytalnego, lecz zmniejszenie zatrudnienia w związku ze spadkiem zapotrzebowania na usługi świadczone przez pracodawcę, a nabycie uprawnień emerytalnych i osiągnięcie wieku emerytalnego jest jedynie przyjętym przez pracodawcę kryterium doboru do zwolnienia.
Firma przeprowadzająca redukcję zatrudnienia z przyczyn organizacyjnych (ekonomicznych) zobowiązana jest stosować określone zasady (kryteria) typowania pracowników przewidzianych do zwolnienia. Ponadto powinna nawiązać do tych kryteriów, wskazując je w oświadczeniu zawierającym wypowiedzenie. W przypadku gdy rozwiązanie umowy ma dotyczyć określonego pracownika, który został wskazany spośród większej liczby osób zatrudnionych na analogicznych lub podobnych stanowiskach, przyczyną wymówienia są nie tylko zmiany organizacyjne lub redukcja etatów, lecz także sytuacja danego zatrudnionego (określona kryteriami doboru do zwolnienia; wyrok SN z 11 marca 2015 r., sygn. III PK115/14). Wspomniane kryteria powinny mieć charakter obiektywny i sprawiedliwy oraz mają być stosowane jednakowo do wszystkich pracowników (wyrok SN z 14 marca 2013 r., sygn. I PK 243/12). Jeśli zatem jako miernik doboru wskazano osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie uprawnień emerytalnych (i kryteria te miały zastosowanie również do innych zatrudnionych będących w podobnej sytuacji), to należy je uznać za obiektywną i społecznie uzasadnioną przesłankę wyboru do zwolnienia. Nie stanowi ona w tym przypadku dyskryminacji ze względu na wiek. Taką opinię wyraził SN w wyroku z 19 stycznia 2016 (sygn. I PK 72/15). Wynika z niego, że „przyjęcie przez pracodawcę kryterium osiągnięcia wieku emerytalnego i nabycia uprawnień emerytalnych jest jasnym i usprawiedliwionym kryterium wyboru pracownika do zwolnienia”.