Komisja Europejska przedstawiła propozycję zmian dyrektywy w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich (dalej: ADR), które mają dostosować regulację do rynków cyfrowych i przyspieszyć procedury pozasądowe.
Wniosek KE przewiduje rozszerzenie zakresu spraw, jakie będzie można rozwiązać w drodze pozasądowej, o takie praktyki, jak zwodnicze interfejsy, wprowadzające w błąd reklamy i nieuzasadnione geoblokowanie. Po zmianach dyrektywa ADR obejmie również przedsiębiorców spoza UE.
Aktualizacja przepisów pozwoli pozasądowo rozstrzygać dużo więcej sporów niż obecnie. Z ostatniego badania nastrojów konsumenckich (Consumer Scoreboard 2023 r.) wynika, że problemu zasługującego na skargę na podstawie ADR doświadczyła jedna czwarta unijnych konsumentów, ale jedna trzecia z nich nie podjęła odpowiednich działań. Powodem były długi czas trwania procedury rozstrzygania sporu, niewielkie kwoty lub niepewność co do rozwiązania problemu. Rocznie w UE na drodze pozasądowej rozstrzyga się do 300 tys. spraw konsumenckich. Komisja szacuje, że po rozszerzeniu zakresu dyrektywy będzie ich o 100 tys. więcej.
Bruksela chce też zwiększyć pomoc dla konsumentów mających do czynienia z nieuczciwymi praktykami. Otrzymają oni dostosowane do indywidualnych potrzeb wsparcie w rozpoczęciu sporu na podstawie ADR. Obejmie ono m.in. tłumaczenie z języków obcych, a także wyjaśnienia dotyczące procedury, opłat i dokumentacji. Państwa członkowskie wyznaczą punkty kontaktowe, aby ułatwić komunikację między konsumentami a przedsiębiorcami.
– Konsumenci nie powinni być zniechęcani do dochodzenia swoich roszczeń ze względu na skomplikowane lub zbyt kosztowne procedury – podkreśla Didier Reynders, komisarz do spraw sprawiedliwości. Jak stwierdza, także firmy mogą skorzystać na rozszerzeniu możliwości pozasądowego rozstrzygania sporów. – Pomoże im to utrzymać niskie koszty obsługi prawnej i zyskać dobrą reputację na jednolitym rynku – argumentuje.
Przedsiębiorcy nadal będą mogli swobodnie decydować, czy chcą uczestniczyć w alternatywnym rozstrzyganiu sporów, o ile takiego obowiązku nie będą na nich w danym przypadku nakładały szczególne prawo UE lub przepisy krajowe. Dla przyspieszenia procedur dodano jednak warunek, że jeżeli konsument poprosi o interwencję na podstawie ADR, to przedsiębiorca będzie zobowiązany udzielić odpowiedzi w ciągu 20 dni roboczych.
Komisja chce również, aby platformy e-commerce dostosowały swoje procedury rozstrzygania sporów do europejskich standardów ADR. W tym celu wydała odpowiednie zalecenie.
– Wzywam internetowe platformy handlowe, które oferują mechanizmy rozstrzygania sporów, aby dołożyły więcej starań: działały w sposób godny zaufania i przy podejmowaniu decyzji stosowały wszystkie kryteria jakości – apeluje Didier Reynders.
Swoje stanowiska wobec wniosku Komisji muszą teraz przyjąć Parlament Europejski i Rada UE.©℗